Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları kısmından, Uzm. Dr. Fatih Yıldız ‘Kış mevsiminde karşılaşılan enfeksiyonlar hakkında merak edilenlere cevap verdi.
Solunum yolu enfeksiyonları neden çabuk yayılır sorusuna karşılık veren Uzm. Dr. Fatih Yıldız, “Bu enfeksiyonlar havada asılı kalan damlacıklar formunda hastalardan etrafa yayılır. Bu damlacıklar makul bir mühlet sonra havadan yer, masa, tezgah üzere düz yerlere inerler, bu yüzeylere beşerler dokununca eller gözle fark edilmeyecek biçimde kirlenir, eller yıkanmadan burun ve göze temas ettiğinde mikrop bedene girmiş olur. Bunun dışında hastaların burun akıntısı, tükürük ve balgamında yer alan mikroplar hastalardan eşyalara ve öbür insanlara bulaşır. Münasebetiyle, hem havayla hem temasla bu enfeksiyonlar yayıldığı için çok sayıda kişi tıpkı anda hasta olur.” diye konuştu.
Solunum yolu enfeksiyonu yapan mikropları açıklayan�Uzm. Dr. Fatih Yıldız, “Çok sayıda virüs ve bakteri teneffüs yolu hastalığına yol açar. Kimisi daha ağır hastalığa yol açsa da çoğunlukla belirtiler benzeridir. İnfluenza (grip virüsü),nezle, A kümesi streptokoklar ve SARS-CoV2 (Covid-19) en çok bilinenlerdir. En sık görülen teneffüs enfeksiyonu aslında nezledir ve sebebi Rhinovirüstür. Bunun dışında pnömokok, parainfluenza, RSV, adenovirus, koronaviruslar, metapneumovirus, kızamık, kızamıkçık, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Chlamidya, Mycoplasma, Bordetella (boğmacanın etkeni),sitomegalovirüs (CMV),Ebstein-Barr virüs (EBV) üzere ismini saydığımız ve saymadığımız birçok mikrop teneffüs yolu hastalığına sebep olur.” tabirlerini kullanıyor.
Soğuk algınlığı ya da gripten korunmanın�yüzde 100 mümkün olmadığını ama kış aylarında kimi tedbirlerle teneffüs yolu enfeksiyonlarını azaltabileceğini söyleyen Uzm. Dr. Fatih Yıldız, hasta şahıslardan uzak durmanın, her gün kâfi sıklıkta el yıkamanın, salgın devirlerinde kalabalık olan ortamlarda maske kullanmanın esas önlemler olduğunu belirtti.
Bunların dışında ise doğru beslenme, sistemli spor, kâfi uyku, gerilim denetimi ve ziyanlı alışkanlıklardan uzak durmak bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için çok kıymetli olduğunu tabir eden Uzm. Dr. Fatih Yıldız, ilave olarak, kronik hastalığı olanların yahut 65 yaş üzerindeki kişilerin her yıl grip aşısı olarak hastalanma riskini azaltabilecklerini söyledi.
Aşılar konusunda ise Yıldız, şunları söyledi:
“Hiçbir aşının esirgeyici tesiri %100 yahut sonsuz değildir. Grip aşısının aktifliği ise o yıl hastalık oluşturan influenza virüslerine nazaran değişir, 2022 yılı için grip aşısının aktifliği %60a yakın bulunmuştur. Kızamık aşısı gribe karşı korumadığı üzere, grip aşısı da soğuk algınlığı, boğaz iltihabı ya da öteki mikropların yol açtığı hastalıklara karşı korumayacaktır. Bu açıdan; bu yıl grip aşısı oldum ancak evvelki yıllardan daha çok hastalandım demek anlamsızdır. Hakikat olan risk altındaki bireylerin kış başlamadan yahut hastalanmadan evvel grip aşılarını olması ve öbür tedbirlere uymaya devam etmesidir. Aşının yararı; hastalığı büsbütün önlemek üzerinden değil, ağır geçirilecek hastalığın hafif seyretmesi, hastaneye yatış ve ölümlerin azalması, hastada mevcut olan kronik hastalıkların denetimden çıkmaması biçiminde de olmaktadır.”
Uzm. Dr. Fatih Yıldız, solunum yolu enfeksiyonlarında ne zaman doktora başvurmak lazım sorusuna,�“Özellikle ileri yaştakiler, küçük yaştaki çocuklar, kronik hastalığı olanlar, kanser tedavisi görenler ve organ nakli yapılanlar ağır hastalık geçirebilirler. 2-3 günden uzun süren yüksek ateş, koyu renkli balgam çıkarma, nefes darlığı, baygınlık hissi, giderek artan iştahsızlık ve beslenme sorunu, kan şekeri yahut kan basıncında çok değişimler ağır hastalığı gösterir. Bu durumda sıhhat kurumlarından yardım almak gerekir.” dedi.
Solunum yolu hastalıklarının birden fazla virüslere bağlı geliştiği için her durumda antibiyotik kullanmanın gereksiz olduğunu belirten Uzm. Dr. Fatih Yıldız, gerekmediği halde antibiyotik kullanmanın antibiyotiklere direnç gelişmesine, kişinin bakteriyel florasının (mikrobiyomunun) bozulmasına ve ilaç yan tesirlerine kalıcı olarak sebep olabildiğini söyledi.
Uzm. Dr. Fatih Yıldız, enfeksiyonlara karşı güçlü bağışıklık için şunları önerdi:
“Taze zerzevat ve meyve yemek, şeker eklenmiş besinlerden uzak durmak, bedene her gün kâfi ölçüde kaliteli protein ve yağ almak sağlıklı kalmanın ve güçlü bir bağışıklık sisteminin olmazsa olmazıdır.
Fiziksel olarak faal olmak ve spor yapmak insanın kendini düzgün hissetmesini, kaliteli uyumasını sağlar ve gerginliğini azaltır. Bu değişikliklerden bağışıklık sistemi olumlu etkilenir.
İdeal kilonuza geri dönün. Şişmanlık bağışıklık sistemini zayıflatır ve aşıların tesirli olmasını pürüzler.
Yeteri kadar uyumak bedenin enerjiyi yanlışsız yerde kullanmasını ve kişinin sağlıklı seçimler yapmasını sağlar.
Sigara bağışıklık sistemini olumsuz tesirler, başta teneffüs sistemi olmak üzere birçok organa ziyan verir. Sigarayı bırakmak, çocuk ve yaşlıların yanında sigara içmemek sağlıklı olmak için eşsiz bir gayrettir.
Alkol çok alınırsa diyabet, siroz, şişmanlık, kanser ve yaralanmalara yol açtığından enfeksiyonlar daha ağır seyreder. Alkolü sınırlamak ve mümkünse hiç kullanmamak hayatımız için çok yeterli bir seçimdir.”
Hibya Haber Ajansı