Geçen haftanın son süreç gününde bir çok küresel borsa tatil sebebiyle kapalıydı. Perşembe günkü kapanışa nazaran hem ABD hem de Avrupa borsaları haftayı yatay kapattılar. S&P'deki haftalık kapanış %-0,1, Nasdaq %-0,9 olurken, Dow Jones %0,6 artıda tamamladı. Avrupa'da Euro Stoxx 50 endeksi de %-0,1 değişimle haftayı sonlandırdı. Faizler tarafında ise, hafta genelinde düşüş eğiliminde olan getiriler Cuma günü (tarım dışı istihdam rakamları sonrası Fed'in faiz artırım beklentileri arttı) tekrar yükselişe geçti. 2 yıllıklar 3,98'leri, 10 yıllıklar ise 3,41'i test etti. Çarşamba günü 101,4 düzeylerine kadar düşüş kaydeden Dolar endeksi (DXY) de haftanın son süreç gününde 102,3'e kadar yükseliş kaydetti. Yurtiçine baktığımızda, BİST-100'de ise hafta başında 4.680 düzeyine kadar gerileyen endekste hafta genelinde 5.000 düzeyinin üzeri test edilse de kapanış 4.925'ten oldu. Haftalık değişim ise %+2,3 olarak hesaplandı. Hafta genelinde BİST-100'de ortalama süreç hacmi de 48,3 milyar TL ile düşüktü. Endekse en çok takviye veren paylar THYAO, TCELL ve BIMAS olarak sıralanırken, EREGL, HEKTS ve ISCTR negatif ekti eden paylar ortasında birinci 3'te yer aldı. Bugüne baktığımızda ABD vadelileri hafif ekside. Japonya hariç MSCI Asya Pasifik endeksi ise yaklaşık %0,1 artıda. Bu ortamda BİST-100'ün güne yatay bir açılış yapmasını bekliyoruz. Haftalık data takviminde ABD'da çarşamba günü açıklanacak mart ayı TÜFE'si ile perşembe gelecek ÜFE dataları öne çıkıyor. Bunun dışında, FOMC toplantı tutanakları, perakende satışlar üzere datalar de takip edilecek. Ek olarak, cuma günü JPMorgan Chase, Wells Fargo and Citigroup şirketlerin birinci çeyrek finansal sonuçları açıklanıyor olacak. Hafta genelinde, FOMC üyesi Williams, Harker, Kashkari ve Fed üyesi Waller'ın konuşmaları da bulunuyor. Avrupa Bölgesi'nde perakende satışlar ve sanayi üretimi, Türkiye'de ise cari istikrar, sanayi üretimi izlenecek kıymetli datalar ortasında. Son olarak, İngiltere, Fransa, Almanya, İspanya, İtalya, Avustralya ve Hong Kong'da piyasalar Paskalya tatili nedeniyle süreçlere bugün de kapalı olmaya devam edecek.
Makroekonomi
Yurt içinde ise, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından mart ayı Hazine nakit istikrarı verisi yayınlandı. Bütçe istikrarı öncesi izlediğimiz Hazine nakit istikrarı, martta 32 milyar TL açık verdi ve evvelki aya nazaran besbelli azaldı, şubatta 171,5 milyar TL açık ve ocakta ise 54,3 milyar TL açık vermişti, 12 aylık kümülatif nakit açığı ise martta 412,7 milyar TL'den 404,1 milyar TL'ye, GSYH'a oranı ise %2,75'ten %2,69'a hafif geriledi (GSYH verisi olarak 4. çeyrek kümülatif verisi kullanıldı). Alt ayrıntılara bakıldığında gelirlerde aylık %44,9 oranında artış gözlenirken, sarfiyatlar ise faiz masraflarındaki aylık %18,4 oranındaki artışa rağmen faiz dışı masraflardaki aylık %14 oranındaki düşüşün tesiriyle aylık %11,3 oranında düşüş kaydetti. Bunun yanında mart ayında aylık bazda faiz sarfiyatları, geçen yılın aylık ortalamasının üzerindeki seyrini sürdürdü.
