Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati gündeme dair önemli açıklamalarda bulundu. Bakan Nebati, “Enflasyon bir süre mevcut seviyelerde devam edecek, yaz aylarında gevşeme bekliyoruz. Yarın açıklayacağımız paket ile üzerimizdeki yüklerle ilgili atacağımız adımlarla herkesin işbirliği ile bu psikolojiyi tersine çevirmek gayretindeyiz. Yıl onu enflasyon beklentimiz %24 civarında. 2023’te seçime enflasyonda tek rakamlı olarak girmiş olacağız. Mayıs 2023’te tek haneli enflasyona ineceğiz.” dedi.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati konuşmasının devamında şu ifadeleri kullandı: “20 Aralık 2021 Türkiye için önemli günlerden bir tanesiydi. Türkiye’de makroekonomik göstergelerde herhangi bir problem yok bu davranış bozukluğundan kaynaklanan bir kur artışıydı. 20 Aralık tarihe geçen bir gün oldu.
Kur Korumalı Mevduat başlarken, ilk andan itibaren Türkiye’de çok ciddi bir şekilde talebin oluşmasına ve oraya doğru yönelişin ivme kazanarak başlamasına neden oldu.
Günlük 10 milyar lira civarında bir giriş oldu 5 günlük süre içerisinde. Zamanla farklı bir noktaya geldi. İlk gün yüzde 10’lar civarında döviz bozma varken, bugün ulaştığı miktar yüzde 49’dur.
Önce bireyseller, sonra tüzeller, son ve en önemli ayağı da vergi istisnası ile 31 Aralık’a kadar kur farklarını istisna etme imkanı sağladık, günlük girişler hızlı bir şekilde dövizi de tetikledi.
2022 tarihi sonunda, Cumhurbaşkanımızın bir yıl uzatma yetkisi var, bu tarihten önce kesme yetkisi de var.
Tutar 10 milyar doları aştı, TCMB imkanlarını genişletmesi ve kurların stabilizasyonu açısından gündemimizde kalmaya devam ediyor, çıkış için optimal noktaya bakılır. KKM’de dövizden dönüşlerin payı %49’a yükseldi.
ENFLASYONLA MÜCADELE NASIL OLACAK?
Enflasyon yükselişi, lojistik, ulaşım, taşımadaki problemlerin getirdiği yükle ABD’de %7,5, Avrupa’da %5 üzerinde, enflasyon dünyanın temel problemlerinden biri.
1973 krizi sonrasında aynı şeyler yaşandı, enflasyon yükseldi ve özellikle batı ülkeleri ciddi bir şekilde müdahalede bulundular, önce durgunluk ve resesyona gidecek bir durum yaşandı.
Dünya enflasyonu konuşmaya devam edecek, çünkü dünyada ticaret daralmış durumda. Biz kurdan etkiliyoruz, kurdaki herhangi bir değişim fiyatlara yansıyor, böyle bir psikoloji var, bunu kabul etmemiz lazım.
“SPEKÜLATİF İŞLEMLER YAPILDI”
Döviz kurlarındaki fiyatlama bir sonraki adımla yapıldı, spekülatif işlemler yapıldı, yaşanan kur atağı enflasyon üzerinde etkili oldu, bizde temel ayaklar kur ve enflasyondur.
Yıl onu enflasyon beklentimiz %24 civarında. 2023’te seçime enflasyonda tek rakamlı olarak girmiş olacağız. Mayıs 2023’te tek haneli enflasyona ineceğiz.
Türkiye’de altın bir gerçek, Londra’da da bu soruyu sordular, bizde düğünde altın takıyoruz, adım başı kuyumcu vardır, bu altın yastık altında duruyor, ekonomiye kazandırılması noktasında adımları genişletelim.
Bankaları, rafinerileri ve Darphane’yi de işlerin içerisine sokacağız, ama aynı zamanda akredite edilmiş kuyumcular vasıtasıyla da Türkiye’nin her alanına yayılacağız.
Üretim odaklı, istihdamı genişletici ve istikrarı sağlayıcı bir model, bu model Türkiye modeli. Türkiye, coğrafya ve uyguladığı ekonomi politikaları ile özgün bir ülke.
