Flamingo cenneti olarak bilinen Tuz Gölü pembe renge döndü. Görenler şaşkına döndü. Aksaray Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Cemal Darılmaz Tuz Gölü renk değişiminin sebebini açıkladı.
Türkiye’nin 2’nci büyük gölü olan Tuz Gölü, sıcaklıklarla birlikte artan algler ve bakteriler nedeniyle pespembe renge döndü.
TUZ GÖLÜ’NDE ARTAN BAKTERİLER RENK VERDİ
İlkbahar ve yaz mevsimlerinde göçmen kuşlara ev sahipliği yapar. Aynı zamanda ‘flamingo cenneti’ olarak bilinir. Çoğunlukla flamingolar konaklayıp kuluçkaladığı gölde; algler, sıcaklığın ve tuzluluk oranının arttığı yaz aylarında kırmızı renkli beta-karoten madde üreterek, kendilerini güneş ışınlarının zararlı etkilerinden koruyor. Yine bu dönemde artan bakteriler nedeniyle göl, pembe ya da kırmızı renge dönüyor. Pespembe rengi ile ziyaretçilerin yoğun ilgisini çekti. Göl, sıcaklıkların azalıp, yağışlı havaların başlamasıyla da eski haline geri döner.
TUZ GÖL’Ü FLAMİNGOLARA RENK VERİYOR
Aksaray Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Cemal Darılmaz, “Tuz Gölü zaman içerisinde pembemsi veya kırmızımsı renkler bürünür. Bu rengi ‘Artemia Salina’ adını verdiğimiz tuzcul bir omurgasız verdi. Bu renklenme aynı zamanda flamingoların da besini olduğu için, onların kanatlarındaki rengi de etkiliyor. Flamingolar, Tuz Gölü’ndeki küçük omurgasızlar ile böcek ve yosunlarla beslenir. Beslendiği ‘karoten’ dediğimiz madde ne kadar fazlaysa; kuşun renklenmesi de o kadar fazla oluyor. Flamingolar, renklerini Tuz Gölü’nden alıyor” dedi.
TUZ GÖLÜ’NÜN ÖZELLİKLERİ NELER?
Yağış alanı 11.900 km² olan Tuz Gölü, dışarıya akıntısı olmayan kapalı havza gölüdür. Yağış alanının genişliğine rağmen beslenme kaynakları zayıftır. Bölge yılda ortalama 324 mm/m² yağış ile Türkiye’nin en az yağış düşen alanlarındandır.
Göle su getiren akarsular, yazın suları iyice azalan ya da tamamen kuruyan derelerdir. Bunlar Şereflikoçhisar’dan gelen Peçenek Çayı, Aksaray’dan gelen Melendiz Çayı, güneyden ve batıdan gelen İnsuyu, Karasu, Kırkdelik çaylarıdır. Bunlardan başka Beyşehir Gölünün fazla sularını Konya’nın atık sularıyla beraber Tuz Gölü’ne boşaltan DSİ tahliye kanalı da Tuz Gölü’nün su seviyesinin yükselmesine sebep olmaktadır. Gölün ortalama su seviyesi 40 cm civarında, yağışın arttığı mayıs ayında ise yaklaşık 110 cm’dir. Ağustos ayında göl büyük ölçüde kurur.
Tuz oranının fazla oluşu, buharlaşma sonucunda göl sahasının büyük kısmında her yıl yenilenen 10–30 cm.lik tuz tortulaşmasına neden olmaktadır. Yaz sonlarına doğru Kaldırım Tuzlası ile karşı kıyı arasında yürümek mümkündür. Bu mevsimde tuzluluk oranı binde 329 gibi dikkat çekici bir orana erişmektedir. Kimyasal bileşim itibarıyla burada mutfak tuzu (sodyum klorür) karakterinde bir tuzluluk hakimdir ve sodyum klorür oranı, magnezyum klorür ve sodyum sülfat oranlarından yüksektir.
Göldeki tuz birikmesinin çeşitli faktörleri
Göldeki tuz birikmesi çeşitli faktörlere bağlı bulunmaktadır. Çevrede jips ve tuz tabakaları içeren Oligosen formasyonunun bulunuşu gölün tuzlaşmasında önemli bir rol oynamıştır. Fakat gölün tabanındaki kaynaklardan da tuzlu sular geldiği tespit edilmiştir. Gölün sığ oluşu ve buharlaşmanın şiddetli oluşu tuz birikmesinin diğer faktörleridir. Yazın buharlaşma sonucu tortulanan tuz tabakası makinalarla kazılıp tuzlalarda toplanır.
Tuz Gölü ve çevresi 2001 yılında özel koruma alanı ilan edilmiştir. Tuz Gölü ve çevresi Phoenicopterus rubber olarak adlandırılan flamingo kolonilerinin ana üreme bölgeleridir. “Anser albifrons” adı verilen Sakarca kazının da ikinci büyük üreme merkezidir
12.08.2022 16:26:03