Yurt dışında bu hafta bilgi takvimine bakıldığında,
- ABD tarafında, piyasaların odak noktasında çarşamba günü Fed'in 21 – 22 Mart tarihli FOMC toplantısına ait tutanaklar olacak. Fed son toplantısında, faizleri oybirliğiyle 25 baz puan artırarak federal fonlama faiz aralığını %4,75-%5,00 bandına yükseltmişti, gerekirse daha fazla faiz artışı olabileceğine dair de sinyal vermişti. Pas geçilmeyerek faiz artırımının sürdürülmesi ABD bankacılık sistemine olan inancın bir işareti olarak da yorumlanırken, Fed üyelerinin 2023 yılına dair tepe faiz beklentisi ise aralık ayındaki projeksiyonları ile birebir kalmıştı ve bu yıl için faiz indirimi öngörülmemişti. Fed'in yeni projeksiyonlarına nazaran, federal fon faiz oranına ait medyan iddialar, bu yıl sonu için %5,1 düzeyinde korunurken, 2024 yılı için %4,1'den %4,3'e üst taraflı revize edilmişti, 2025 yılı için %3,1'de korunmuştu. Bu kapsamda, üyelerin bu yıl için bir tane daha 25 baz puanlık faiz artışı bekledikleri gözlenmişti. Ayrıyeten son devirde yaşanan orta ölçekli banka iflaslarının akabinde ABD bankalarının sağlam olduğu vurgulanırken, gelişmelerin büyüme üzerindeki tesirlerinin izleneceği belirtilmişti, son gelişmelerin hanehalkı ve işletmeler için daha sıkı kredi şartlarına neden olması ve ekonomik aktivite, işe alımlar ile enflasyon üzerinde baskı oluşturmasının muhtemel gözüktüğü ve bu tesirlerin boyutunun ise şimdi meçhul olduğu vurgulanmıştı. Başka yandan, Hazine menkul değerleri ve ipoteğe dayalı menkul değerlerdeki varlıkların azaltılmaya devam edileceği belirtilmişti. Faiz kararının akabinde konuşan Fed Lideri Powell, Fed'in bankacılık sistemini güçlendirmek için kıymetli adımlar attığını belirterek banka krizinin hafif tesirleri olabileceğini, ayrıyeten kredi şartlarının da değerli ölçüde sıkılaşabileceğini ve sıkılaşan kredi şartlarının faiz artırımlarının yerini alabileceğini belirtmişti. Ayrıyeten Powell, gerekmesi durumunda faizleri beklentilerin üzerinde artırabileceklerini vurgulamıştı. Bu hafta yayınlanacak Fed'in toplantı tutanakları para siyasetinin geleceğine yönelik mümkün yeni sinyaller açısından takip edilecektir. Ayrıyeten Fed'in para siyasetine taraf vermesi açısından yakından takip edilecek datalardan çarşamba günü mart ayı TÜFE verisi ve perşembe günü ise mart ayı ÜFE verisi takip edilecek. ABD'de şubat ayında manşet TÜFE'nin aylık bazda artış suratı beklentilerle uyumlu olarak %0,5'ten %0,4 düzeyine yavaşlarken, yıllık bazda da beklentilerle uyumlu olarak %6,4'ten %6 düzeyine gerilemişti ve böylelikle Eylül 2021'den bu yana en düşük düzeyde gerçekleşmişti. Ayrıntılara bakıldığında, aylık bazda TÜFE'deki yavaşlamada, güç eserleri fiyatlarının şubatta %0,6 oranında düşüş sergilemesi ve besin fiyatlarının artış suratının yavaşlaması (%0,5 artıştan %0,4 artışa) belirleyici olmuştu. Besin ve güç fiyatlarını dışlayan çekirdek TÜFE ise, aylık bazda %0,4'ten %0,5 düzeyine beklentilerin (%0,4 artış) üzerinde yükselirken, yıllık bazda ise %5,6'dan %5,5 düzeyine yavaşlamıştı ve böylelikle Aralık 2021'den bu yana en düşük düzeylerdeki seyrini sürdürmüştü. Şubat ayı manşet ÜFE ise, aylık bazda %0,3 artış beklentilerine rağmen sürpriz bir formda %0,1 oranında düşüş sergilemişti, yıllık bazda ise %5,7'den %4,6'ya gerileyerek yıllık bazda Mart 2021'den bu yana en düşük düzeylerdeki seyrini sürdürmüştü. ÜFE'de aylık bazdaki düşüşte, güç eserleri fiyatlarının gerilemesi ve besin fiyatlarının düşüş suratının artması belirleyici olmuştu. Bunun yanında, besin ve güç eserlerini dışlayan çekirdek ÜFE ise şubat ayında aylık bazda %0,4 artış beklentilerine rağmen %0 artışla yatay seyrederken, yıllık bazda da %5'ten %4,4 düzeyine yavaşlamıştı, beklentiler ise %5,2 düzeyine yavaşlaması istikametindeydi. Martta ise manşet TÜFE'nin aylık bazda artış suratının %0,4'ten %0,2'ye yavaşlaması ve yıllık bazda %6'dan %5,2 düzeyine yavaşlaması ve çekirdek TÜFE'nin ise aylık artış suratının %0,5'ten %0,4 düzeyine yavaşlaması ve yıllık bazda ise %5,5'ten %5,6 düzeyine hafif yükselmesi bekleniyor. Manşet ÜFE'nin ise martta aylık bazda %0 artışla yatay seyretmesi ve