Model değişikliğinde bir sancılı dönem vardır, bu riski aldık, bu riskin temizlenmesi lazım, yatırım, üretim adımları atarken, bu yıl aldığımız riskin bertaraf edilmesi noktasında yolumuza devam edeceğiz.
Ekonomi modeli çerçevesi içerisinde sürdürülebilir hale getirmek, tek problemli alan olan enflasyonu bertaraf etmek, dolar stabil gidiyor, kurda oynaklık en az seviyede, rekabet edilebilir bir kur seviyesi yakalamış durumdayız.
Yastık altındaki altının ekonomiye kazandırılması noktasında paydaşları daha etkin hale getirelim. Şeffaflık, güven, istikrar, bir araya getirildiğine, KKM’ye olan ilgi altına dönük de olacak.
“YÜZDE 5 BÜYÜME BEKLENTİMİZ VAR”
Piyasa bu kuru içselleştirdi, iş dünyası da buna ilişkin olarak bu fiyatlamayı ona göre yapmaya başladı. %5 büyüme beklentimiz var, dengeli bir hale getireceğiz. Bütçe açığı/GSYH için %3,5 hedef koyup %2,7 bütçe açığı açıkladık.
LONDRA TOPLANTISI HAKKINDA
Şeffaf bir insanım, inandığım bir şeyi söylerim, bir şeyi gizlemenin, bunu değiştirmenin bir anlamı yok. Londra’daki toplantılar muhteşem geçti. Sonrasında da katılımcılar olumlu yorumlar yaptı, bir eleştiri gelmedi. Bu sabah Türkiye temsilcileriyle de toplantı yaptım, hepsi ortak dönüş yaptı, Türkiye için olumlu bir algı. Yatırım yapılabilir bir ülke olduğu, büyük bir getiri ile karşı karşıya kalacaklarını ifade ettik, şimdi sonuçlarını göreceğiz, iletişime devam.
“G20 ZİRVESİNE GİDECEĞİM”
Pazartesi, Salı günü Cumhurbaşkanımız BAE’de olacak, oradan da ben Jakarta’ya G20 zirvesine gideceğim.
KUR KORUMALI MEVDUAT HAKKINDA
Piyasayı bir enstrümana kilitlemenin bir anlamı yok, bunları zarar vermeyecek şekilde götüreceğiz, döviz bozumu şu anda %49, üzerine gidecek, dolarize etmiyoruz, olan dövizi TCMB’ye aktarıyoruz. Daha yataylaşmadı, dönüşün %50’nin üzerine çıkması lazım. KKM ile TCMB’nin net rezervlerinin artmasını bekliyoruz. KKM’de dövizden dönüşlerin payında %55-60’ları konuşacağız. Türkiye’de KKM’de ortalama vade 100 gün.
“TÜM ENSTRÜMANLARDA NEGATİF FAİZ VAR”
Şirketlerimiz 6 ay boyunca dövizi alıp bloke ediyor, demek ki nakit akışında o paraya ihtiyacı yok, şirketlerimizin ne kadar güçlü olduğunu ortaya koyuyor. Şu an tüm enstrümanlarda negatif faiz var.
BANKALAR ARASI FAİZ DENGESİ!
Riskin paylaşımında her şeyi kamu bankalarına yüklersek onlar doğru olmaz, TCMB repo piyasasını ucuz bir şekilde fonluyor, kendi getirilerini artıracak işleri yapsınlar, ama bunu kamu bankaları ile eşleşecek şekilde yapmalılar.
Kamu bankalarına sermaye enjekte ediyoruz, bu zaten kamunun elinde olan imkanlarını seferber etmek demek. Özel bankalar, özel sektörün taleplerini karşılarken toplam mevduat içindeki payınızı düşürmemek gibi bir görevi de almalılar.
ENFLASYONA KARŞI KORUMALI BİR ENSTRÜMAN DAHA GÖRECEK MİYİZ?
KKM belirli bir noktaya geldi, şimdi altın, doyuma ulaştıktan sonra diğer enstrümanları da sokarız. Londra piyasası bizim geri adım atmayacağımızı biliyor, siz de inanın, bu modelden geri dönüş yok.
