Babacan ve Arıkan, yaklaşık 1 saat süren programda çip üretimi, polar kodlama, 5G, yapay zekâ, füzyon ve fiber altyapı üzere teknolojilerin de ortalarında bulunduğu teknoloji gündemi üzerine sohbet etti. Arıkan’a nazaran yapay zekâ ve füzyon refahı artıracak.
‘5G için gereken fiber altyapı devlet bütçesinin yanında hiçbir şey’
Arıkan, 5G ve 6G teknolojilerinin getireceği suratın iktisatta maliyetleri azaltacağını söyledi. Bunun için fiber altyapıya olan muhtaçlığın vurgulandığı programda, Babacan ve Arıkan 5G ve fiber altyapısı için Türkiye’nin 5 yılda toplam 10 ila 15 milyar dolarlık bir yatırım yapması gerektiğini hesapladı.
Babacan bunun üzerine, “2022 bütçesinde yalnızca faize ve kur farkına ödenen sayı 650 milyar TL. Geçen yılın ortalama kuruna nazaran yaklaşık 35-40 milyar dolar ediyor. Kur Muhafazalı Mevduat olmasaydı bu maliyet yarı yarıya inecekti. Faizler makul düzeyde seyretseydi, faiz ödemesi de 5-10 milyar dolara bitebilirdi. İktisat idaresindeki meşakkatler sebebiyle Türkiye gereksiz yere bu kadar faiz ve kur farkı ödedi. Fiber optik altyapısı, 5G için gereken altyapı devlet bütçesinin yanında hiçbir şey. Türkiye, yanlış kararların maliyetini kat kat ziyadesiyle ödüyor” diye konuştu.
Partisinin internete ait amaçlarını “5H” formülüyle özetleyen Babacan, “hızlı, hesaplı, hür, her yerde ve hizmet odaklı internet” vurgusu yaptı.
Babacan, Singapur örneğiyle anlattı: ‘Türkiye; dünyada fikir, bilim, sanat ve iş üreten insanların cazibe merkezi olmalı’
Türkiye’nin dünyada fikir, bilim, sanat ve iş üreten beşerler için cazibe merkezi olmasını gerektiğini söyleyen Babacan, Singapur’un gelişimine dikkat çekti. Babacan, beyin göçüyle ilgili Singapur’un eski başbakanı Lee Kuan Yew ile yaptığı sohbetleri şu sözlerle aktardı:
“Lee Kuan Yew görevi bıraktıktan sonra bütün dünyayı dolaşır, yılda bir kere İstanbul’a gelirdi. Özel randevuyla iş, bilim, sanat dünyasından en değerli isimlere Singapur’da yaşamayı teklif ederdi. ‘Size şöyle imkanlar sağlarız’ diye dolaşırdı. Bugün Singapur’u Singapur yapan dünyanın kaliteli insan gücünün orada toparlanması ve üretimidir. Küçücük bir adadan koskoca bir iktisat ve siyasi güç çıkmış durumda. Eğitim ve bu insan gücünü cezbetme konusunda oradan hayli alınacak şeyler var. Dünyanın neresinde olursa olsun, fikir, bilim, sanat, iş üreten insanların cazibe merkezi olabilmek Türkiye açısından çok değerli gaye.”
‘Amerika ile Çin ortasındaki teknoloji yarışının kazananı olmayabilir’
Bilimin iş birliği içinde yükselebileceğini savunan Babacan, “Amerika ile Çin ortasındaki teknoloji yarışı, rekabeti ya da hamaseti neredeyse 2. Soğuk Savaşa dönüyor. Nitekim çok dikkat edilmesi gereken bir konu. Bu savaşın çok kazananı olmayabilir. Bilim iş birliği olunca daha yükseliyor lakin karşılıklı hamaset ve savaş alanı haline gelince de çok âlâ sonuçlar vermiyor” dedi.
‘Teknolojiyle, üniversite sistemiyle ilgili çalışmalar yaptık’
Babacan, Türkiye’deki hiçbir üniversitenin birinci 500’e girememesini ve insanların yurt dışına göç etmesini “büyük yara” olarak nitelendirdi.
Bilim ve teknoloji siyasetiyle ilgili devletin, özel bölümün ve üniversitelerin rolünün gözden geçirilmesini savunan Babacan, partisinin genel lider yardımcılarından Mustafa Ergen’in koordinatörlüğünde hazırlanan Yükseköğretim Hareket Planı ile Burak Dalgın’ın koordinatörlüğünde hazırlanan Yarına Atılım Aksiyon Planı’nı örnek gösterdi. Babacan, “İyi bir bilim ve teknoloji siyasetine muhtaçlığımız var. Dijital dönüşüm ve teknolojiyle ilgili devletin yapması gerekenlerle ilgili bir aksiyon planı yaptık. Üniversite sistemini nasıl revize edeceğimizle ilgili başka bir çalışma daha yaptık” dedi.
‘Türkiye en zoru başarır’
Babacan, Türkiye’nin potansiyeline olan inancını “Zamanında bu topraklar farklı alanlarda bilimin dünyada tepe yaptığı topraklar olmuş. Demek ki potansiyelimiz var. Kâfi ki bunu güzel kullanalım. İnsan kaynağı siyasetimiz, bilim teknoloji siyasetimiz, eğitim siyasetimiz ve iş dünyasının bütün bu tabloda yeri rolü, bunlar âlâ bir halde beraberce düşünüldüğünde Türkiye en zoru başarır” kelamlarıyla lisana getirdi.
Arıkan’a nazaran yapay zekâ ve füzyon refahı artıracak
Babacan’ın sorularını yanıtlayan Erdal Arıkan şunları söyledi:
‘Amerikalıları rahatsız eden şey; Çin’in yarışabilir hale gelmesi’
“Polar kodlama temelinde bir algoritma. Hedefi da haberleşmede gürültü nedeniyle meydana gelen bozulmaları tamir etmek. Elektriksel haberleşmede konuşurken bir kamyon geçse aslında söylediğim kimi şeyleri anlamayabilirsiniz. Elektrik mühendisliğinde, gürültü nedeniyle tahrip olan sinyallerin alındığı noktada tekrar ettirilmeden tamir edilebilmesini sağlayacak algoritmalar geliştiriyoruz. Yanılgı düzeltici kodlar. 25-30 sene üzerinde çalıştığım bir sorun vardı, kanal kapasitesine ulaşma. Akademik mecmualarda yayınlandı, çeşitli mükafatlar verildi. Çinliler bununla ilgilendi ve kendine bir fırsat alanı olarak gördü. ‘Ben bu yeni tekniği alıp geliştireyim’ dedi. Onlar olmasaydı 5G’de bu olmazdı. Binlerce patentleri var ve bunlar maliyetli şeyler. Bu, Amerikalıları rahatsız etti. Çin firmasının buradan elde edeceği gelir büyük değil aslında. Yıllık diyelim ki 1 milyar dolar lisans geliri. Ancak rahatsız eden şey başa baş yarış edebilir hale gelmesi.”
Hibya Haber Ajansı