Kolay görünen kanamalar önemli bir hastalığın habercisi olabilir
Bedenin birçok farklı bölgesinde darbe ya da travma olmaksızın ortaya çıkan kanama bozuklukları, önemli bir kan hastalığını işaret edebiliyor. Hayatı tehdit eden hemofili başta olmak üzere, kanama bozukluklarının yol açabileceği hasarlardan, gerçek vakitte yapılacak tetkik ve müdahaleler ile korunmanın mümkün olduğunun altını çizen Türkiye İş Bankası küme şirketlerinden Bayındır Sıhhat Kümesi, Bayındır Söğütözü Hastanesi Hematoloji ve Kemik İliği Nakli Ünitesi Kısım Lideri Prof. Dr. Ali Uğur Ural, kanama bozukluklarının nedenleri ve tedavi prosedürleri hakkında ayrıntılı bilgiler aktardı.
Kanama bozuklukları birçok farklı yörede, darbe yahut travma olmaksızın karşımıza çıkabiliyor. Cilt yahut mukozalarda toplu iğne başı büyüklüğündeki kanamalar, morarmalar, diş eti kanamaları, burun kanamaları, idrarda ya da büyük abdestte kan gelmesi, cerrahi bir süreç sonrası kanama, eklem içi kanamalar, kas içi kanamalar, karın içi kanamalar yahut baş içi kanamalar biçiminde belirti verebiliyor.
Kanamanın sebebi tespit edilirken anamnezin büyük değer taşıdığını söyleyen Bayındır Söğütözü Hastanesi Hematoloji ve Kemik İliği Nakli Ünitesi Kısım Lideri Prof. Dr. Ali Uğur Ural, “Kanamanın tipi, hangi yörede olduğu, ne kadar müddettir devam ettiği ve hastanın kullandığı ilaçların bilinmesi değer arz ediyor. Düşük dozda alınmış olabilecek asetilsalisilik asit içeren ilaçlar, pıhtılaşmayı engelleyici birtakım ilaçlar ve birtakım antibiyotikler kanamaya neden olabilir. Bunun yanında hastanın yakın vakitte geçirmiş olduğu rastgele bir cerrahi operasyon, sünnet ve diş çekimi sonrasında ortaya çıkan kanamalar ya da bayan hastalarda regl devirlerinde beklenenin üzerinde kanama olması da bir kanama bozukluğuna da işaret edebilir. Ayrıyeten kimi sistemik hastalıklar, hematolojik kanserler, solid kanserler yahut hastanın sirozunun olması, karaciğerle ilgili olarak birtakım bozukluklar da kanama bozuklukları olarak karşımıza çıkabilir.” dedi.
HEMOFİLİNİN SEBEBİ GENETİK OLABİLİR
Öteki birtakım hastalıklarda olduğu üzere pıhtılaşma faktörü eksikliği olan hemofili teşhisinde da aile öyküsünün değerli olduğunu belirten Prof. Dr. Ali Uğur Ural, kelamlarını şu formda sürdürdü: “Hastanın soy geçmişinde gibisi tipte bir kanamanın olması, hastanın kanama bozukluğunun kalıtımsal tipte bir özellik olduğunu gösterir. Bu nedenle eklem içi yahut kas içi kanamalar, baş içi, karın içi kanamalar, bilhassa başlangıç periyotta mukoza yahut ciltle ilgili olan kanamalar yanında biraz daha ciddiyet arz eder. Bu durumlar pıhtılaşma faktörleri dediğimiz ve kanın sıvı kısmı içerisinde bulunan birtakım unsurların eksikliklerinden de kaynaklanabilir. Bilhassa pıhtılaşma faktörlerinden faktör VIII yahut faktör IX’un eksikliği cinsiyet kromozomu olan X kromozomu vasıtasıyla aktarılır. O nedenle bayanlar hemofili açısından taşıyıcı olurken erkekler büsbütün hasta olurlar. Çoklukla aile bireylerinde, erkek nüfus içerisinde hemofili öyküsünün olması doğacak çocuklarla ilgili olarak kimi yaklaşımlar yapmamızı da sağlayabilir.”
ÇOCUKLUK ÇAĞINDA GÖRÜLEN KANAMALARA DİKKAT!
Çocukluk çağında, bilhassa yeni yürüme kademesinde darbe ve travmaya bağlı olarak
kalça, diz, ayak bileği, omuz yahut el bileklerinde şişliklere ve kanama bozukluklarına teşhis konulmadığı takdirde eklem bozukluklarının ortaya çıkabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Ali Uğur Ural, “Ayrıca fark edilmediği takdirde erkek çocuklarda cerrahi bir süreç yahut sünnet sonrası kanamanın önüne geçilemeyip, hastanın kaybedilmesine kadar ilerleyen bir süreç ile karşılaşılabilir. Bu nedenle anne babaların, darbe ve travma akabinde oluşan şişlikleri ve kanamaları önemsemesi gerekiyor.
HEMOFİLİNİN ÖNÜNE GEÇİLEBİLİR’
Hemofilinin bilhassa kanın sıvı kısmı olan plazmasındaki birtakım faktör eksikliklerinden kaynaklandığını ve eksik faktörlerin yerine konularak olağan bir yaşantı sürülebileceğini söyleyen Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Uğur Ural, hemofilinin tedavisi hakkında bilgiler verdi: “Tedavide, sağlıklı bireylerden elde edilen plazmanın eksik faktörleri karşılamak üzere yerine konulmasına, tekrar sağlam şahısların plazmasından elde edilmiş faktör konsantrelerinin teminine ya da kimi gen teknolojileriyle üretilmiş faktör VIII yahut faktör IX’un hemofilili bireylere verilmesine başvurulabiliyor.
HEMOFİLİ HASTALARININ DİKKAT ETMESİ GEREKENLER
Prof. Dr. Ali Uğur Ural, hemofilili bireylerin dikkat etmesi gerekenleri sıralayarak kelamlarına son verdi:
Kanamanın engellenmesi maksat olmalıdır.
Darbe ve travmalardan mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
Kas içi enjeksiyonlardan kesinlikle uzak durulmalıdır.
Hareketsiz bir ömür tüm hastalıklar açısından risk oluşturur. Hemofilili hastalar da kesinlikle spor yapmalıdır lakin darbe ve travma riski taşıyan sporlardan uzak durulmalıdır. Bu nedenle en ülkü spor yürüyüş ve yüzmedir.
Hemofili tanısı konulan bireyler, kendilerinin hemofili olduğunu belirten kartı kesinlikle taşımalıdır.
Hibya Haber Ajansı