HETERODOKS POLİTİKA
Şu andaki tek problem enflasyon, bunu da halledeceğiz ve yolumuza yürüyeceğiz.
“YARIN KGF’Yİ AÇIKLAYACAĞIZ”
Herhangi bir enstrümanı önemsizleştirirseniz, kur ve faiz dışında bu ülkede konuşulacak çok güzel şeyler var, üretimi, yatırımı konuşun, yarın KGF’yi açıklayacağız. Üretimi teşvik edeceğiz, genç kardeşlerimizi, bilişimi, turizmi, tarımı teşvik edeceğiz.
Enflasyondaki en büyük yük kur, hiçbir şekilde kur ile ilişkisi olmayan bir insan kura ilişkin olarak fiyatını artırır mı? Türkiye’de artırıyor. Yatırımları takip edeceğiz. Politikalarımızın hepsi esnek, sabit tutmuyoruz, ihtiyaçlara göre adımlarımızı atıyoruz.
“ENERJİ FİYATLARININ GEVŞEMESİNE NEDEN OLACAKTIR”
Ukrayna sorunu çözüldü gibi, enerji fiyatlarının gevşemesine neden olacaktır. Etkiyi en aza indirecek şekilde adımlarımızı atıyoruz, her zaman farklı politikalar geliştirilebilir.
Fed’in para politikası açık, piyasa da Türkiye de satın aldı, bizim Merkez Bankamızın rezervleri dahil olmak üzere planımız programımız açık, kuru etkileyen şey psikoloji, bu psikolojiyi de yönettiğimize göre, bunların etkisi en az seviyede olur. Dünyanın böylesine sıkılaştırma gündeminde Türkiye’ye akış olacaktır.
“DENGELİ BÜYÜYECEĞİZ”
Enflasyonla nasıl mücadele edeceğimiz açık ve net, kuru çözdüğümüzde en büyük sorun alanımızı bir tarafa atmış oluyoruz. Yüzde %5 büyüme, yıl sonu enflasyon hedefi %24 kurgumuz var, dengeli büyüyeceğiz.
Yurt içinde iştahlı bir piyasamız var, bu önemli bir avantaj, şu ana kadar ihracat endeksinde bir düşme yok, siparişler devam ediyor, kapasite kullanım oranlarımız gayet iyi.
BAKAN NEBATİ’DEN DÖVİZ KURU AÇIKLAMASI!
20 Aralık akşamı hiçbir müdahalede bulunmadık. Sonrasında ufak tefek müdahaleler olmuştur, ancak artık müdahale etmiyoruz, müdahaleye ihtiyaç yok.
Kur korumaya döviz geliyor, diğer taraftan enerji ile ilgili Ocak, Şubat ve Mart’ta ihtiyacını karşılıyor, bu nedenle kendi sakinliğinde gidiyor, Nisan’dan itibaren borçlanma azalacak, sonrasında turizm gelirleri gelecek.
Her türlü olasılığı değerlendiriyoruz, mesela Ukrayna krizdi, her türlü hazırlığımızı yaptık, önümüzdeki süreçte gelebilecek her türlü sorun için senaryolarımız var.
“TURİZM GELİRİNDE PATLAMA BEKLİYORUZ”
Ocak ayında ithalat yükseldi, enerji fiyatlarının yükselmesi, Aralık’ta döviz çok yükseldiği için ithalat ötelendi, yıl boyunca bu şekilde devam etmesi beklenemez, ithalatta ötelenme giderildi diye düşünüyorum, bundan sonra dengeye gelir. Turizm gelirlerinde patlama bekliyoruz.
“LONDRA’YA BİR SELAMIMIZ OLACAK”
Bu yıl ciddi bir değişim bekliyoruz, turist ve tutar sayısında 2019 rakamlarını yakalayacağız, bu yıl yaz ile birlikte gerçekten yaz gelmiş olacak, açıklayacağımız paketler, Kalkınma Bankası’nın imkanlar ile yatırımları teşvik edecek yola girdik. Turizm ile ciddi döviz girişi olacak, ayrıca bizim de Londra’ya bir selamımız olacak. Londra toplantısının muhteşem geçmesinin nedeni Türkiye’ye bakış açısı.”
