Yapay zeka sistemleri ile afet uyumunun sağlanıp binaların sarsıntıya güçlü olup olmadığı denetlenerek risk önceliklendirilmesi yapılmasının kriz öncesi ehemmiyet taşıdığını belirten uzmanlar, teknoloji yardımıyla ülkemizdeki bina envanterinin çıkartılması gerektiğini tabir etti.. Türk gelenek ve göreneklerinde imece kültürünün olduğuna değinen Arş. Gör. Gamze Nilsu Çolak, Şubat ayında gerçekleşen deprem felaketinde kullanıldığı üzere teknolojik alt yapıyla desteklenen imece kültürü yardımlaşma sayesinde yalnızca afet vakitlerinde değil, muhtaçlığı olan her vatandaşa ebediyen takviye olmanın ve takviye talep etmenin mümkün hale geldiğini vurguladı.
Ülkedeki bina envanteri çıkarılmalı
Yapay zeka sistemleri ile afet uyumunun sağlanıp coğrafik bilgi sistemlerinden de yararlanmak suretiyle binaların zelzeleye sağlam olup olmadığı denetlenerek risk önceliklendirilmesi yapılmasının krizden evvel önlemek için yapılabileceklerden biri olduğunu belirten Arş. Gör. Gamze Nilsu Çolak, “Bundan evvel teknoloji yardımıyla ülkemizdeki bina envanterinin de çıkartılması gerekiyor. Bunlar günümüz teknolojisiyle yapılabileceklerden bazılarıdır. Sürat kazanan bir ivmeyle hareket eden teknolojik gelişmeler, her alanda yapılabileceklerin sınırsız olduğunu günbegün ortaya koyuyor.” dedi.
Türk geleneklerinde imece kültürü var
Tüm ülkeyi hatta dünyayı etkileyen afetler ve krizler kelam konusu olduğunda yalnızca devletten ve yetkililerden tahlil beklemek yerine, herkesin elini taşın altına koyması ve sorumluluk alması durumunda yaraların çok daha çabuk sarılabileceğini tabir eden Çolak, “İmece kültürü Türk gelenek ve göreneklerinde esasen yer alıyor. Bu kültür teknoloji ile birleştiğinde milyonlara ulaşabiliyor. Burada temel nokta beşere ‘yapabilir’ ve ‘işe yarayabilir’ hissettirmektir. Depremzedeler için geliştirilmiş ‘Evim Yuvan Olsun’ üzere dijital kampanyalar, insanlara oturduğu yerden dahi yardım etme imkanı sağlıyor. Keza bu kampanyada yalnızca konutu olanlar değil konutu olmayan fakat nakdi takviye yapabilecek olanlar da yardım edebiliyor. Birkaç dairesi olan bir insan yardım edebildiği üzere, kumbarasında para biriktirmiş küçük bir çocuk da inisiyatif alabiliyor.” diye konuştu.
Teknoloji tabanlı yardım platformları ile insanlara takviye olmak mümkün
Şubat ayında yaşanan büyük felakette tahminen de yardım etmeyi yeni öğrenen ve birinci sefer yapan beşerler olduğunu kaydeden Çolak, “Fakat bir anlık tansiyonla yalnızca bir defalık yardım etmekten öte bu yardımın sürdürülebilir kılınması gerekiyor. Şayet bu kültür oturursa teknolojik alt yapıyla desteklenen bu imece kültürü yardımlaşma sayesinde yalnızca afet vakitlerinde değil, muhtaçlığı olan her vatandaşa ebediyen takviye olmak mümkün hale gelir. Örneğin teknolojiyi de kullanan yardım kuruluşları sayesinde beşerler çevrim içi olarak doğrulanmış gerçek gereksinimleri listeleyerek, elinde olana muhtaçlığı olan insanları görüntüleyip takviye olabiliyor. Çok uzağa gitmeden konutun art sokağında bile gereksinim sahibi biri olabilir ve büyük meblağlar ödenmeden, büyük eforlar göstermeden dayanışma sağlanabilir.” dedi.
Mevcut kampanyalarda yardım talep edilebiliyor
‘Afet Haritası’ isimli platformda zelzeleden etkilenen bölgelerin varsayımı nüfus dağılımlarının yapıldığını söz eden Arş. Gör. Gamze Nilsu Çolak, kelamlarına şöyle devam etti:
“Deprem haritası çıkarılarak, bu alanlardaki taşınabilir eczaneler, hasarlı binalar ve çadır kent üzere toplanma alanları işaretlendi. Herkesin müdahale edebildiği online mecralarda çok fazla bilgi kirliliğinin de olduğu göz önünde bulundurulursa, ‘Afet Haritası’ üzere doğrulanmış kuruluşların kıymeti büyüktür. Gerçek bilginin paylaşıldığı bu platformda, kısıtlama olmaksızın bağış yapmak mümkün. Ayrıyeten yaşanılan afetten uzun vakit evvel ‘Evim Yuvan Olsun’ kampanyası üzere büyükşehir belediyelerimizle ortak çalışarak ‘Bir Kira Bir Yuva’ dayanışma kampanyası oluşturuldu. Bu kampanya sayesinde yalnızca yardım etmek değil yardım istemek de mümkün. Uygulamanın ‘destek vermek istiyorum’ ve ‘ev/kira takviyesine gereksinimim var’ olarak iki seçeneği bulunuyor.”
Hibya Haber Ajansı