Yurt içinde cari istikrar takip edilirken global piyasalarda ABD ve Euro Bölgesi enflasyonu ile Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz kararı ön plana çıktı. ABD’de Şubat ayında yıllık enflasyon %6,4’ten %6’ya gerilerken, aylık bazda enflasyon %0,4 oldu. Çekirdek enflasyon ise aylık %0,4’ten %0,5’e yükselirken, yıllık bazda %5,6’dan %5,5’e geriledi. Euro Bölgesi’nde tüketici fiyat endeksi, Şubat ayında, beklentilere paralel aylık %0,8 artarken, Ocak’ta %8,6 olan yıllık enflasyon, Şubat’ta %8,5 olarak gerçekleşti. Hafta başında ABD’de Silikon Vadisi Bankası’nın (SVB) iflası haberinin ardından New York merkezli Signature Bank’ın da iflas etmesi global piyasalarda sert satışlara neden oldu. ABD’deki banka krizi sonrası İsviçre’nin en büyük ikinci bankası pozisyonundaki Credit Suisse’in en büyük ortağı Suudi Ulusal Bankası’nın gerekmesi halinde bankaya daha fazla takviye vermeyeceklerine ait açıklamaları global piyasalardaki satışları derinleştirdi. Avrupa Merkez Bankası (AMB), bankacılık krizi ortasında faizleri 50 baz puan artırarak ana refinansman faizini %3,50, marjinal fonlama tesisini %3,75 ve gecelik mevduat faizini de %3 düzeyine çıkardı. Karar metninde enflasyonun uzun bir mühlet çok yüksek düzeyde kalacağı öngörüsü yer aldı. AMB Lideri Lagarde faiz kararı sonrası yaptığı konuşmasında piyasalarda yaşanan tansiyonu yakında takip ettiklerini ve fiyat istikrarını sağlamak ismine gerekli adımları atmaya hazır olduklarını belirtirken, Euro Bölgesi’ndeki bankacılık kesiminin çok güçlü olduğunu ve likidite manasında da rastgele bir badirenin olmadığını lisana getirdi. Bankacılık dalına ait telaşların artması ve bu ortamda Fed’in faiz artışlarına devam etmeyeceği beklentisiyle yatırımcılar güvenli varlıklara yöneldi. Altının onsu 1.950 doların üzerine çıkarken, altının gram fiyatı 1.200,7 lira ile rekor kırdı. Petrol fiyatları, ABD’de ortaya çıkan bankacılık krizi sonrası resesyon kaygılarının artmasıyla gerilerken, Brent tipi petrolün varili 71,67 dolara kadar indi. Haftaya olumlu başlamasına karşın global piyasalardaki sert satışlara paralel olarak 5.065 düzeyine kadar geri çekilen BİST100 Endeksi, %4,61 kayıpla 5.136 puandan haftayı kapattı. 18,96’lı düzeylerden haftaya başlayan Dolar/TL, 19,34 düzeyine kadar yükselirken, Euro/TL 20,72 düzeyini gördü. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 3 -10 Mart 2023 haftasında gerçek olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 53,5 milyon dolar pay senedi, 56,2 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) ve 0,5 milyon dolar Özel Dal Tahvil satışı gerçekleştirdi. Tıpkı haftada yurt içinde yerleşik gerçek bireylerin döviz mevduatı 109 milyon dolar azalarak 111.087 milyon dolara gerilerken, hukukî bireylerin döviz mevduatı 1.239 milyon dolar artarak 76.471 milyon dolara yükseldi. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı 500 sonunun üzerinde kalmaya devam etti.
Uzun Vadede Ne Bekliyoruz
5,45x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,7x olan 5 yıllık ortalamasına göre %28,7 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son periyotta değerli bir ralli yaparak rekor tazelemesine karşın koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle memleketler arası endekslere paralel biçimde 2017 yılından beri en düşük düzeylerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya karşın önümüzdeki devir için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı taraflı riskleri artırabilir.
2021 yılı Ocak ve Şubat ayı toplantılarında faizde değişikliğe gitmeyen TCMB, 18 Mart’taki toplantısında haftalık repo faizini 200 baz puan artırarak %19’a yükseltti. 6 Mayıs, 17 Haziran, 14 Temmuz ve 12 Ağustos PPK toplantılarında ise faiz oranında değişiklik yapmayarak %19’da sabit bıraktı. TCMB, siyaset faizini 23 Eylül’de 100, 21 Ekim’de 200, 18 Kasım ‘da 100 ve 16 Aralık toplantısında 100 baz puan indirerek %14 seviyesine çekti. TCMB, 2022 yılının ilk toplantısında ise faizi değiştirmeyerek %14 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 17 Şubat, 17 Mart, 14 Nisan, 26 Mayıs, 23 Haziran ve 21 Temmuz tarihli toplantılarında değişiklik yapmayarak %14 olarak sabit bıraktı. TCMB, 18 Ağustos’ta 100, 22 Eylül’de 100, 20 Ekim’de 150 ve 24 Kasım tarihli toplantısında 150 baz puan indirim yaparak siyaset faizini %9,00 düzeyine çekerken, 22 Aralık’taki 2022 yılının son toplantısında siyaset faizini değiştirmeyerek %9,00 düzeyinde sabit bıraktı. TCMB, 19 Ocak’taki 2023 yılının birinci toplantısında siyaset faizini değiştirmeyerek %9 düzeyinde tutarken 23 Şubat toplantısında 50 baz puan indirerek %8,50 düzeyine çekti.
Şubat ayında %3,15 artan TÜFE’nin Mart 2023 tarihli TCMB piyasa iştirakçileri anketine nazaran; Mart ayında %2,88, Nisan %2,89, 2023 yılı sonunda %37,72 ve 12 ay sonrasında %31,63 artması beklenmektedir. Tekrar tıpkı ankette Dolar/TL’nin 2023 sonunda 22,90, 12 ay sonrasında ise 23,52 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2023 sonunda 36 milyar dolar, 2024 yılında ise 25,9 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2023 ve 2024’te sırasıyla %3,5 ve %4,4 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %8,50, 3 ay sonrasında %8,50 ve 12 ay sonrasında ise %12,83 olması beklenmektedir.
Kaynak BMD Araştırma
Hibya Haber Ajansı
17.03.2023 18:40:07