yıllık bazda %4,6'dan %3,1 düzeyine yavaşlaması ve çekirdek ÜFE'nin ise aylık artış suratının %0'dan %0,3 düzeyine yavaşlaması ve yıllık bazda ise %4,4'ten %3,5 düzeyine yavaşlaması bekleniyor. Cuma günü ayrıyeten üretimin seyrine ait olarak mart ayı sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı bilgileri takip edilecek. Sanayi üretimi, ocakta aylık bazda %0,3 oranında artışın akabinde şubatta hafif artış beklentilerine rağmen yatay seyretmişti. Kapasite kullanım oranı ise şubatta %79,1 düzeyinde yatay seyretmişti. Mart ayında ise aylık bazda sanayi üretiminin %0,3 artışla toparlanması ve kapasite kullanım oranının ise %79,1 düzeyinde yatay seyretmesi bekleniyor. Cuma günü öte yandan, iç talebin seyrine ait sinyal verecek olan perakende satışlar mart ayı verisi de açıklanacak. Perakende satışlar, aylık bazda ocak ayında beklentilerin üzerinde %3,2 oranında Mart 2021'den bu yana en sert artışın akabinde şubat ayında beklentilerle uyumlu olarak %0,4 oranında düşüş kaydetmişti. Artan borçlanma maliyetlerinin seyrinin tüketim harcamalarını baskılaması beklenmekte. Bu kapsamda, martta aylık bazda perakende satışların %0,5 oranında gerilemesi bekleniyor. Cuma günü öte yandan nisan ayına ait Michigan Üniversitesi tüketici inanç endeksi öncü verisi takip edilecek. Michigan Üniversitesi tüketici itimat endeksi, martta 67'ten 62 düzeyine beklentilerin üzerinde gerilemişti. Bununla birlikte kelam konusu bilgi, martta ülkede bankacılık kesiminde yaşanan krizin, tüketici itimadı üzerinde hudutlu bir tesiri olduğuna işaret etmişti. Ayrıntılara bakıldığında, marta cari şartlar alt endeksi 70,7'den 66,3'e ve beklentiler alt endeksi ise 64,7'den 59,2'ye düşüş kaydetmişti. Ayrıyeten tüketicilerin bir yıl sonrasına ait yıllık enflasyon beklentileri %4,1'den %3,6'ya gerileyerek Nisan 2021'den bu yana en düşük düzeyde gerçekleşirken, uzun vadeli yıllık enflasyon beklentileri ise %2,9 düzeyinde yatay seyretmişti. Öteki yandan, istihdam piyasası bilgilerinden, perşembe günü haftalık yeni işsizlik maaşı müracaatları verisi izlenecek. Son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaşı müracaatları, hafif yükseliş beklentilerine rağmen 246 bin kişi düzeyinden 228 bin kişi düzeyine gerilemekle birlikte düşük düzeylerdeki seyrini sürdürmüştü ve istihdam piyasasında sıkı görünümün korunduğuna işaret etmişti. Ayrıyeten hafta boyunca Fed üyelerinin gerçekleştirecekleri konuşmalar da Fed'in para siyasetine yönelik mümkün yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.
- Avrupa tarafında ise, iç talebin seyrine ait olarak Euro Bölgesi'nde şubat ayı perakende satışlar verisi yarın izlenecek. Bölgede perakende satışlar, aralık ayında aylık bazda %1,7 gerilemenin akabinde ocak ayında aylık %0,3 oranında hudutlu artışla kısmi toparlanmıştı, yıllık düşüş suratı ise %2,8'den %2,3 düzeyine yavaşlamıştı. Bununla birlikte, ECB'nin faiz artışlarına devam etmesiyle sıkılaşan finansal şartların tüketici talebini olumsuz etkilemesi nedeniyle perakende satışların önümüzdeki periyotta baskı altında kalması bekleniyor. Bu kapsamda, şubatta perakende satışların aylık %0,8 oranında gerilemesi bekleniyor. Öte yandan, Euro Bölgesi'nde nisan ayına ait Sentix yatırımcı inancı verisi yarın takip edilecek. Mart ayına ait Sentix yatırımcı inancı verisi, son devirde açıklanan çekirdek enflasyon bilgilerinin rekor düzeylerini yenilemesi ve ECB'nin, faiz artışlarında daha şahin duruş sergileyebileceğine yönelik artan telaşlarla bu durumun büyüme üzerinde baskı oluşturabileceği beklentilerinin tesiriyle -8'den -11,1 düzeyine hafif gerilemişti, bununla birlikte geçen yılın mart ayından bu yana en yüksek düzeylerdeki seyrini sürdürmüştü. Ayrıntılara bakıldığında, martta cari şartlar endeksi -10'dan -9,3'e yükselerek Haziran 2022'den bu yana en yüksek düzeye ulaşırken, yatırımcıların gelecek 6 aylık periyoda ait beklentilerini yansıtan beklentiler endeksi ise -6'dan -13 düzeyine gerilemişti. Sentix yatırımcı itimadının nisanda ise -15 düzeyine gerileyerek zayıflamayı sürdürmesi bekleniyor. Ayrıyeten üretimin seyrine ait olarak perşembe günü Euro