Haftanın birinci süreç gününde ABD piyasalarında First Citizen Bank’ın, SVB’nin mevduat ve kredilerini FDIC’den satın alması haberinin olumlu tesiri gözlendi. Bu ortamda, S&P 500 ve Dow Jones sırasıyla %0,2 ve %0,6 yükselişle günü tamamlarken, Nasdaq endeksi %0,5 ekside kapattı. Avrupa piyasalarında ise piyasalar alıcılıydı. Euro Stoxx 50 endeksi %0,8 yükseliş kaydetti. Ek olarak, Amerikan tahvilleri tekrar yükselişe geçti. 2 yıllıklarda %4,0, 10 yıllıklarda %3,5 test edildi. Yurtiçi tarafta ise, güne alıcılı başlayan endeks, sonrasında gelen satışlarla ivmesini koruyamadı ve günü %0,7 kayıpla 4.998’den kapattı. İşlem hacmi 46,1 milyar TL ile oldukça düşük seyretmeye devam etti. BİST-100’de 59 pay negatif tarafta yer alırken, endeksteki gerilemeye en fazla tesir eden paylar THYAO, SASA ve TUPRS olarak sıralandı. Bugüne bakıldığında hem ABD hem de Avrupa vadelileri artıda. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi ise yaklaşık %0,6 üstte. Bu ortamda, BİST-100’ün güne alıcılı bir açılış yapmasını bekliyoruz. Yurtiçinde bugün TCMB’nin Olağan Genel Konsey toplantısı takip edilecek. ABD’de CB tüketici güveni, Avrupa’da ise ECB Lideri Lagarde’ın konuşması öne çıkıyor.
�
Makroekonomi
Almanya’da imalat, inşaat, toptan ve perakende ticaret bölümlerinde faaliyet gösteren firmaların, iktisatta mevcut ve gelecek 6 aylık periyoda yönelik değerlendirmelerini yansıtan IFO iş dünyası endeksi mart ayı verisi açıklandı. IFO iş dünyası endeksi mart ayında Avrupa’da yüksek enflasyon, son dönemde bankacılık sektörüne yönelik artan endişeler ve ECB’nin faiz artışlarına devam etmesi kapsamında hafif düşüş beklentilerine rağmen 91,1’den 93,3 seviyesine sürpriz artışla yükselişini beşinci aya taşıdı ve Şubat 2022’den bu yana en yüksek düzeye ulaştı. Ayrıntılara bakıldığında, cari şartlar endeksi 93,9’dan 95,4’e yükselerek son yedi ayın en yüksek düzeyinde gerçekleşti, beklentiler endeksi ise 88,4’ten 91,2’ye yükselişle arka arda beşinci ayda artış kaydederek Şubat 2022’den bu yana en yüksek düzeye ulaştı.
�
Yurt içinde ise, mart ayına ait sektörel ve gerçek kesim inanç endeksleri ile kapasite kullanım oranı verileri takip edildi. Sektörel inanç endeksleri mart ayında karışık bir görünüm sundu. Martta hizmet bölümü ve gerçek kesim inanç endeksleri artarken, perakende ticaret ve inşaat dalları inanç endeksleri ise geriledi.
- TÜİK ve TCMB tarafından şubatta paylaşılan açıklamalarda Tüketici Eğilim Anketi bilgilerinin kıymetli bir kısmının sarsıntılardan evvel derlendiği, İşyeri Eğilim Anketleri’nin (sektörel güven endeksleri) önemli bir kısmının deprem öncesi cevaplandığı ve İktisadi Yönelim Anketi’nin (reel kesim güven endeksi) ise zelzeleden etkilenen vilayetlerdeki firmaların yüklü yanıtlanma oranının gerilediği belirtilmişti. Hasebiyle sarsıntıların yansımasını mart ayı anketlerinde daha sağlıklı bir formda görebilmekteyiz.�
- Reel kesim inanç endeksi aylık bazda şubatta %1 düşüşün akabinde martta zelzelelerin sanayi üzerinde devam eden olumsuz tesirlerine rağmen %1,7 artışla toparlanma kaydetti. Gerçek kesim itimat endeksi alt endekslerinden gelecek üç aydaki ihracat siparişleri şubatta %8,7’lik gerilemeyle Nisan 2021’den bu yana en sert düşüşün akabinde martta aylık %4,7 artışla kısmi toparlandı.
