Evrenin 6 Milyar yıl önceki genişlemesini inceleyecek

Evrendeki karanlık madde ve enerjiyi incelemeyi amaçlayan Öklid uzay teleskobu Avrupa’da Pazartesi günü ilk test görüntülerini yayınladı.

Geçtiğimiz ay başında uzaya fırlatılan Öklid teleskobundan ilk test görüntüleri paylaşıldı. Evrenin genişlemeye başladığı 6 Milyar yıl öncesine kadar hassas ölçümler yapabileceği kaydedildi.

Paylaşılan bu görüntüler, bilimsel cihazların çalışmasını doğrulamak ve kalibre etmek için çekildiğinden dolayı teleskopun nihai kapasitesinin kullanılmadığı belirtildi.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Öklid Görev Yöneticisi Giuseppe Racca, “Öklid’in tasarlanması ve geliştirilmesiyle geçen 11 yılı aşkın sürenin ardından bu ilk görüntüleri görmek heyecan verici ve çok etkileyici. Tamamen kalibre edildikten sonra Öklid milyarlarca galaksiyi gözlemleyerek gökyüzünün şimdiye kadar yapılmış en büyük 3D haritasını oluşturacak.” ifadelerini kullandı.

DÜNYA’DAN 1,5 MİLYON KM UZAKTA

NASA’nın da katıldığı Avrupa teleskobu 1 Temmuz’da Florida’dan havalandıktan sonra Dünya’dan yaklaşık 1,5 milyon kilometre uzaklıktaki hedefine doğru yola çıkmıştı.
Öklid’in iki yerleşik aleti vardır: görünür ışıkta (VIS) gözlem yapan bir görüntüleyici ve yakın kızılötesinde (NISP) gözlem yapan bir spektrometre.

Bunlardan ilki galaksilerin kesin şeklini, ikincisi ise uzaklıklarını belirlemek üzere tasarlanmıştır.
Ancak bu iki cihaz çalıştırıldığında bilim insanları büyük bir korkuya kapıldı: ESA, görüntülerin beklenmedik bir ışık kaynağı tarafından “kirletildiğini” söyledi.

Avrupa ajansı sorunun nedenine ilişkin yapılan incelemelerin “Güneş’ten gelen ışığın muhtemelen küçük bir açıklıktan uzay aracına sızdığını” açıkladı. Uzak galaksilerden gelen soluk ışığı tespit edebilmek için, kendi Güneşten gelen parlak ışığın engellenmesi gerektiği kaydedildi.
ESA, “Ekipler Öklid’i döndürerek bu ışığın sadece belirli yönlerde tespit edildiğini fark etti, bu nedenle belirli açılardan kaçınarak VIS aracı görevini yerine getirebilecek” ifadelerini kullandı.

EVRENİN GENİŞLEMESİ HAKKINDA ÖLÇÜMLER YAPACAK

Teleskop, 3 boyutlu haritası sayesinde galaksilerin dağılımı ve Evren’in 6 milyar yıl önce başladığı düşünülen genişlemesi hakkında hassas ölçümler yapabilecek. Gözlemlenen uzak galaksiler, ışıklarının bize ulaşması için gereken zaman olan 10 milyar yıl öncesine kadar zamanda geriye gitmeyi mümkün kılacak.

Böylece Öklid’in galaksilerin oluşumu sırasında karanlık madde ve karanlık enerjinin bıraktığı izleri tespit edebilmesi umuluyor. Teleskobun bilimsel faaliyetlerine yaklaşık iki ay içinde başlaması bekleniyor.


02.08.2023 15:46:47