Bölgesi'nde şubat ayı sanayi üretimi verisi takip edilecek. Bölgede ocak ayı sanayi üretimi, aylık bazda aralıkta %1,3 düşüşün akabinde ocakta orta mal üretimindeki artışın tesiriyle %0,7 artışla kısmi toparlanma kaydederken, yıllık bazda ise %2 daralmadan %0,9 oranında artışa geçmişti. ECB'nin faiz artışlarına devam etmesiyle sıkılaşan finansal şartlara rağmen geçen hafta açıklanan Almanya'da sanayi üretimi, aylık bazda şubatta hafif düşüş beklentilerine rağmen %2 artış kaydetmişti ve böylelikle yükselişini ikinci aya taşıyarak üretimin seyrine ait olumlu sinyal vermişti. Bu kapsamda, Euro Bölgesi'nde aylık bazda şubatta sanayi üretiminin %1 oranında artması bekleniyor. Ayrıyeten ECB'nin para siyasetine da istikamet verecek olan enflasyon datalarından, Almanya'da mart ayı TÜFE son verisi perşembe günü takip edilecek. Öncü bilgilere nazaran, Almanya'da mart ayında manşet TÜFE'nin aylık artış suratı bir evvelki aya benzeri formda %0,8 düzeyinde gerçekleşmekle birlikte beklentilerin (%0,7 artış) üzerinde gelirken, yıllık bazda ise %8,7'den %7,4 düzeyine yavaşlayarak Ağustos 2022'den bu yana en düşük düzeyde gerçekleşmişti, beklentiler ise %7,3 düzeyine gerilemesi istikametindeydi. Martta AB uyumlu TÜFE'nin aylık artış suratı ise %1'den %1,1'e yükselerek beklentileri (%0,8 artış) aşarken, yıllık bazda ise %9,3'ten %7,8 düzeyine yavaşlamakla birlikte beklentilerin (%7,5) üzerinde gerçekleşmişti. Perşembe günü bunun yanında, İngiltere'de şubat ayına ait aylık GSYH büyüme verisi açıklanacak. İngiltere iktisadı, aylık bazda aralıkta bilhassa hizmetler kesimindeki gerilemenin tesiriyle %0,5 oranında daralmanın akabinde ocakta hizmetler bölümündeki toparlanmanın (%0,5 büyüme) tesiriyle %0,3 büyüme sergileyerek kısmi toparlanma kaydetmişti. Buna rağmen ocakta sanayi üretimi aylık %0,3 oranında daralırken, inşaat üretimi de aylık %1,7 gerilemişti. Şubatta ise aylık bazda ülke iktisadının büyüme suratının %0,1 düzeyine yavaşlaması beklenmekte. Bunun yanında hafta genelinde, ECB üyelerinin ve BoE Baş Ekonomisti Pill'in gerçekleştirecekleri konuşmalar da, ECB'nin ve BoE'nin para siyasetine ait muhtemel yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek.
- Asya tarafında ise, yarın global enflasyonun seyrine yönelik de sinyal verecek olan Çin'de mart ayına ait TÜFE ve ÜFE bilgileri takip edilecek. Çin'de şubat ayına ait TÜFE, besin ve besin dışı fiyatların yavaşlaması ile aylık bazda %0,5 düşüşle son üç ayda birinci kere gerilerken, yıllık bazda ise %2,1'den %1 düzeyine gerilemişti ve böylelikle Şubat 2022'den bu yana en düşük düzeyde gerçekleşmişti, beklentiler ise %1,9'a gerilemesi istikametindeydi. Şubatta besin ve güç fiyatlarını dışlayan çekirdek TÜFE ise yıllık bazda %1'den %0,6 düzeyine gerileyerek son üç ayın en düşük düzeyinde gerçekleşmişti. ÜFE ise emtia fiyatlarının gevşemesiyle yıllık bazda %1,4 gerileyerek düşüşünü beşinci aya taşımıştı ve Kasım 2020'den bu yana en sert düşüşü gerçekleştirmişti, beklentiler ise %1,3 düşüş tarafındaydı. Martta ise yıllık bazda TÜFE'nin bir evvelki aya benzeri biçimde %1 düzeyinde gerçekleşmesi ve ÜFE'nin ise -%1,4'ten -%2,5 düzeyine gerileyerek düşüşünü hızlandırması bekleniyor. Ayrıyeten perşembe günü Çin'de mart ayı dış ticaret bilgileri yayınlanacak.
- Öte yandan, yarın Güney Kore Merkez Bankası'nın toplantısı takip edilecek. Banka, Ağustos 2021'de başlattığı ve siyaset faizini toplam 300 baz puan artırdığı sıkılaştırma döngüsüne şubat ayındaki toplantısında faizi sabit tutarak orta vermişti. Banka'nın yarınki toplantısında da faizi sabit tutması bekleniyor.
- Bunun yanında, Kanada Merkez Bankası'nın toplantısı da çarşamba günü izlenecek. Banka, geçen ayki toplantısında siyaset faiz oranını beklentilerle uyumlu olarak %4,50 düzeyinde sabit tutmuştu. Ayrıyeten Banka, ekonomik gelişmelerin ve geçmişteki faiz artışlarının tesirinin değerlendirilmeye devam edileceğini belirterek, enflasyonu %2 gayesine döndürmek için gerekirse siyaset faizini daha da artırmaya hazır olunduğunu vurgulamıştı. Banka'nın bu haftaki toplantısında siyaset faiz oranını sabit tutması bekleniyor.
