KPMG’nin teşebbüs sermayesi piyasasının karşılaştığı temel eğilimleri, fırsatları ve zorlukları ortaya koyan Venture Pulse raporu yayımlandı. Rapora nazaran global çapta teşebbüs yatırımları (VC) geçen yılın son çeyreğinde üst üste dördüncü düşüşünü sürdürdü. 7 bin 641 yatırım sürecinin gerçekleştiği dördüncü çeyrekte toplam yatırım ölçüsü ise 75,6 milyar dolar oldu.
�
Alternatif güç ve elektrikli araçlar geçen yılın dördüncü çeyreğinde tüm bölgelerdeki yatırımcıların en değerli kıymetli ilgi alanı oldu. Çin merkezli GAC Aion 2,56 milyar dolar, ABD merkezli TerraPower 830 milyon dolar ve Form Energy 450 milyon dolar, Çin merkezli SPIC Hydrogen Energy 631 milyon dolar ve Voyah Car Technology 631 milyon dolar, Estonya merkezli Sunly 196 milyon dolar ve Belçika merkezli Tree Energy Solutions 129 milyon dolar fon topladı. B2B tahlilleri ile sıhhat ve biyoteknolojinin yanı sıra fintech de global çapta VC yatırımcıların ilgisini çekemeye devam etti.
�
Raporu kıymetlendiren KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Danışmanlığı Şirket Ortağı Gökhan Kaçmaz, “Güçlü fon toplama faaliyetlerine karşın 2022 yılı global olarak teşebbüs sermayesi yatırımları açısından güçlü bir yıl oldu. Tüm bölgelerdeki teşebbüs yatırımları bir evvelki çeyreğe nazaran düşüş gösterdi. Ukrayna’da devam eden savaş, yükselen faiz oranları, yüksek enflasyon düzeyleri ve global resesyon tasaları bir ortaya gelerek bilhassa yılın ikinci yarısında yatırımları azalttı. 2023 yılının birinci çeyreğine girdiğimiz şu günlerde piyasalardaki belirsizlik nedeniyle global çapta teşebbüs yatırımlarının sakin kalması bekleniyor.” dedi.
�
Mega yatırımların birçok Çin merkezli şirketlere yapıldı
Raporda yer alan bilgilere nazaran Amerika kıtası geçen yılın son çeyreğinde global çapta VC yatırımlarından en büyük hissesini almaya devam ederken ABD bu yatırımların büyük çoğunluğunu oluşturdu. Asya, tıpkı çeyrekte altı adet 500 milyon dolar ve üzeri mega yatırım çekmesine karşın uzak orta ikinci sırada yer aldı. Avrupa, 2022 yılının üçüncü çeyreğine kıyasla yaklaşık yüzde 40’lık bir düşüşle VC yatırımlarında en keskin düşüşün yaşandığı bölge oldu. 500 milyon doların üzerindeki mega yatırımların çoğunluğu Çin merkezli şirketlere yapıldı. GAC Aion 2,56 milyar dolarlık yatırım çekerken SHEIN 1 milyar dolar, SPIC Hydrogen Energy 631 milyon dolar, Voyah Car Technology 631 milyon dolar, ESWIN Material 562 milyon dolar ve Fei Hong Technology 537 milyon dolar fon topladı.
�
Şirketler nakit tutarken maliyetleri düşürmeye odaklandı
Dördüncü çeyrekte çok sayıda global teknoloji şirketi, başta işçi sayısını ve gayrimenkul varlıklarını azalmak olmak üzere kıymetli maliyet düşürme tedbirleri açıkladı. Teşebbüs sermayesi piyasasında da maliyetleri düşürme gayretleri görüldü. Teşebbüsler nakitlerini korumak, yeni finansman çeşitlerini ertelemek ve yatırımcılarının daha verimli olmaları tarafındaki baskılarına cevap vermek için çalışmalar yaptı. Maliyet azaltmaya öncelik verilmesi, çok çeşitli dallarda faaliyet gösteren şirketlere de yayıldı.
�
Enerji kesimi global teşebbüs yatırımcılarının ilgi odağında
2022 yılında, güçte bağımsızlığa öncelik vermeye başlayan hükümet siyasetleri ve artan güç maliyetleri karşısında güç alternatiflerine yönelen çok sayıda şirketin tesiri nedeniyle, global teşebbüs sermayesi yatırımcılarının gücün her alanına olan ilgisi çok süratli bir halde arttı. Dördüncü çeyrekte alternatif güç araçları, batarya teknolojileri ve alternatif güç üretim ve dağıtım teknolojileri de dahil olmak üzere çok sayıda güç alt dalı büyük ölçekli yatırımlar çekti. Ayrıyeten pak teknoloji ve ESG ile ilgili tahliller de VC yatırımcılarından ağır ilgi gördü.
�
2023 yılının birinci çeyreğinde takip edilecek trendler
Rapora nazaran bu yılın birinci çeyreğinde global çapta teşebbüs sermayesi piyasasının zorlanmaya devam etmesi ve en çok tüketici odaklı işletmelerin zorlanması bekleniyor. Bilhassa ABD’de halka arz kapısı muhtemelen 2023 yılında kapalı olacak. Şirketlerin nakitleri azaldıkça, muhtemelen düşük değerlemeler üzerinden yatırım turları artacak, birleşme ve satın alma faaliyetlerinde artış olacak. Küresel çapta önümüzdeki birkaç çeyrekte bazı unicorn girişimlerinin başarısız olma ihtimali de söz konusu. Avrupa’da devam eden güç krizinin yanı sıra sürdürülebilirlik ve iklim değişikliği ile ilgili telaşlar göz önüne alındığında, yatırımcıların alternatif güç teknolojileri, elektrikli ve hidrojenle çalışan araçlar ve batarya depolama üzerine büyük yatırımlar yapmaya devam etmesiyle güç bölümü muhtemelen gündemde kalmayı sürdürecek. Global çapta siber güvenlik, B2B tahlilleri, sıhhat ve biyoteknoloji, regülasyon teknolojileri (regtech) ve askeri uygulamalar VC yatırımları için cazip alanlar olmaya devam edecek. Yapay zekâ yatırımlarının da uzun vadede artması bekleniyor.
�
2022 yılı 4. çeyrekte en büyük 10 global finansman
�
Şirket
Yatırım
Merkez
Sektör
1
GAC Aion
2,6 milyar dolar
Çin
Otomotiv
2
Anduril
1,5 milyar dolar
ABD
Havacılık & Savunma
3
SHEIN
1 milyar dolar
Çin
Perakende
4
TerraPower
830 milyon dolar
ABD
Temiz Enerji
5
SPIC Hydrogen Energy
631 milyon dolar
Çin
Temiz Enerji
6
Voyah Car Technology
630,8 milyon dolar
Çin
Temiz Enerji
7
Group14 Technologies
614 milyon dolar
ABD
Temiz Enerji
8
ESWIN Material
562,1 milyon dolar
Çin
Yarı iletkenler
9
Fei Hong Teknoloji
537,5 milyon dolar
Çin
Robotik
10
Einride
500 milyon dolar
İsveç
Otomotiv
�
Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.