Xi görüşmede “Geçen eylül ayında Semerkant’ta Çin-Belarus münasebetlerinin her şartta kapsamlı stratejik iştirak seviyesine yükseltildiğini ilan ettik ve bu karar iki ülke ortasında her alanı kapsayan iş birliğine güçlü bir ivme kazandırdı. Bu yıl ÇKP 20. Kongresi’nin ruhunun kapsamlı bir formda hayata geçirildiği birinci yıldır. Çin’in nitelikli kalkınması ve çağdaşlaşma süreci başta Belarus olmak üzere tüm ülkelere yeni fırsatlar getirecek. İstikrarsızlık ve belirsizliklerle dolu bir milletlerarası durum karşısında Çin, Belarus’la birlikte ikili münasebetlerin yüksek düzeyde sağlıklı ve istikrarlı gelişmesini hızlandırmak için bir arada gayret harcamaya hazır.” tabirlerini kullandı.
Çin-Belarus dostluğunun sarsılmaz olduğuna dikkat çeken Xi, iki tarafın karşılıklı siyasi itimadı pekiştirerek, birbirlerinin gerçek dostu ve düzgün ortağı olması gerektiğini kaydetti.
Belarus’un Taiwan, Xinjiang, Hong Kong ve insan hakları üzere sıkıntılarda Çin’in haklı tavrını kararlılıkla desteklemesini takdirle karşıladıklarına işaret eden Xi, iki tarafın birbirlerinin seçtiği kalkınma yoluna dayanak vermesi, temel çıkarların korunmasında birbirlerini desteklemesi, yabancı güçlerin iç işlerine müdahale etmesine karşı çıkması, iki ülkenin egemenliğini ve siyasi güvenliğini muhafazası gerektiğinin altını çizdi.
Xi iki ülke hükümetleri ortasındaki iş birliği kurulu rolünün güçlendirilmesi, ekonomik ve ticari iş birliğinin genişletilmesi, Çin-Belarus Sanayi Bölgesi inşasının hızlandırılması, Nesil ve Yol’un ortaklaşa inşa edilmesi doğrultusunda Çin-Avrupa yük tren seferleri üzere bağlanırlık inşası alanındaki iş birliğinin iletletilmesi, tıp ve sıhhat işbirliğinin derinleştirilmesi, mahallî idareler ortasındaki iş birliğinin genişletilmesi, kültürel ve beşeri irtibat ve iş birliğin ağırlaştırılması gerektiğine işaret etti.
Dünyanın yüz yıldır görülmemiş büyük değişikliklere sahne olduğuna ve dünyanın barışı ve kalkınmasının korunmasının hiç de kolay olmadığına dikkat çeken Xi, Çin ve Belarus’un milletlerarası adalet ve hakkaniyetin ortak koruyucusu olduğunu kaydetti.
Belarus’un Global Kalkınma İnisiyatifi ve Global Güvenlik İnisiyatifi’ne verdiği takviyeleri takdirle karşıladıklarını hatırlatan Xi, Belarus’la BM üzere çok taraflı platformlar çerçevesinde eşgüdümü güçlendirmeye, global meydan okumalarla birlikte uğraş etmeye, insanlığın baht iştirakini el ele vererek oluşturmaya hazır olduklarını kelamlarına ekledi.
“Halklarımız arasında gönül bağı var”
Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping’in liderliğinde Çin’in daima yeni ve parlak muvaffakiyetler kazanacağına inandıklarını belirten Aleksandr Lukaşenko, Belarus halkı ve Çin halkının gönül birliği içinde olduğunu, Belarus’un her vakit Çin’in yanında duracağını söyledi.
Belarus’un Çin’in kendi çekirdek çıkarlarını muhafazasına muhakkak dayanak verdiğine, Cumhurbaşkanı Xi’nin ortaya koyduğu Jenerasyon ve Yol İnisiyatifi, Global Güvenlik İnisiyatifi ve Global Kalkınma İnisiyatifi’ne etkin olarak katıldığına dikkat çeken Lukaşenko, Çin’le bilim ve teknoloji, sanayi, tarım ve turizm alanlarındaki iş birliğini güçlendirmeye, Avrupa ile Çin ortasındaki yük tren seferlerini arttırmaya, Belarus-Çin Sanayi Bölgesi’nin inşasını hızlandırmaya hazır olduklarını kaydetti.
Çinli şirketlerin ülkesine yatırım yapmasını beklediklerine işaret eden Lukaşenko, iki ülkenin çeşitli bölgeleri ortasındaki irtibat ile ikili kültürel temasları ağırlaştırmaya çalışacaklarını söz etti. Lukaşenko, Çin’le değerli memleketler arası ve bölgesel problemlerde uyumu güçlendirerek, memleketler arası ve bölgesel güvenlik ve istikrarın korunması için ortak uğraş harcayacaklarını lisana getirdi.
İki önder, Ukrayna kirizi konusunda da fikir alışverişinde bulundu.
Xi Jinping, Çin’in Ukrayna krizindeki tavrının dengeli ve net olduğunu, barış görüşmelerini ilerletmeye devam edeceklerini vurguladı.
Xi, sorunun siyasi yollarla çözülmesi, Soğuk Savaş zihniyetinden vazgeçilmesi, ilgili ülkelerin legal güvenlik telaşlarına hürmet gösterilmesi, istikrarlı, tesirli ve sürdürülebilir Avrupa güvenlik çerçevesinin oluşturulması gerektiğinin altını çizdi.
Xi, ilgili ülkelere dünya iktisadını siyasallaştırma ve araçsallaştırmayı durdurma, ateşkesin sağlanmasına ve krizin barışçıl formda çözülmesine faydalı hareketlerde bulunma daveti yaptı.
Lukaşenko, Çin’in Ukrayna krizinin çözülmesiyle ilgili tavrı ve görüşlerine büsbütün katıldıklarını ve dayanak verdiklerini söz etti.
Görüşmenin akabinde iki önder, iki ülke ortasında yeni periyotta her şartta kapsamlı stratejik paydaşlığın daha da geliştirilmesiyle ilgili ortak bildiri imzaladı. İki başkan, iktisat, ticaret, sanayi, tarım, gümrük, teknoloji, sıhhat, tuzim ve spor alanlarında iş birliği evraklarının imzalanmasına da tanıklık etti.
Kaynak: Çin Milletlerarası Radyosu
Hibya Haber Ajansı