- Ayrıca IMF ve Dünya Bankası Yıllık Bahar Toplantıları bugün başlayacak ve 1 hafta sürecek. Kelam konusu toplantılarda, IMF Lideri Georgieva'nın ve Dünya Bankası Lideri Malpass'ın yanında, merkez bankaları liderleri, hazine ve maliye bakanları, parlamenterler, özel bölüm yöneticileri, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve akademisyenlerin, dünya ekonomik görünümü, ekonomik kalkınma ve global finansal sistem dahil olmak üzere global mevzulara ait değerlendirmeleri ve teklifleri takip edilecek. Ayrıyeten yarın IMF tarafından Global Ekonomik Görünüm Raporu yayınlanacak. Raporda, global iktisadın yanında, bölgeler ve ülkeler bazında bilhassa büyüme ve enflasyon iddialarındaki revizeler yakından takip edilecek.
Yurt içinde ise, bugün şubat ayı cari süreçler istikrarı ve iş gücü istatistikleri, yarın şubat ayı sanayi üretimi ile inşaat maliyet endeksi dataları, çarşamba günü şubat ayı perakende satış ve ciro endeksleri ile dış ticaret endeksleri, perşembe günü şubat ayına ait özel bölümün yurt dışından sağladığı kredi borcu istatistikleri ve cuma günü ise şubat ayı kısa vadeli dış borç istatistikleri ve mart ayı tarım eserleri üretici fiyat endeksi dataları takip edilecek. Ayrıyeten bugün Ticaret Bakanlığı tarafından 2. çeyreğe ait Dış Ticaret Beklenti Anketi yayınlanacak.
- Ocak ayında net hizmet gelirlerindeki artışa rağmen dış ticaret açığının bariz genişlemesiyle aralık ayına nazaran cari açık artışını sürdürerek 9,8 milyar USD'ye yükselmişti. Bununla birlikte, aylık cari açık Bloomberg beklentisi olan 10,2 milyar USD'nin altında gerçekleşmişti. (2022 yılında aylık cari açık ortalama 4,1 milyar USD seviyesindeydi.) Ocakta aylık bazda altın ithalatının rekor düzeye ulaşması ve güç ithalatının da eylül ayındaki rekor düzeye yakın gerçekleşmesinin tesiriyle dış ticaret açığının rekor düzeye ulaştığı gözlenmekteydi. Ayrıyeten ocakta net seyahat gelirlerindeki artışa rağmen net nakliyecilik gelirlerindeki düşüş net hizmet gelirlerindeki artışı sonlandırmıştı. Altın ve güç hariç cari süreçler istikrarı ise ocak ayında 2,6 milyar USD fazla vermişti, 2022 yılının birebir periyodundaki 1,7 milyar USD fazlanın üzerinde gerçekleşmişti. Ocak ayında 12 aylık kümülatif açık 48,7 milyar USD'den 51,7 milyar USD'ye çıkarak cari açık/GSYH oranını %5,4 düzeyinden %5,7 düzeyine getirmişti (GSYH olarak 2022 yılı 4. çeyrek gerçekleşme baz alındı). Güç ve altın hariç 12 aylık kümülatif fazla ise aralık ayındaki 50,8 milyar USD'den 51,7 milyar USD'ye yükselmişti ve 2022 yılının birebir devrindeki 37,1 milyar USD'nin bariz üzerinde kalmayı sürdürmüştü. 12 aylık kümülatif bazda güç ithalatı, 96,5 milyar USD ile rekor düzeylerdeki seyrini sürdürürken, nakdî olmayan altın ithalatı da 20,4 milyar USD'den 24,8 milyar USD'ye yükselmişti. TÜİK datalarına nazaran şubat ayında aylık bazda ihracatın %3,7 oranında gerilemesi ve ithalatın ise %8,6 oranında daha fazla düşüş sergilemesiyle dış ticaret açığı aylık %15,2 düşüşle 14,2 milyar USD'den 12,1 milyar USD'ye gerilemişti. Şubatta altın ithalatı ocak ayındaki sert artışla rekor düzeye ulaşmasının akabinde şubatta aylık %18,9 düşüş kaydederek 4 milyar USD düzeyinde gerçekleşmişti. Güç ithalatı ise ocakta 8,79 milyar USD ile eylül ayındaki rekor düzeyin (8,85 milyar USD) çabucak altında gerçekleşmesinin akabinde şubatta aylık %23,3 oranında düşüşle 6,7 milyar USD düzeyine gerilemişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın datalarına nazaran, şubat ayında gelen yabancı ziyaretçi sayısı aylık %6,8 düşüşle 1,87 milyon kişi düzeyinde gerçekleşmişti ve yedi aydır aylık gerilemekteydi. Bununla birlikte data tarihî olarak en güzel şubat ayına işaret etmekteydi. Gelen yabancı ziyaretçi sayısının şubatta yıllık bazda artış suratı ise %56,5'ten %21,3'e yavaşlamıştı. Bloomberg Anketi'ne nazaran şubat ayında cari açığın aylık bazda 8,45 milyar USD düzeyinde açık vermesi bekleniyor. Bu düzeylerde gerçekleşebilecek cari açıkla ise 12 aylık kümülatif cari açık 51,7 milyar USD düzeyinden 54,9 milyar USD'ye çıkacak, GSYH oranı da 4. çeyrek verisini baz aldığımızda %5,7'den %6,1'e yükselecek.