- Şubat ayında ihracat, aylık bazda %3,8 düşüşle 18,6 milyar USD ile 2022 yılı ortalamasının (21,2 milyar USD) altında gerçekleşmişti. Mart ayına ait izlediğimiz günlük ihracat bilgileri ise global çaptaki yavaşlama beklentilerine rağmen ayın geri kalanında bu tempoda gidilirse ihracatın 22-22,5 milyar USD civarında gerçekleşebileceğine işaret ediyor, bununla birlikte şubattaki düşüşte zelzelenin tesirinin yanında gün sayısının azlığını da dikkate almak gerekiyor.
- Arındırılmış kapasite kullanım oranı martta orta malı ve dayanıksız tüketim malları imalatı kapasite kullanım oranlarındaki düşüşlerin tesiriyle 1,5 puanlık azalışla %74,2 düzeyine gerileyerek düşüşünü üçüncü aya taşıdı ve 2022 yılı ortalamasının altındaki seyrini sürdürerek Ağustos 2020’den bu yana en düşük düzeyde gerçekleşti. Başta ana metal sanayi, dokumacılık eserleri, giysi eşyaları, deri eserleri ve kimyasal eserler imalatı üzere ihracatçı kesimlerde kapasite kullanım oranlarındaki düşüşlerle imalat sanayi kapasite kullanım oranında tempo kaybının devam ettiği gözlenmekte. Bunun yanında, içecek ve öbür ulaşım araçlarının imalatı imalatı (gemi, demir yolu lokomotif ile hava taşıtları yapımı vs.) ile makine ve ekipmanların heyetimi ve tamiratı kesimlerinin kapasite kullanım oranlarındaki artışlar ise imalat sanayi kapasite kullanım oranındaki düşüşü sonlandırmış.
- Yatırımlara dair izlediğimiz diğer bir gösterge olan sabit sermaye yatırım harcamaları martta aylık %1,1 artışla yükselişini hızlandırarak son üç aydır toparlanmakta ve tarihi ortalamasının üzerindeki seyrini sürdürmekte.
- Martta itimat endekslerinin aylık bazda seyrine baktığımızda, hizmet dalı %1,1 ve gerçek kesim %1,7 artış sergilerken, perakende ticaret %4,4, inşaat bölümü %1,5 ve tüketici inanç endeksi ise %2,9 düşüş kaydetti. İtimat endekslerinin alt kalemleriyle hesaplanan ekonomik itimat endeksinin ise mart ayında 99,05’ten 98,82’ye gerilediğini ve optimistlik eşik kıymetinin altında kalmaya devam ettiğini hesaplamaktayız.
Yurt dışında bugün data takvimine bakıldığında,
ABD tarafında, konut piyasası datalarından, ocak ayı S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi verisi TSİ 16’da takip edilecek. Aralık ayı S&P/Case-Shiller 20 Kent Konut Fiyat Endeksi, aylık %0,9 gerileyerek düşüşünü altıncı aya taşırken, yıllık artış hızı da %6,8’den %4,6’ya gerileyerek yavaşlamayı sürdürmüştü. Konut fiyatlarındaki düşüşün sürmesi beklenmekte.
Ayrıca ABD’de tüketici inancı göstergelerinden mart ayına ait Conference Board tüketici inancı endeksi verisi TSİ 17’de takip edilecek. Şubat ayında Conference Board tüketici güveni endeksi, hafif yükseliş beklentilerine karşın 106’dan 102,9 düzeyine gerilemişti ve böylelikle düşüşünü ikinci aya taşımıştı. Ayrıntılara bakıldığında, şubatta tüketicilerin mevcut iş ve iş gücü piyasası şartlarına ait değerlendirmelerini yansıtan cari şartlar endeksi, 151,1’den 152,8 seviyesine yükselirken, geleceğe yönelik kısa dönemli değerlendirmelerini yansıtan beklentiler endeksi ise 76’dan 69,7 düzeyine gerilemişti. Tüketicilerin önümüzdeki 12 aya yönelik enflasyon beklentileri %6,7’den %6,3’e gerilerken, daha az sayıda tüketicinin, konut yahut araba satın almayı planladığı gözlenmişti. Martta ise Conference Board tüketici inancı endeksinin 101 düzeyine hafif gerilemesi bekleniyor.
Bunun yanında, TSİ 11’de ECB Yönetim Konseyi Üyesi Muller’in ve TSİ 11.45’te BoE Başkanı Bailey’in konuşmaları, ECB’nin ve BoE’nin para siyasetine ait mümkün yeni sinyaller bakımından izlenecek.
