ABD’deki insan hakları durumunu gün ışığına çıkaran rapor, önsöz, vatandaşların haklarını muhafaza sisteminin yetersiz kalması, ABD stili seçim demokrasisinin gitgide içinin boşalması, ırk ayrımcılığı ve adaletsizliğin giderek şiddetlenmesi, sıradan vatandaşların temel ömür krizinin ciddileşmesi, bayan ve çocukların haklarının gerilemesi, başka ülkelerin insan haklarını keyfi olarak ihlal etmek ve adaleti çiğnemek dahil 7 kısımdan oluşuyor.
2022 yılının ABD’de insan hakları alanında büyük tansiyonun yaşandığı bir yıl olduğuna işaret edilen raporda, kendisini insan hakları koruyucusu olarak gören ABD’de para siyaseti, ırk ayrımcılığı, silahın yayılımı, polis şiddeti, varlıklı ile yoksul ortasındaki uçurum üzere önemli sıkıntıların çözülmediği, ABD halkının temel hakları ve özgürlüğünün daha önemli formda çiğnendiği tabir edildi.
Raporda, ABD’nin çok şiddetin tanımladığı bir ülke olduğu, halkın şiddet hataları ve kolluk kuvvetlerinin şiddet kullanması dahil ikili tehditle karşı karşıya bulunduğu, ömür güvenliğinin kelam konusu olmadığı, zorla çalıştırma ve cinsel istismar üzere durumların sıkça görüldüğüne dikkat çekildi.
Raporda, ABD usulü demokrasinin halkın iradesini kaybettiği, seçim masraflarının durmadan yükseldiği, fikir birliği sağlanmasının güç olduğuna işaret edildi.
ABD’deki ırkçılığın şiddetlendiği, hayat beklentisinin büyük ölçüde azaldığı, ilacı berbata kullanmanın yol açtığı ölümlerin arttığı, çocukların hayat ortamının tasa verici olduğu vurgulandı.
Raporda, oligarşilere hizmet eden ABD’li siyasetçilerin sıradan halkın temel gereksinimlerine yanıt verme ve temel haklarını müdafaa iradesini ve gücünü kaybettiği, kendi insan hakları sıkıntılarını çözemezken, insan hakları sorununu bir silah olarak kullanıp öbür ülkelere saldırdığı, dünyada zıtlaşma ve kaos yarattığı, ABD’nin artık insan haklarını engelleyen bir güç haline geldiği savunuldu.
2022 ABD İnsan Hakları İhlalleri Raporu’nun önsözü:
2022 yılı, ABD’de insan hakları açısından kıymetli bir gerilemeye şahit oldu. ABD, kendisini insan hakları savunucusu olarak nitelendirirken, para siyaseti, ırk ayrımcılığı, silah ve polis şiddeti üzere kronik meselelerin yanı sıra servet kutuplaşması üzere problemlerle da karşı karşıyadır. İnsan hakları mevzuatı ve uygulamalarında görülen çok gerileme, Amerikan halkının temel hak ve özgürlüklerini daha da zayıflatmıştır.
ABD idaresi, silah denetimini büyük ölçüde gevşeterek silahla ilgili ölümlerin sayısını yüksek düzeyde tutmaktadır. ABD Federal Yüksek Mahkemesi’nin 2022’deki Bruen davası, ülkede sembolik bir gerilemeye neden olmuştur. ABD eyaletlerinin yaklaşık yarısı silah kısıtlamalarını hafifletmiştir. ABD, silah sahipliği oranı, silahla ilgili cinayet oranı ve toplu silahlı atak sayısı bakımından dünyada birinci sıradadır. Geçen yıl, ABD’nin 600’den fazla toplu silah saldırısına maruz kaldığı üçüncü yıl oldu. Silah şiddeti, 80.000’den fazla ölüm ve yaralanmaya sebep olmuştur. Bu nedenle silah şiddeti, bir “Amerikan hastalığı” haline gelmiştir.
Ara seçim, en pahalı seçim haline geldi ve Amerikan demokrasisi, kamuoyunun temellerini kaybetti. Ülkedeki seçim maliyetleri sürekli artıyor. 2022 yılı ara seçimlerinin toplam maliyeti 16,7 milyar ABD Doları’nı aştı. Milyarderlerin siyasi bağışları, tüm federal siyasi projelere katkıların yüzde 15’ini oluşturarak 2020 seçim devrine nazaran yüzde 11 arttı. “Kara fonlar”, seçim eğilimini gizlice manipüle ediyor, siyasi kutuplaşma ve toplumsal ayrışma, demokratik bir uzlaşma sağlanmasını zorlaştırıyor. Amerikalıların yüzde 69’u, Amerikan demokrasisinin “çökme riski” altında ve Amerikan seçmenlerinin yüzde 86’sı Amerikan demokrasisinin “çok ciddi bir tehdit” ile karşı karşıya olduğuna inanıyor. Beşerler genel olarak Amerikan demokrasisi hakkında umutsuz hissediyorlar.