- Arındırılmış işsizlik oranı ocak ayında istihdam edilenlerin sayısındaki artışın ve işsizlerin sayısındaki düşüşün tesiriyle 0,5 puanlık düşüşle %9,7 düzeyinde gerçekleşmişti ve böylelikle dört aylık ortanın akabinde tekrar tek haneli düzeylere gelmişti, ayrıyeten bir evvelki ayın verisi de %10,3'ten %10,2'ye hafif aşağı taraflı revize edilmişti. Arındırılmamış işsizlik oranı da 0,1 puanlık düşüşle %10,3 düzeyine gerilemişti. Arındırılmış bilgilere nazaran ocakta istihdamda 354 bin kişilik artış görülürken, işsiz sayısı ise 166 bin kişilik düşüş kaydetmişti. İş gücüne iştirak oranı ise 0,2 puanlık sonlu artışla %54,1 düzeyinde kaydedilirken, istihdam oranı da 0,5 puanlık artışla %48,9 düzeyinde gerçekleşmişti. Öncü göstergeler kapsamında şubat ayına ait anket göstergeleri ise istihdamda karışık bir görünüme işaret etmekteydi. S&P Global/İSO imalat sanayi raporunda, şubatta sarsıntıların üretim üzerindeki olumsuz tesirlerine rağmen bölümlerin birçoğunun, istihdam artışını sürdürdüğü belirtilmekteydi. Bunun yanında, sektörel inanç endekslerinde şubat ayında gelecek üç aya ait istihdam beklentileri, perakende ticaret ve inşaat bölümlerinde düşüş sergilerken, hizmet kesimi ve gerçek kesimde artış kaydetmişti.
- Deprem öncesi devirde sanayi üretimi ocak ayında beklentilerin besbelli üzerinde artış sergilemişti, mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış sanayi üretimi aralık ayındaki aylık %1,7 artış akabinde ocakta da aylık %1,9 artmıştı. Takvim tesirinden arındırılmış sanayi üretim endeksi yıllık olarak iki aylık düşüşün (kasımda %1,1 düşüş ve aralıkta %0,4 düşüş) akabinde ocakta müspete dönerek %4,5 oranında güçlü artış kaydetmişti. Bloomberg beklentisi ocakta yıllık %2,1 artış ve aylık %0,7 artış idi. Şubat ayına ait öncü göstergeler zelzelelerin olumsuz tesirlerine rağmen sanayi üretiminde olumlu seyrin sürdüğüne işaret etmekte. S&P Global/İSO Türkiye imalat PMI, şubatta bir evvelki aya nazaran yatay seyrederek 50,1 düzeyinde gerçekleşmişti ve böylelikle büyüme bölgesindeki seyrini ikinci aya taşımıştı. Şubatta hizmet, perakende ticaret ve inşaat bölümleri ile gerçek kesim inanç endekslerinde düşüş yaşanırken, tüketici inancı endeksinde ise tüketici eğilim anketi bilgilerinin kıymetli bir kısmının sarsıntılardan evvel derlendiği için sonuçların büyük ölçüde deprem öncesi durumu yansıtmasıyla artış gözlenmişti. Arındırılmış gerçek kesim inanç endeksi şubatta aylık bazda %1 oranında düşüş kaydetmekle birlikte 2022 yılı ortalamasının altındaki seyrini sürdürmüştü. Gerçek kesim itimat endeksi alt endekslerinden gelecek üç aydaki ihracat siparişlerinde şubatta Nisan 2021'den bu yana en sert düşüş görülmekteydi, kelam konusu düşüşle endeks Mayıs 2020'den bu yana en düşük düzeyindeydi. Yatırımlara dair izlediğimiz öbür bir gösterge olan sabit sermaye yatırım harcamaları şubat ayı prestijiyle son iki aydır toparlanmaktaydı ve tarihi ortalamasının üzerindeki seyrini sürdürmekteydi. Bununla birlikte arındırılmış kapasite kullanım oranı şubat ayında 0,1 puanlık azalışla %75,7 düzeyine gerilemişti ve son 10 yılın ortalamasının (%76,3) altındaki seyrini sürdürmüştü, ihracat 18,6 milyar USD ile 2022 yılı ortalaması olan 21,2 milyar USD'nin altında gerçekleşmişti. Kredi kartı harcamaları şubat ayında ise aralıktaki ikinci rekor düzeye yakın seyrederek özel tüketim harcamalarının güçlü görünümünü sürdürdüğüne işaret etmişti, kredi kartı harcamalarında rekor düzey ise 31 Mart haftasında 125,2 milyar TL düzeyiyle gözlenmişti. Bloomberg Anketi'ne nazaran şubatta mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış aylık bazda sanayi üretiminin %2 artış sergilemesi ve takvim tesirinden arındırılmış bazda yıllık artış suratının %4,5'ten %1,5 düzeyine yavaşlaması bekleniyor.
