Acıbadem Bakırköy Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, sağlıklı bir hamilelik için beslenmede dikkat edilmesi gereken kuralları anlattı; kıymetli teklifler ve ihtarlarda bulundu.
Doymuş yağ, tuz ve şekerden kaçının!
Hamilelik devrinde yüksek besin kalitesine sahip besinler tüketmeye ve ‘boş kalori’ olarak isimlendirilen doymuş yağ, tuz ile şekerli besinlerden kaçınılmaya dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, “Zira yüksek kalori değerine sahip olan ama besin değeri içermeyen bu tür gıdaların fazla tüketimi hamilelikte gereksiz kilo alımının yanı sıra gebelik hipertansiyonu ve gebelik diyabeti gibi ciddi sağlık problemlerine neden olabiliyor. Özellikle işlenmiş ve paketli gıdalardan uzak durmanız; doymuş yağ, şeker ile tuz tüketiminizi sınırlandırmanıza yardımcı oluyor.” diye konuştu.
Çay ve kahvenin sonlandırılması gerektiğini belirten Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, “Çay ve kahve çoğumuz için adeta vazgeçilmez bir alışkanlık. Fakat bu ikilinin hamilelik devrinde tüketilmesi içerdikleri ‘kafein’ nedeniyle bebekte gelişim geriliği ve anne adayında demir emilimini düşürmek üzere son derece önemli meselelere yol açabiliyor. Ayrıyeten kalp ve deveran sistemini de etkiliyor ve bebeğin kalp atışı ile teneffüsünü arttırıyor. Hasebiyle kafein tüketimini günlük 200-300 mg ile sonlandırmaya ihtimam gösterin. Bir fincan Türk kahvesi yaklaşık 60 mg, filtre kahve yaklaşık 140-150 mg kafein içeriyor. Bir bardak çayda da ortalama 50 mg kafein bulunuyor. Ayrıyeten annenin aldığı alkol bebeğe plasenta yoluyla geçerek düşük, meyyit doğum, bebekte gelişme geriliği, çeşitli baş-yüz kusurları ve zeka geriliğine yol açabiliyor.” tabirlerini kullandı.
Proteine sofranızda yer açın
Bebeğin beslenmesinden sorumlu olan fetal – plasental ünite bilhassa hamileliğin son 6 ayında yaklaşık bir kilo protein kullanıyor. Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe,bu nedenle hamilelikte alınan toplam kalorinin yüzde 10-35’inin proteinden karşılanması gerektiğine işaret ederek, “Hamilelikte artan protein gereksinimi için günde 71 gram protein öneriliyor. Protein; kemik, kas ve beyin gelişiminde kıymetlidir. Yağsız et, yumurta, deniz ile soya eserleri, fasulye, fındık, bezelye ve mercimek, proteinden güçlü besinlerdir” dedi. Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, protein tozlarının ya da yüksek protein desteklerinin ise hamilelik periyodunda önerilmediğine dikkat çekerek, “Zira bu cins eserler gastrointestinal rahatsızlıklara ya da alerjik tepkilere sebep olabiliyor. Bunların yanı sıra yağsız ya da az yağlı süt dahil olmak üzere, yoğurt ve peynir, gebe bir bayanın diyetinde kesinlikle yer almalı. Süt /süt çeşitleri bebek ve annenin kalsiyum ile protein gereksinimini karşılıyor.” uyarısında bulundu.
Tam tahıllı beslenin
Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe,tam tahılların genellikle B vitamini, folik asit, lif ve magnezyum açısından zengin olduğunu söyleyerek, “Hamilelik devrinde tam tahıllı beslenmek, sindirim ve hudut sisteminin sağlıklı olabilmesinde kıymet taşıyor. Kahverengi pirinç, tam buğdaylı makarna, tahıllar ve yulaf ezmesi üzere besinler tüketilmesi önerilen besinler ortasında yer alıyor.” şeklinde konuştu.
Bolca lifli gıda tüketin
Lifli gıda tüketimi hamilelikte sık yaşanan sorunlardan olan kabızlığı önlemek gibi oldukça faydalı bir işlev üstleniyor. Yeterli su alımıyla birlikte günde 28-36 gram lifli besinlerin tüketilmesi öneriliyor. Sebze ve meyveler başta olmak üzere; kepekli ekmek, kepekli makarna, kuru incir, kuru kayısı ve bezelye lif açısından zengin gıdalar arasında yer alıyor.” dedi.
