Karşılaştırma sitesi encazip.com’un yaptığı araştırmaya nazaran, Türkiye’de Zarurî Deprem Sigortasını devam ettirenlerin oranı yüzde 57,5. 2023 yılı yeni datalarına nazaran, Türkiye’de yaklaşık 8,5 milyon konutun Zarurî Deprem Sigortası bulunmuyor.
“Maddi zararlar nakit olarak karşılanıyor”
Zorunlu Deprem Sigortası, konutları sarsıntıya ve sarsıntının direkt neden olduğu yangın, infilak, yer kayması ve tsunami üzere afetlere karşı teminat altına alıyor. Binalardaki maddi ziyanlar poliçelerde belirtilen limitler dahilinde nakit olarak karşılanıyor. Bu limitler ise Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan “Zorunlu Deprem Sigortası Tarife ve Talimatı”na nazaran hesaplanıyor. DASK her yıl inşaat maliyetlerindeki artışa nazaran belirlediği azami bir fiyatta teminat sağlıyor. DASK’ın resmi web sitesinden alınan bilgilere nazaran, yıllık olarak düzenlenen poliçelerin prim meblağları konutun yapı biçimine, brüt yüz ölçümüne, inşa yılına, kat sayısına ve bulunduğu mahallenin risk kümesine nazaran hesaplanıyor. DASK tarafından verilen azami teminat meblağı ise 25 Kasım 2022 tarihinden itibaren bütün yapı tiplerinde 640 bin TL.�
“Köy yerleşimleri ise sigorta kapsamı dışında”
Evinin pahası DASK tarafından verilen azami teminat fiyatını aşan şahıslar isterlerse aşan kısım için sigorta şirketlerinden ek teminat alabiliyor. Bunun için özel sigorta şirketlerinden konut sigortası olması gerekiyor. Köy yerleşimleri sigorta kapsamı dışında yer alıyor, köylerdeki yapılar için ise İhtiyari Deprem Sigortası yaptırılabiliyor. Sürecin işleyişi şu formda oluyor: Yaşanan sarsıntının akabinde depremzedeler hasar müracaatında bulunuyor, müracaatın akabinde DASK hasar tespit vazifelisi sigortalı konutları ziyaret ediyor ve hasarı tespit ederek tazminat meblağı belirleniyor. Tazminat meblağı müracaat sahibine (tapuda adı geçen kişiye) en kısa vakitte ilgili bankalar aracılığıyla ödeniyor.
“DASK sigortası neleri kapsıyor”
Zorunlu Deprem Sigortası ile deprem sırasında büsbütün ya da kimi yerleri ziyan görmüş binalar teminat altına alınıyor. Temeller, ana duvarlar, bağımsız kısımları ayıran ortak duvarlar, bahçe duvarları, istinat duvarları, tavan ve tabanlar, merdivenler, asansörler, sahanlıklar, koridorlar, çatılar, bacalar ve yapının bunlara misal nitelikteki tamamlayıcı kısımları bir ortada ya da farklı ayrı teminat kapsamında yer alıyor.
“Eşyayı, iş ve kar kaybını kapsamıyor”
Enkaz kaldırma masrafları, kar kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti, alternatif ikametgah ve işyeri masrafları, mali sorumluluklar ve gibisi ayrıca ileri sürülebilecek öteki bütün dolaylı ziyanlar, her türlü taşınır mal, eşya ve benzerleri, tüm vücudu ziyanlar ve vefat, manevi tazminat talepleri, deprem ve deprem sonucu oluşan yangın, infilak, tsunami yahut yer kaymasının dışında kalan hasarlar, zelzeleden bağımsız olarak, binanın kendi kusurlu yapısı nedeniyle vakitle oluşmuş ziyanlar ise bu sigortayı kapsamıyor. Bu hasarlar için Mecburî Deprem Sigortasına ek olarak farklı konut sigortaları yaptırılabiliyor.
“Kaskosu olmayan araçların zararları karşılanamayacak”
Depremde sadece meskenler ve iş yerleri değil, araçlar da ziyan görebiliyor. Binlerce araç kullanılamaz hale gelebiliyor. 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntılarda de emsal durumlar yaşandı fakat kaskosu olmayan araç sahipleri ziyanlarını tazmin edemeyecek. Türkiye Sigortalar Birliğinin (TSB) datalarına nazaran, zelzelenin meydana geldiği 10 vilayetteki 3.1 milyon aracın yalnızca 538 bini kaskolu. Oran olarak bakıldığında bu araçlardan yalnızca yüzde 17.1’inin kaskosunun olduğu görülüyor. Yani 2.6 milyon aracın kasko poliçesi yok hasebiyle bu araçların da ziyanı karşılanamayacak.
“DASK şart ancak yeterli değil, konut sigortası da yaptırılmalı”
DASK yaptırmayanların elektrik, su yahut gibisi abonelikleri de başlatamadığını tabir eden encazip.com kurucusu ve tasarruf uzmanı Çağada Kırım, DASK yaptırmanın zarurî olduğunun altını çizerek DASK’a ek olarak konut sigortası yaptırılmasının da değerini vurguladı. Kırım, kelamlarına şöyle devam etti:
“Mevcut mevzuata göre DASK, deprem ve sonrasında oluşacak zararların sadece 640 bin TL’sini karşılıyor, bunun üstü teminat kapsamı dışında. Olası bir depremde konutlarda meydana gelebilecek zararların özellikle de artan inşaat maliyetleri nedeniyle 640 bin TL’nin üzerinde olacağını düşünüyoruz. Zararın tamamının karşılanması ve bir afet anında zorluk çekmemek için DASK’a ilave olarak konut sigortası yaptırılmasını da öneriyoruz.”
Hibya Haber Ajansı
13.03.2023 11:04:15