TCMB Analitik Bilanço verilerine göre, 24 Mart haftasında toplam ve net rezervin azaldığını hesaplamaktayız. İlgili haftada toplam rezervin 2,1 milyar USD azalışla 124,8 milyar USD düzeyine gerilediğini, net memleketler arası rezervin ise 0,8 milyar USD azalışla 19,2 milyar USD’ye geldiğini öngörmekteyiz.
Şirket haberleri
Europen Sanayi (EUREN, Sınırlı Pozitif): Şirket, 1 yılı aşkındır süren kontrol ve testlerden muvaffakiyetle geçerek BSH (Bosch) Mesken Aletleri firmasının Türkiye ve Dünyadaki şirketleri için onaylı tedarikçisi olmuştur. Deneme üretimleri başlamış olup, katılaşan siparişler ayrıyeten bildirilecektir.
Kontrolmatik Teknoloji (KONTR, Sınırlı Pozitif): Şirket 2023-2027 yılları ortası beklentilerini paylaşmıştır. Buna nazaran Şirket’in konsolide gelir, yatırım projeksiyonları ve hedefleri aşağıda yer almaktadır.
�
�
Türkiye Vakıflar Bankası (VAKBN, Nötr): Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings tarafından değerlendirilen Banka’nın uzun vadeli ulusal kurum kredi rating notu AA (durağan) olarak belirlenmiştir.
Ayrıca, Banka 27.03.2023 tarihli İdare Konseyi Kararı ile tüm para ünitelerinde 1 milyar Euro karşılığı meblağda ipotek teminatlı menkul değer ihracı yapılması konusunda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile Sermaye Piyasası Konseyi nezdinde gerekli müsaade ve müracaatların yapılması hususlarında Genel Müdürlük makamı yetkilendirmiştir.
Sektör haberleri
Beyaz Eşya: Şubat ayında yurt içi satışlar yıllık bazda%1,7 artarken, ihracat ve toplam üretim sırasıyla yıllık bazda %15,8 ve %5,2 daraldı. (Kaynak: TURKBESD)
SPK: Sermaye Piyasası Heyeti (SPK), Halkbank ve Vakıfbank’ın tahsisli sermaye artırımına onay verdi. SPK haftalık bültenine göre, Kurul, Halkbank’ın 4 milyar 969 milyon 121 bin liralık, Vakıfbank’ın ise 7 milyar 111 milyon 364 bin liralık tahsisli sermaye artırımını onayladı.
Halkbank’ın 10 milyar TL fiyatındaki kayıtlı sermaye tavanı içerisinde 4 milyar 969 milyon 121 bin TL olan çıkarılmış sermayesi, mevcut ortakların yeni hisse alma haklarının büsbütün kısıtlanması suretiyle artırılacak ve ihraç edilecek hisselerin tamamı, halka arz edilmeksizin bankanın hakim ortağı Türkiye Varlık Fonuna tahsisli olarak satılacak. Hisse başına satış fiyatı, banka tarafından Borsa’ya yapılacak başvuruyu takiben Borsa İstanbul AŞ’nin Toptan Alış Satış Süreçlerine Ait Prosedürü çerçevesinde tespit edilecek. Artırılacak nominal sermaye fiyatı, ihraç edilecek hisselerin toplam satış bedeli 30 milyar TL olacak formda, prosedür çerçevesinde belirlenecek hisse satış fiyatına nazaran hesaplanacak.
Vakıfbank’ın 10 milyar TL tutarındaki kayıtlı sermaye tavanı içerisinde 7 milyar 111 milyon 364 bin TL olan çıkarılmış sermayesi, mevcut ortakların yeni pay alma haklarının tamamen kısıtlanması suretiyle artırılacak ve ihraç edilecek payların tamamı, halka arz edilmeksizin bankanın hakim ortağı Türkiye Varlık Fonu’na tahsisli olarak satılacak. Hisse başına satış fiyatı, banka tarafından Borsa’ya yapılacak başvuruyu takiben Borsa İstanbul AŞ’nin Toptan Alış Satış Süreçlerine Ait Prosedürü çerçevesinde tespit edilecektir. Artırılacak nominal sermaye meblağı, ihraç edilecek hisselerin toplam satış bedeli 32 milyar TL olacak halde, prosedür çerçevesinde belirlenecek hisse satış fiyatına nazaran hesaplanacak. Kaynak: AA
Diğer şirket haberleri
Astor Güç (ASTOR): Şirket, yurt içinde yerleşik 3 farklı firma ile toplam 2,8mn USD meblağında “Güç Transformatörü, Dağıtım Transformatörü ve Anahtarlama Ürünleri” mukavelesi imzalamıştır.