- Tüketim harcamalarına dair izlediğimiz perakende satış hacmi aralıkta aylık %3,7 artışın akabinde ocakta aylık %5,4 artış kaydetmişti ve son beş ayın en yüksek aylık artışını gerçekleştirmişti, yıllık artış suratı ise %21,4'ten %33,9 düzeyine yükselmişti ve böylelikle Nisan 2021'den bu yana en yüksek düzeyde kaydedilmişti. Ciro endekslerinin ise ocak ayında aylık bazda artış suratlarında inşaat kesimindeki yavaşlama hariç hızlanma gözlenirken, güçlü yıllık artışlar kaydetmeye devam ettiği görülmüştü, yıllık ÜFE baz alındığında gerçek bazda ise yedi aylık düşüşün akabinde ocakta kısmi artış görülmekteydi.
Şirket Haberleri
Odaş Elektrik (ODAS, Sınırlı Pozitif): Şirket'in Özbekistan'ın Khorezm bölgesinde yer alan doğalgaz çevrim santrali Özbekistan Güç Bakanlığı'na bağlı National Electrics Grid of Uzbekistan (NEGU) tarafından bakanlık resmi kabulü almıştır. Santraln 158 MW konseyi güç ile üretimine devam ettiği, 2023 yılı sonuna kadar da mevcut konseyi gücün 174 MW'a artırılmasının hedeflendiği açıklanmıştır.
Turkcell (TCELL, Pozitif): Şirketin BTK ile imzaladığı ve 27 Nisan 2023 tarihine kadar geçerli olan GSM (2G) İmtiyaz Sözleşmesi'nin müddetinin uzatılmasına ait olarak BTK, GSM İmtiyaz Kontratının mühletinin 30 Nisan 2029 tarihine kadar uzatılmasına ve 900 MHz bandında Turkcell'e tahsisli frekansların kullanımına devam edilmesine karar verildiğini bildirmiştir. İlgili yol ve asıllar çerçevesinde, mühlet uzatım bedeli 120mn EUR (+21,6mn EUR KDV) olarak belirlenmiştir. Kelam konusu müddet uzatım bedelinin peşinatına ve KDV'nin tamamına tekabül eden toplam 81,6mn EUR karşılığı 1,7 milyar TL fiyatındaki ödeme peşin olarak gerçekleştirilmiş olup, kalan bedel 31,1mn EUR fiyatında iki eşit taksitle (30 Nisan 2024 ve 30 Nisan 2025 tarihlerinde olmak üzere) 2 yıl içinde ödenecektir. Ödemeyi takiben yasal onay süreçlerinin tamamlanması ve GSM İmtiyaz Sözleşmesi'nin müddetinin uzatılması kapsamında tadil kontratlarının imzalanması öngörülmektedir.
Ülker Bisküvi (ULKER, Nötr): Ülker Bisküvi'nin 195mn USD dengeli sendikasyon temini bahisli 08.03.2023 tarihli kap açıklamasına ait olarak, ilgili krediye Kuveyt'in önde gelen bankalarından Gulf Bank 46,2mn EUR ile iştirak sağlamıştır. Bu iştirakle birlikte Ülker Bisküvi'nin aldığı toplam kredi meblağı 248mn USD olarak gerçekleşmiştir. Gulf Bank 'dan alınacak kredi Nisan 2023'te vadesi gelen 375mn USD fiyatındaki sendikasyon kredisinin refinansmanında kullanılacaktır.
Sektör Haberleri
Borsa İstanbul: Sermaye Piyasası Heyeti kararı uyarınca devreye alınan Volatilite Bazlı Önlem Sistemi (VBTS) kapsamında DOGUB.E ve TMPOL.E hisseleri 10/04/2023 tarihli süreçlerden (seans başından) 09/05/2023 tarihli süreçlere (seans sonuna) kadar açığa satışa ve kredili süreçlere mevzu edilemeyecektir.
Not: VBTS kapsamında getirilen önlemler, hissenin süreç gördüğü pazarın/platformun süreç kuralları, pazar değişimi yahut öteki nedenlerle uygulanan süreç temellerinden farklı olarak kıymetlendirilir. Buna nazaran VBTS önlemleri başka düzenlemeler yahut kararlarla uygulamaya alınan süreç asıllarının geçerlilik müddetinden başka olarak önlem mühletinin sonuna kadar uygulanmaya devam eder.
SPK'nın 06/02/2023 tarihli kararı uyarınca Borsa İstanbul A.Ş. Hisse Piyasasında ikinci bir duyuru yapılıncaya kadar tüm hisselerde açığa satış süreçleri yasaklanmıştır.
