MEHMET BAYER – 20/04/2023 – HİBYA – Çanakkale Kara Savaşları sırasında Gelibolu Yarımadası'nda Anzaklar ismine irtibat ve haberleşme postası olarak vazife yapan Bill ismindeki at, 1924 yılında telef olduktan sonra İngiliz Milletler Topluluğu Savaş Mezarları Komisyonu'nun (Commonwealth War Graves Commission) Arı Burnu bölgesindeki bakım tamir merkezinin bahçesine gömülüp, hatırlanması için mezar taşı kondu.
Savaşta, tarihi yarımadada vazife yapan ve burada ölen bir atının mezarının olduğu birçok ziyaretçi tarafından bilinmiyor. Bill'in öyküsü 1914 yılında Sidney'deki Liverpool Ordu Kampı'nda başladı. Acemi askerlerin ve savaşta kullanılacak atların eğitildiği bu kampta, üzerine hiç kimseyi bindirmeyen Bill'e ''binilemez'' etiketi verilip, yük atı olarak başka 130 bin atla Mısır'a gönderildi.
Bill, Mısır'dan Anzak askerleriyle Gelibolu Yarımadası'na gönderildikten sonra, burada cephane, erzak, yaralı ve meyyit taşıma misyonlarında kullanıldı. Tehlikeyi sezen tutumları ve süratiyle başka atlar ortasından sivrildi.
Bill, Ağustos 1915'te İngilizlerin Suvla Koyu'na yaptıkları çıkarmadan sonra Suvla Koyu ve Anzak Koyu ortasındaki tehlikeli hatta irtibat ve haberleşme postası olarak görevlendirildi.
Bölgede yaşayan ve Çanakkale Savaşları'nın tarihiyle ilgilenen mahallî gezgin Şafak Güler, bu sınırın çok tehlikeli olduğunu, muhtemel bir yavaşlamanın ya da duraksamanın her an bir Türk keskin nişancısının mermisiyle buluşma manasına gelebildiğini söyledi.
Her gün denize yakın düzlüklerden yaklaşık 8 kilometrelik arayı kateden cet bir gün, bir Türk keskin nişancısının 2 mermisini isabet ettiğini anlatan Güler, ''Böğründen aldığı yaralarla durmadan ilerleyen Bill, vazifesini tamamlayarak tedavi altına alınıyor. Mermilerden biri çıkarılırken, başkası ömrünün sonuna kadar bedeninde kalıyor. Bill'in tedavisi boyunca, onunla ilgilenen Binbaşı Michael Shanahan ile ortasında oluşan bağ, Shanahan'ın onun tek binicisi olmasıyla sonuçlanıyor.'' dedi.
Güler, Çanakkale cephesinin başarısızlıkla sonuçlanmasının akabinde Mısır'a dönen Bill'in 1916'da Süveyş Kanalı yakınlarındaki Romani Muharebeleri'nde Binbaşı Shanahan ile tekrar Türklere karşı savaştığını, Türk askerlerinin çemberinde kalan Tazmanyalı 4 asker ve binicisini sırtına alarak kurtarmasıyla ün kazandığını duyurdu.
Avustralya'daki kaynaklardan yaptığı araştırmada, Bill'in 1920 yılında İngilizlerin İstanbul ve Çanakkale'yi işgaliyle yine Gelibolu Yarımadası'na geldiğini, İngilizlerin yaptığı mezarlık çalışmalarında vazife aldığını lisana getiren Güler, ''At, Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde kazanılan Kurtuluş Savaşı'nın neticelenmesi ve İngilizlerin Gelibolu Yarımadası'nı terk etmesi münasebetiyle yabancı askerlerin mezarlarıyla ilgilenecek Büyük Anafarta köyünden bir aileye teslim ediliyor. 1924 yılında öldükten sonra günümüzde yabancıların mezarlıklarından sorumlu olan Commonwealth War Graves Commission'un Arı Burnu bölgesindeki bakım tamir merkezinin bahçesine gömülüyor ve mezar taşı konuyor. Bu sıra dışı savaşta her iki taraftan birçok insanın kıssasını dinledik. Bu da bir savaş atının öyküsüydü. Sonuçta atın düşman olanı olmaz, düşmanın atı olur.'' tabirini kullandı.
Hibya Haber Ajansı