Irkçılık artarak devam ediyor ve etnik azınlıklar yaygın bir halde ayrımcılığa maruz kalıyor. ABD’de ırksal önyargıya dayalı nefret suçları 2020 ile 2022 arasında büyük ölçüde arttı. Buffalo’daki bir süpermarkette 10 Afrikalı kökenli Amerikalı’nın öldürülmesine yol açan ırkçı saldırı, dünyayı şok etti. Asya kökenli Amerikalıların yüzde 81’i, Asyalılara yönelik şiddetin arttığına inanıyor. Afrika kökenli Amerikalıların polis tarafından öldürülme mümkünlüğü beyazlardan 2,78 kat daha yüksektir. ABD idaresinin tarihte Kızılderililer üzere yerli halklara karşı uyguladığı soykırım ve kültürel asimilasyonun yarattığı acılar hala devam ediyor.
Ülkedeki ortalama ömür beklentisi süratle düşüyor ve uyuşturucu kullanımından kaynaklanan vefatlar artmaya devam ediyor. ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi (CDC) bünyesindeki Ulusal Sıhhat İstatistikleri Merkezi tarafından Ağustos 2022’de yayımlanan bir rapora göre, 2019’dan 2021’e kadar ABD’deki ortalama yaşam beklentisi 2,7 yıl azalarak 1996’dan beri en düşük düzey olan 76,1’e düştü. Çıkar çeteleri ve politikacılar para karşılığı yetki ticareti yaparak uyuşturucu ve ilaç bağımlılığına göz yumarak durumun daha da ciddi hale gelmesine neden oldu. Uyuşturucu ve madde bağımlılığından ölen Amerikalıların sayısı son yıllarda önemli ölçüde artarak yılda 100.000’i aştı. İlaç bağımlılığı artık ABD’deki en yıkıcı halk sıhhati krizlerinden biri haline gelmiştir.
Kadınlar kürtaj konusunda anayasal muhafazayı kaybetti ve çocukların ömür ortamı kaygı verici hale geldi. ABD Federal Yüksek Mahkemesi’nin “Roe v. Wade” davasını bozma kararı, yaklaşık 50 yıldır anayasal olarak korunan kürtaj haklarını sona erdirerek, kadınların insan haklarına ve toplumsal cinsiyet eşitliğine büyük bir darbe indirdi.
2022’de ABD’de 18 yaşın altındaki 5.800’den fazla çocuk silahlı saldırılarda yaralandı veya öldü. Okullardaki silahlı saldırıların sayısı 1970’ten bu yana en yüksek düzey olan 302’ye ulaştı. Ülkede çocuk yoksulluğu oranı Aralık 2021’deki yüzde 12,1’den Mayıs 2022’deki yüzde 16,6’ya yükseldi ve yoksul çocuk sayısı 3,3 milyon arttı. 2018’den bu yana yasadışı olarak çalıştırılan çocukların sayısı yüzde 70 arttı ve bilhassa 2022 mali yılında tehlikeli işlerde çalıştırılan çocukların sayısı yüzde 26 arttı.
Ayrım gözetmeden silah kullanan ve tek taraflı yaptırımlar uygulayan ABD, insani felaketlere yol açmaktadır. 21. yüzyılın başından bu yana ABD’nin “terörle mücadele” bahanesiyle 85 ülkede askeri operasyonlar başlatması, en az 929 bin sivilin ölümüne ve 38 milyon insanın evsiz kalmasına neden oldu. ABD dünyada en fazla tek taraflı yatırım uygulayan ülke konumundadır ve şu an halen 20’den fazla ülkeye yaptırım uygulamaktadır. Sonuç olarak yaptırım uygulanan ülkeler, halklarına temel besin ve ilaç sağlayamaz hale geldi. Göçmenler, parti uğraşının araçlarına düşerken göçmenleri “terk etme” maskaralığı ve çok yabancı düşmanlığı ülke genelinde geniş çapta sahnelendi. 2022’de yaklaşık 2,4 milyon göçmenin ABD sınırında gözaltına alınmasıyla rekor kırıldı. Geçen yıl, güney sınırındaki ölen göçmenlerin sayısının 856’ya ulaşmasıyla en ölümcül yıl olarak görüldü.
Sömürgeciliğe, ırkçı köleliğe ve emek, mülkiyet ve dağıtım eşitsizliği temeline dayanan ABD, son yıllarda kutuplaşmış ekonomik dağıtım modeli, ırksal çatışmaya ait toplumsal modeli ve çıkar çetelerinin tarafından denetim edilen siyasi modelinin etkileşimi altında daha da kurumsal başarısızlık, yönetişim eksikliği, etnik bölünmeler ve toplumsal huzursuzluk batağına düşmüş oldu.
Oligarkların çıkarlarına hizmet eden ABD’li siyasetçiler, sıradan insanların temel taleplerine cevap verme ve sıradan vatandaşların temel haklarını savunma konusundaki öznel iradelerini ve objektif yeteneklerini yavaş yavaş kaybetmek ve kendi yapısal insan hakları problemlerini çözemez hale gelmekle kalmayıp, bilakis başka ülkelere saldırmak için insan haklarını taammüden bir silah olarak kullanarak memleketler arası toplumda çatışma, bölücülük ve kaos yaratmaktadır. ABD artık global insan haklarının gelişimini bozan ve engelleyen bir öge haline geldi.
Kaynak: Çin Milletlerarası Radyosu
Hibya Haber Ajansı