Çin Başbakanı Li Keqiang’ın toplantının açılışında sunduğu Hükümet Çalışma Raporu’nda yer alan 2023 yılında Çin iktisadının yüzde 5’lik büyüme gayesi ve savunma bütçesinin yüzde 7.2’lik artışı, dünya gündeminde geniş yer aldı. Analistlere nazaran, yüzde 5’lik büyüme oranı Çin hükümetinin global ekonomik duruma nazaran belirlediği temkinli bir amaçtır, savunma bütçesinin yüzde 7.2’lik artışı Çin’in barışçı kalkınma yolunu izlemeye devam edeceğini gösterdi.�
Uluslararası kamuoyuna nazaran, yüzde 5’lik büyüme oranı Çin için temkinli bir maksattır. ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs, Çin’de salgınla çaba tedbirlerinin gevşetilmesi nedeniyle iç tüketimin süratle arttığını, 2023 yılında Çin iktisadında yüzde 5.5’lik bir artışın gerçekleşebileceğini belirtti. Reuters tarafından yayınlanan habere nazaran, Çin iktisadının beklenmedik bir süratle canlanması yatırımcı ve tüketiciye itimat verdi.
Beijing Üniversitesi’nden profesör Cao Heping, yüzde 5’lik büyüme amacının belirlenmesinin Çin’de kesim yapısının düzenlenmesi ve sürdürülebilir gelişmelerin gerçekleştirilmesi için yararlı olduğunu lisana getirdi. 2023 yılında Çin, vatandaşlarının ömür düzeyinin yükseltilmesine odaklanacak. Son yıllarda yeni güçlü kesimlerin süratli gelişimi ve hava kirliliğinin azalması, ülkedeki kesim yapısının düzeltilmesinin sonucudur. Bunun yanı sıra, son yıllarda ülkenin kent ve kasabalarındaki işsizlik oranı yüzde 5, enflasyon oranı ise yüzde 2 düzeylerinde korundu. �
Aslında, yüzde 5’lik büyüme gayesi dünya için düşük bir sayı sayılmaz. Memleketler arası kuruluşların varsayımlarına nazaran, 2023 yılında dünya iktisadının artış oranı yüzde 2,7 ve 2,9 ortasında değişecek. Ayrıyeten ABD’nin büyüme oranının yüzde 0,5, Almanya’nın yüzde 0,2, İngiltere’nin ise yüzde -0,6 ile hudutlu kalabileceği iddia ediliyor. Bu yüzden Çin, dünya iktisadının en büyük lokomotifi olma özelliğini koruyacak.�
Londra merkezli Financial Times gazetesi, 2023 yılında Çin’in savunma bütçesinin yüzde 7,2’lik artışını; “Çin’de savunma bütçesinin artış hızı, ekonomik büyümeden daha hızlı, bu nedenle Çin silahlanma yolunu izleyebilecek.” formunda kıymetlendirdi. Aslında, bu açıklama son derece mantıksızdır. Bloomberg News Haber Ajansı’nın muhabiri James Mayger yaptığı açıklamada; “Çin’in belirlediği yüzde 5’lik büyüme hedefi, mal fiyatları değişikliklerinden arındırılmış büyüme hedefidir. Ancak, savunma bütçesinin yüzde 7,2 artışı, mal fiyatları değişiklikleri dahil nominal bir artıştır.” Yani, şu anki döviz kuruna nazaran 2023 yılında Çin’in savunma bütçesinin 224 milyar 800 milyon dolar olması hedefleniyor. Fakat bu sayı, 2022 yılındaki 229 milyar dolarlık bütçeden daha düşük olacaktır. Bu yüzden Batı medyasının Çin’in savunma bütçesi hakkında yaptığı suçlamalar asılsızdır.
Son yıllarda Çin savunma bütçesinin ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasındaki hissesi yüzde 1.5’in altındadır. Stockholm Memleketler arası Barış Araştırma Enstitüsü tarafından yayımlanan istatistik bilgilerine nazaran, ABD, Hindistan ve İngiltere dahil ülkelerin savunma bütçesinin gayri safi yurtiçi hasıladaki hissesi yüzde 2’yi geçmiştir. Reuters Haber Ajansı’nın 5 Mart’ta yaptığı yorumda, Çin’in savunma harcamalarının ABD’ye kıyasla son derece az olduğu belirtildi. 2023 yılında ABD’nin savunma bütçesi geçen yıla nazaran yüzde 14 oranında artarak 800 milyar dolara yükselecek.�
Kaliteli gelişmeyi gerçekleştirmek için uğraş gösteren Çin, global iktisadın canlanması için katkıda bulunmaya devam edecek. Barışçıl kalkınma yolunu izlemekte ısrar eden Çin, dünyadaki istikrar ve barışın sağlanması için daha değerli bir rol oynayacak. �
Kaynak: Çin Memleketler arası Radyosu
Hibya Haber Ajansı
07.03.2023 20:20:43