Prof. Dr. Tarhan: “Çanakkale Zaferi Türkiye’nin doğuşunun ön sözü niteliğindedir”

Prof. Dr. Tarhan, toplumsal beraberliğin sağlanmasında üç kıymetli nokta olduğunu belirterek, bunları geçmişteki ortak kültür, gelecekle ilgili ortak mefkureler ve ülküler ve şu anda yaşananlarla ilgili oluşan ortak akıl olarak sıraladı.

“Bu üçü birlikte olursa milli birlik oluyor” diyen Tarhan, “Eğer geçmişi farklı okursak bu durum milli birliği olumsuz etkiliyor. Milli ideallerimiz farklıysa yine yanlış okunuyor.” dedi.

Tarhan, Çanakkale Zaferi’nin yeni Türkiye’nin doğuşunun ön kelamı niteliğinde olduğuna vurgu yaparak bu zaferle toplumun her kesitinde ulusal bir şuur olduğunu, Çanakkale ruhunun bilhassa genç nesillere anlatılmasının ve aktarılmasının değerinin altını çizdi.

Çanakkale savaşlarının bir yıldan fazla sürdüğünü kaydeden Tarhan, “18 Mart 1915’te  Çanakkale savaşları denizden başladıktan aşağı üst bir ay sonra deniz savaşları bitmek zorunda kalıyor. Fransızlar ve İngilizlerin güçlü bir donanma ve zırhılardan oluşan fevkalade hazırlıkları var. Sanayi ihtilalinin en son gücüne ulaşmış bir güç var. Bu türlü büyük bir güç durdurulamaz. Bu savaştan evvel iki tarafta da önemli ruhsal harekat olmuş bilhassa Osmanlı’dan Yunanistan’a göçen, Türkçe’yi âlâ bilen birçok Rum’u casus olarak gönderip cephe hakkında bilgi alıyorlar. Osmanlılar da tıpkı halde ruhsal harekat yürütüyorlar. Bunu bilhassa kara savaşlarında yapıyorlar.” dedi.

“Anafartalar’da gösterdiği başarı, Mustafa Kemal’in bir nevi doğum günü oluyor”

Tarhan, itilaf devletlerinin donanması, 18 Mart günü Nusret mayın gemisinin döşediği mayınlar nedeniyle Çanakkale’yi geçemeyince kara harekatına mecbur kaldığının ve bu durumun Çanakkale savaşının tarihi dönüm noktası olduğuna değinerek, şunları kaydetti:

“Kara savaşları yaklaşık olarak bir seneye yakın sürüyor. İtilaf devletleri onda da başarısız olup geri dönüyorlar. Kara savaşlarında Mustafa Kemal fazla tanınmayan, bilinmeyen bir Kurmay Albayken Anafartalar’da gösterdiği yüksek başarı ile bütün oradaki gösterdiği zekası ve başarısı Osmanlı yönetim camiasında müthiş bir şekilde üne kavuşmasını sağlıyor. Bir nevi doğum günü oluyor.”

“Çanakkale savaşlarının ruhunu iyi bilmek gerekiyor”

“Çanakkale savaşlarına sorgulayarak yaklaşmak gerekir” diyen Tarhan, “Çanakkale savaşlarında başarılı olduk. Birçok savaşta başarılı olduk ancak stratejik amacımız yanlış olduğu için kazandığımız bu lokal muvaffakiyetler, savaşı kaybetmemizi engellemedi. Bu nedenle aslında stratejik gayenin gerçek olması değerli.  Almanya’yla ittifak yapmak için apar topar savaşa girmek, burada stratejik maksat yanlışmış. Kurmaylar bunu tartışıyorlar. Bu çıkarılacak derslerden birisi. Çanakkale savaşları önemli bir savunma savaşı. Bu savunma savaşında Çanakkale’nin ruhu neydi onu bilmek lazım.” diye konuştu.

“Çanakkale ruhunda şehitlik yüksek makam olarak görülüyor”

Tarhan, Çanakkale Savaşı’nın Osmanlı hudutları dahinde Anadolu’nun dört bir yanı da dahil farklı coğrafyalardan gelen askerlerin katıldığı bir savaş olduğunu söz ederek, şunları söyledi:

 “Gelibolu yarımadasında şehitliğe gidenler mezar taşlarında Anadolu’nun her yerinden savaşmaya giden askerleri görürler. İdlib’den Suriye’den şehitler var. Bu askerler güçlü silahları olan düşmana nasıl direnebiliyorlar? Çanakkale ruhunu ben üç ana başlıkta topluyorum: Birincisi şehitliği yüksek makam olarak görüyorlar ve vefatın yüzüne gülebiliyorlar. Bunu Mustafa Kemal çok güzel bildiği için ‘Ben size taarruz emretmiyorum. Ölmeyi emrediyorum’ diyor. Bu buyruk, şehitlik hissinin asker üzerindeki etkisini gösteriyor.”

İtilaf devletlerinin çok geniş bir alanda kuşatma yaptığını belirten Tarhan, “Mustafa Kemal sabah erkenden bütün askerleri arkasında kendisi de ön cephede harekete geçiyor. Karşı taraf uyurken saldırıya geçiyor ve öyle dağıtıyor. Onun için bu askeri bir zekadır, taktiktir. Kendisinin ön cephede olması çok önemlidir, bütün askeri harekete geçiriyor.” dedi.