Sebze ve meyveleriniz rengarenk olsun
Mevsiminde meyve tüketimi, içeriğindeki yüksek vitamin sayesinde, bebeğinizi olumlu istikamette etkileyecektir. Lakin içeriğinde şeker olduğu için çok tüketiminden kaçının; aksi halde glikoz ölçüsü nedeniyle sizin ve bebeğinizin sıhhatini olumsuz etkileyebilir. Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, sebzelerin âlâ bir lif kaynağı olduğunu belirterek, “Sebzeler tıpkı vakitte folat dahil olmak üzere birçok vitamin ve mineral içerir. Folat/folik asit bebekte nöral tüp defektini engellemekte en kıymetli noktalardan bir adedidir. Günlük 0.4-0.8 mg folik asit dayanağı kafidir. Tüm bu faydalarından ötürü hamilelik periyodunda günde 5 porsiyon zerzevat ile meyve tüketimi ihmal edilmemeli” dedi.
Karbonhidratsız olmaz
Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, karbonhidratın kıymetli bir güç kaynağı olduğunu belirterek, “Yetersiz alınırsa vücudunuz enerji sağlamak için proteinler ile yağları yakmaya başlıyor. Bilinçsiz bir şekilde karbonhidrat sınırlandırılması bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkileyebiliyor. Dolayısıyla alınan toplam kalorinin yüzde 45-65'i karbonhidratlardan sağlanması gerekiyor. Karbonhidrat ihtiyacının özellikle lifli gıdalardan alınması önem taşıyor. Karbonhidrat kaynakları olarak özellikle meyve, sebze ile tam tahıllı besinler öneriliyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Bitkisel yağları tercih edin
Hamilelikte günlük muhtaçlık duyulan kalorinin yüzde 20-35’inin yağlardan alınması gerektiğini açıklayan Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, “Zira yağlar hamilelikte enerji sağlıyor. Ancak teratojenik etkileri nedeniyle doymuş yağ tüketimini mümkün olduğunca kısıtlayın. Zeytinyağı ve fındık yağı gibi bitkisel yağlar öncelikli olarak tüketilmesi önerilen yağları oluşturuyor.” dedi.
Haftada 2-3 sefer balık şart!
Omega 3 bebeklerin beyin ve hudut sistemi gelişimi açısından epey değerli olduğunu söyleyen Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, şöyle devam etti:
“Omega 3 içeren gıdaların tüketimi hamilelik sürecinde anne karnında bebeğin kilo alımını ve bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlıyor. Bu nedenle haftada 2-3 kez bir porsiyon balık tüketmeye özen gösterin. Ancak yüksek seviyede cıva içeren uskumru gibi balıklar hamilelik döneminde kesinlikle tüketilmemeli.”
Sofranlarda demir kaynaklarının olması gerektiğini belirten Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, “Demirin diyetle birlikte alınabilen 2 formu mevcut: Hem ve hem olmayan demir. Biyoyaralanımı en yüksek olan demir formu hem demir olup; et, beyaz et veya balık etinde bolca yer alıyor. Bitkisel kaynaklı demir ise düşük fayda sağlamasının yanı sıra vegan ya da vejeteryan hamilelerde anemi olmasa dahi demir takviyesi gereksinimini doğuruyor.” sözlerini kullandı.
Kolin içeren besinleri unutmayın
Kolin, bebeğin hudut sisteminin gelişimi ve bilişsel işlevleri için epeyce kıymet taşıdığını açıklayan Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, “Bu nedenle beslenme programınızda düzenli olarak ‘kolin’ içeren besinlere yer verin. Yumurta, kırmızı et, beyaz et, deniz ürünleri ve tahıllar kolin içeren besinlerden. Brüksel lahanası, brokoli ve ıspanak gibi sebzelerde de kolin yer alıyor. Ancak bu sebzeler yeterli miktarda kolin içermediği için vegan ve vejeteryan hamileler kolin desteğine ihtiyaç duyuyorlar.” diye konuştu.
Su için hem de bolca
“Hamilelikte bir diğer önemli kural ise yeterli su tüketmek” diyen Dr. Sezgi Güllü Erciyestepe, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Günlük 2-3 litre su tüketmeyi alışkanlık edinin. Çünkü su, hamilelikte artan kan dolanım kapasitesini karşılamada, münasebetiyle besinlerin bebeğe tesirli formda ulaşmasını sağlamada kıymet taşıyor. Birebir vakitte kâfi su alımı, bebeğin içinde büyüdüğü amniyotik kesenin ülkü oranda suya sahip olmasını sağlarken, atıklar ve toksinlerin bedenden atılmasında da değerli rol oynuyor. Nem, hava sıcaklığı, fizikî aktivite ve idman yoğunluğu üzere durumlarda ise su tüketimini artırmanızda yarar var.”
Hibya Haber Ajansı