Qua Granite (QUAGR): AB Ticaret Kurulu, 3 Aralık 2021 tarihinde Avrupa Seramik Üreticileri Birliği’nin şikâyeti üzerine, Türkiye’nin yanı sıra Hindistan’da “Seramik karo” ve benzeri kategorisi ithalatına karşı, bu alanda faaliyet gösteren şirketler bakımından anti-damping soruşturması başlatmıştır. Nihai karar 10 Şubat 2023 tarihinde komisyon tarafından açıklanmıştır. Kararda, soruşturma kapsamına alınan Şirket ve ilişkili taraf Bien Yapı Ürünleri San. Tic. A.Ş. için %4,8 dampinge karşı gümrük vergisi önlemi alındığı açıklanmıştır. Soruşturma kapsamında iş birliğinde bulunan Türkiye’de tıpkı alanda faaliyet gösteren öteki şirketler için gümrük vergisi oranı %9,20 olarak açıklanırken, iş birliğinde bulunmayan şirketlerde bu oran %20,90 olarak belirlenmiştir. Bahsi geçen gümrük vergisi 10 Şubat 2023 tarihinden başlayarak 5 yıl müddet ile geçerli olacaktır. AB ülkelerine yapılan satışların 2022 yılında toplam yurt dışı satışlara ve net satışlara (yurt içi ve yurt dışı toplamı) oranı sırasıyla %53,1 ve %13,1 düzeylerinde olup kelam konusu karar ile birlikte getirilen gümrük vergisi tedbirinin, Şirketin faaliyetlerine, satışlarına ve karlılığına değerli bir tesiri olmayacağı bedellendirilmektedir.
Türk İlaç Serum Sanayi (TRILC): Devlet Gereç Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından açılan Tıbbi Beşeri İlaç alım ihalesi TURKFLEKS markası ile 124,2mn TL (KDV hariç) bedelle Şirket uhdesinde kalmıştır.
Kuyas Yatırım (KUYAS): Şirket, elektrikli araç şarj istasyonu ağına ve işletmeci lisansına sahip yurt içi yerleşik bir firmanın paylarının alımı konusunda görüşmelere başlamıştır. İncelemeler sonrası sonuç ve gelişmeler tarafımızdan kamuoyu ile paylaşılacaktır.
Netaş Telekomünikasyon (NETAS): Şirket, Superonline İrtibat Hizmetleri A.Ş.’den, ZTE VDSL Modem ürün projesi kapsamında 1,12mn USD doları tutarında sipariş almıştır.
Panelsan Çatı Cephe Sistemleri (PNLSN): Şirketin Polatlı OSB’de sandviç panel üretimi konusunda gerçekleştireceği yatırım projesi kapsamında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na yapmış olduğu yatırım teşvik belgesi başvurusu onaylanmış ve Şirket adına düzenlenen 539038 sayılı Yatırım Teşvik Belgesi, KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti desteklerini içermekte olup toplam 129mn TL tutarındaki yatırım sonucunda Şirketin sandviç panel üretim kapasitesinin 1.632.960 m2/yıl artırılması öngörülmekte idi. Resmî Gazete’de yayınlandığı üzere 16.10.2021 tarih ve 528560 sayılı yatırım teşvik evrakı iptal edilmiştir. Sebebi ise kelam konusu evrakta içerilmiş olan KDV istisnasının üstte zikredilen 539038 sayılı teşvik dokümanının içeriğine aktarılmış olmasıdır. Başka taraftan bölgesel olarak daha fazla avantaja sahip yeni bir teşvik evrakı başvurusu hazırlığı yapılmaktadır.
Faiz piyasaları
Pazartesi günü yüklü ortalama fonlama maliyeti %8,50 düzeyinde yatay seyretti. TCMB dün 32 milyar TL’lik (%8,50’den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama meblağı ise repo ihaleleri kaynaklı 178 milyar TL oldu.
Yurt içi tahvil piyasasında, dün randıman eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta yatay seyir gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta düşüşler görüldü. Buna nazaran, kısa vadeli tarafta yatay hareket gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 70 baz puana yaklaşan düşüşler görüldü.�
�
Günlük özet piyasa verileri
Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı
28.03.2023 09:50:15