“Adanmışlık duygusu Çanakkale ruhunu oluşturuyor”

Tarhan, Çanakkale ruhunun ikinci özelliğinin zalime karşı gelme üçüncüsünün ise vatana adanmışlık ruhu olduğunu lisana getirerek, “Bu özelliklerin tümü bizim toplumumuza has olmasıdır.  Zalime hayır deme özelliği bizim toplumda vardır. Karşı tarafın zalim olduğunu gördüğünde vefatına hayır diyebilmek bu bizim güya genetik kodlarımızda var. Bu his da Çanakkale’deki direnme gücünü arttırdı ve karşı tarafın zalimliği bu halkta vatanı koruyabilme duygusu uyandırdı. Üçüncüsü de vatanın kutsal bir emanet olduğuyla ilgili bir adanmışlık olması. O adanmışlık duygusu Çanakkale ruhunu oluşturuyor.” sözlerini kullandı.

“Çanakkale ruhu çocuklara anlatılmalı”

Çanakkale ruhunun bilhassa genç jenerasyonlara anlatılmasının ve aktarılmasının kıymetini vurgulayan Tarhan, “Çanakkale ruhunda yer alan bu vatanın kutsal emanet olmasıyla ilgili duyguyu ulusal şuur olarak öğrencilere çocuklara öğretmek gerekiyor. Bunun artık farkına varıldı yani bütün okullar çabucak hemen bu devirlerde Çanakkale’de şehitliği ziyaret ediyor. Bunu yapmaları da gerekir zira o günleri hatırlamak ve o günlerin ruhunu da aktarmak gerekiyor. Çocukları Çanakkale’ye götürüp onlara ulusal şuur ruhunu, birlik ve beraberlik ruhunu göstermek gerekiyor. Şehitlikte Osmanlı imparatorluğunun her yerinden farklı coğrafyalarından gelerek bu topraklar için şehit düşen askerleri anlatmak lazım.” formunda konuştu.

Tarhan, Çanakkale ruhunun bu özellikleriyle ulusal birlik ve beraberlik kavramlarının da sembolü durumunda olduğunun altını çizerek, “Bu milli beraberlik ruhunun ilkokuldan başlayarak öğretilmesi gerekiyor. İstanbul’daki genç tıbbiyeliler tabip olarak cepheye gidiyorlar ve kınalı kuzuların hikayeleri Çanakkale savaşında yazılıyor.” dedi.

“Çanakkale’de öğrenilen değerler toplumsal benliğimizle birleşmeli”

Çanakkale’de yaşanan ve öğrenilen kıymetlerin bizim toplumsal benliğimizde olması gereken bir şey olduğunu söz eden Tarhan, “Bu pahaların toplumsal benliğimizle birleşmesi bizim birlik ve beraberlik hissimizin oluşmasında tesiri büyük. Ulusal beraberlik için üç şey kıymetli:  Geçmişteki ortak kültür, gelecekle ilgili ortak idealler ve mefkureler, şu anda yaşananlarla ilgili oluşan ortak akıl. Bu üçü birlikte olursa ulusal birlik oluyor şayet ki geçmişi farklı okursak ulusal birliği olumsuz etkiliyor. Ulusal ülkülerimiz farklıysa yeniden yanlış okunuyor. Bizim şu anda bilhassa Çanakkale konusunda toplumun her katmanında bununla ilgili ulusal bir şuur var.” diye konuştu.

“Çanakkale Zaferi, Türkiye’nin doğuşunun ön sözü niteliğindedir”

Tarhan, “Çanakkale zaferi İngilizlerin karizmasını çizdi. Bu zafer yeni Türkiye’nin doğuşunun ön sözü niteliğindedir.” dedi.

Çanakkale zaferinin bilhassa sömürgecilikle ve anti emperyalist gayrette çok büyük bir muvaffakiyet olduğunu, yalnızca bizim için değil sömürgeye karşı uğraş veren tüm milletler için de bir sembol olduğunu tabir eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, şunları kaydetti:

“Çanakkale ruhunun bir sembol bedeli var. Bütün dünyada zalime dur diyebilmenin, sömürgecilikle çaba edebilmenin mümkün olduğunun bir ispatıdır. Çanakkale ruhu bizim toplum ideolojimizi ve halk ideolojimizi bozmaya çalışanlara karşı çok hoş bir bağışıklık sistemimizdir. Bu nedenle Çanakkale Zaferi ve benzeri zaferlerin anlatılması, toplumsal ortak travmaların birlikte aşılması gerekiyor. Osmanlı’dan Cumhuriyete geçtik. Biz Osmanlı’nın yasını tutamadık. Yasını tutamadığımız vakit toplumda çözülmemiş travma oluyor, toplumda ulusal birlik olmuyor.”�

Tarhan, Osmanlı’ya ait bahislerde da toplumsal mutabakat sağlamanın kıymetli olduğunu söz ederek ulusal birlik şuurunun sağlanmasında bunun değerli olduğunu vurguladı.

Hibya Haber Ajansı