Enerji: EPDK Lideri Mustafa Yılmaz, depolamalı rüzgar ve güneş gücü alanında birinci önlisansların verildiğini, böylelikle 1,5 milyar dolarlık yatırımın alana yansıyacağını bildirdi. (Kaynak: AA)
Otomotiv: Uludağ Otomotiv Sanayisi İhracatçıları Birliğinden (OİB) yapılan açıklamaya nazaran, Türkiye otomotiv sanayisinin mart ayı ihracatı, geçen yılın birebir periyoduna nazaran %22,8 artışla 3,3 milyar USD olmuştur. Yılın birinci üç ayında ise otomotiv dalının ihracatı %15,8 artarak 8,6 milyar USD'ye ulaşmıştır. (Kaynak: AA)
Diğer Şirket Haberleri
Arsan Dokumacılık (ARSAN): 06 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş'ta meydana gelen sarsıntıdan etkilenen şirketle ilgili olarak; Karacasu'da bulunan Arsan Tekstil'e ilişkin iplik üretim tesisleri büsbütün ziyan görmüş olup Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi tarafından oluşan hasar karşılığı toplam 222,6mn TL şirkete ödenmiştir. Ek olarak, sarsıntıdan itibaren şirket çalışanlarına hizmet veren Kahramanmaraş'ta bulunan Arsan Otel 2 Mayıs tarihinden itibaren müşterilere açılacak ve faaliyetine başlayacaktır. Son olarak, bağlı paydaşlık olan Arsan Dokuma Boya'ya ilişkin dokuma, iplik boya, dokuma boya ve örme boya tesislerinde oluşan hasar ile ilgili sigorta firmasından daha evvelki açıklamaların dışında yeni bir ilerleme kat edilememiştir. Yeniden birebir formda Arsan Center'de oluşan hasarlarla ilgili sigorta şirketinden şimdi bir dönüş alınamamıştır.
Burçelik (BURCE): Şirket, Çimento dalında faaliyet gösteren bir firma ile “Agrega Kırma Eleme Tesisi İmalatı ” bahisli, 2023 yılı içerisinde teslim edilecek, 4,85mn USD dengeli sipariş almıştır
Gür-Sel Turizm (GRSEL): Şirketin daha evvel hissedarlarına duyurmuş olduğu; Almanya Hamburg kentinde yerleşik AGT Bus-& Eventlogistik ile Şirket ortasında yeni başlanacak işin hazırlık süreci için Almanya'ya 15 adet otobüs gönderilmiş olup, mukavele süreçleri tamamlanmıştır.
Kuyaş Yatırım (KUYAS): 21.06.2022 tarihli KAP'ta tarafına rezerve edilen 20 adet 4. küme maden arama ruhsat başvurusu süreçleri sonuçlanmıştır. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nün Kuyaş Yatırım'a rezerve ettiği 20 adet ruhsat başvurusu (yaklaşık 400.000.000 m2 alan) süreçleri tamamlanmış ve arama ruhsatları MAPEG tarafından şirket ismine düzenlenmiştir. Arama ruhsatı müsaadesi ile 13.12.2022 tarihli KAP yayınında kamuoyuna duyurulan yüzeysel tahlil sonuçlarını dikkate alarak, bu yüzeysel tahlil noktalarında ağırlaşmak üzere karotlu sondaj çalışmaları başlatılacaktır. Ayrıyeten, Şirketin 24.10.2022 tarihli KAP yayınında Kuyaş Yatırım'ın %100 iştiraki olan KGY İdare İnşaat Hizmetleri, 21.10.2022 tarihinde Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu bünyesinde bulunan bir şirket alımı için gerekli incelemeleri yapmak ve süreçlerin başlaması için müracaatlarda bulunduğu bildirilmiştir.
Yeni Gimat GYO (YGGYO): Şirket İdare Şurası tarafından, Ankara Kahramankazan İlçesi'nde 46.550 m2 büyüklüğündeki yerin, Şimşek Bisküvi ve Besin Sanayi A.Ş. firmasından 157mnTL + KDV bedel karşılığında peşin olarak satın alınmasına karar verilmiştir. Bu karar kapsamında bahse husus yerin Tapu Tescil süreçleri 07.04.2023 tarihinde tamamlanmıştır.
Faiz Piyasaları
Cuma günü yüklü ortalama fonlama maliyeti %8,53'ten %8,50 düzeyine geriledi. TCMB cuma günü 55 milyar TL'lik (%8,50'den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama meblağı ise repo ihaleleri kaynaklı 258 milyar TL oldu.
Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü randıman eğrisinde faizlerde kısa ve orta vadeli tarafta yükselişler görülürken, uzun vadeli tarafta düşüşler gözlendi. Buna nazaran, kısa ve orta vadeli tarafta 30 baz puana varan yükselişler gözlenirken, uzun vadeli tarafta 35 baz puana varan düşüşler görüldü. Gösterge kağıtların faizlerinin haftalık bazda değişimlerine bakıldığında ise, kısa vadeli tarafta 190 baz puana varan yükselişler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 300 baz puana varan yükselişler görüldü.
GÜNLÜK ÖZET PİYASA VERİLERİ
Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı
10.04.2023 10:06:03