Altınbaş Üniversitesi Birinci Yardım Merkezi Müdürü Zehra Yıldız Çevirgen, Birinci Yardımda kritik müddetin birinci 5 dakika olduğuna dikkat çekerek, bu müddet içinde birinci yardım uygulanan yaralıların hayatta kalma talihinin arttığını belirtti.
Zehra Yıldız Çevirgen, birinci yardımcının öncelikli maksadının, hasta ya da yaralının hayati tehlikesini ortadan kaldırmak olduğunu anlattı. Hayat kurtarmanın bir zincir olduğunu söyleyerek, olay yerinde her vakit bir sıhhat profesyoneli yahut bir hastane ya da bir teknik ekipmanı bulunmayabileceğini söz etti. Çevirgen, bu durumda meskendeki ebeveynin, ofisteki arkadaşın, durakta bekleyen her vatandaşın hakikat uygulamalar ile bu birinci adımı atabilmesinin ehemmiyetini vurguladı. Rastgele bir kaza durumunda yahut hayati tehlikenin oluştuğu bir durumda, bu eğitimleri alan herkesin, kişinin durumunun berbata gitmesini engelleyebileceğini, güzelleşmeyi kolaylaştırabileceğini söyledi
“Sağlık profesyonellerinin işini kolaylaştırıyor”
Sağlık Bakanlığı’nın 2002 hazırladığı ve 2004 yılında revize edilen yönetmelikle toplumsal farkındalığın ivme kazandığını birçok kurum ve kuruluşun yasal mecburilik dışında da çalışanlarına birinci yardım eğitimi aldırmaya başladığını görülüyor. Çevirgen, “tolumda şuurlu, birinci yardım eğitimi almış şahısların bulunması, hem sıhhat hizmeti veren sıhhat profesyonellerinin işini kolaylaştırıyor, hem de hasta ve yaralının hayatta kalma bahtını arttırıyor. İlkokul mezunu olan herkes, Sıhhat Bakanlığı onaylı Birinci yardım Eğitim Merkezlerinden, 16 saatlik temel Birinci yardım Eğitimi alıp Vilayet Sıhhat Müdürlüklerinin yaptığı imtihana girerek birinci yardımcı olabiliyor. İmtihanda başarılı olanlar, üç yıl geçerli olan Birinci yardımcı Sertifikası ve kimlik kartı sahibi olabiliyor. Üç yıl sonunda 8 saatlik tekrar eğitimine katılarak sertifika ve kimlik kartlarının geçerliliğini üç yıl daha uzatılabiliyor.” açıklamalarını yaptı.
İlk adım neden kıymetli?
Kritik mühlet diye isimlendirilen birinci 5 dakikanın hayati değer kazandığını vurgulayan Çevirgen, “Solunum ve deveran durduğunda, 5 dakika içinde müdahale edilmez ise kişi geri dönüşümsüz sürece girebiliyor. Yani oksijenlenemeyen dokular ve hücreler yavaş yavaş ölmeye başlıyor. Olay yerine ambulansın teknik olarak 5 dakikada gelmesi mümkün olamayacağına nazaran, ambulans gelene kadarki müddette birinci yardımcılar, hasta yahut yaralının hayata tutunmasını sağlayabiliyorlar. Birinci yardımcı olmadığında ise önemli hayati tehlikeler oluşuyor ya da hasta yahut yaralı hayatta kalmayı başarsa bile, geri kalan hayatına hiç istenmeyen sekeller ile devam etmek zorunda kalabiliyor.” diye konuştu.
“Şunu yapsam kurtulur muydu? dememek için ilk yardım eğitimi alın”
Çevirgen eğitimler sırasında olay yerlerinde yakınlarını kaybeden kişilerin sürekli kendilerini “Şunu yapsam kurtulur muydu? Bunu yapsam kurtulur muydu?” diyerek sorguladıklarına dikkat çekerek, “O, şunu mu yapsam, bunu mu yapsam deyip vicdanımızı rahatsız eden şey, tam olarak ilk yardımdır. Bunu dememek için vatandaşlarımız, her ilimizde bulunan Sağlık Bakanlığı onaylı ilk yardım eğitim merkezlerinden gerekli eğitimleri almalılar.” teklifinde bulundu.
“Hayat kurtarmak bir an meselesi”
Çevirgen’e nazaran bir insanın sevdiği birini kurtarması ya da kurtaramaması, bir andan ibaret. Bir beşere, hayatta kalması için ikinci bir baht sunmak elbet ki kıymet biçilemez bir olgu. “İlk yardım konusunda bilgili eğitimli birey, en sevdiği kişiyi kalp krizi geçirdiğinde doğru müdahale ile onu hayatta tutabilir, bir anne çocuğunun boğazına yabancı bir cisim kaçtığında doğru manevra ile onu çıkarabilir. İlk yardım eğitimi aldıysanız, arkadaşınız zehirlendiğinde ne yapmanız ya da ne yapmamanız gerektiğini bilirsiniz.” Tabirlerini kullandı.
“Arı soktu, sıcak çarptı ne yapmalı?”
İlk yardım konusunda şuurlu hareket etmenin, nitekim hayat kurtardığını belirten Çevirgen, “Arı soktu ne yapmalı, sıcak çarptı ne yapmalı? Birinin kolu kırıldı, ona zarar vermeden nasıl sabitlemeli, biri bayıldı ne yapılmalı? Bu gibi durumlarda, ilk yardım eğitimi insana gerekli yetileri kazandırabilir” halinde konuştu.
Olay yerinde kulaktan dolma bilgilerle yapılan yanlış müdahalelerin, şahsa faydadan çok ziyan verdiğine de işaret ederek, bu merkezlerde verilen eğitimlerin içeriği hakkında da bilgi verdi. Çevirgen, “Temel insan anatomisi, beden sistemleri, 112 ile yanlışsız bağlantı kurma yolları, temel ömür takviyesi, havayolu tıkanmaları ve boğulmalarda müdahale, kanamalara ve yaralanmalara müdahale, yanıkta, donukta, sıcak çarpmalarında müdahale, kırık, çıkık ve burkulmalara müdahale, şuur bozukluklarında müdahale, zehirlemeler, hayvan ısırıkları, göz, kulak ve burna yabancı cisim kaçmalarında müdahale ve yanlışsız taşıma usulleri üzere mevzular mevcut. Bunun yanında kriz anını yönetebilme ve ruhsal birinci yardım üzere yetiler de edinilebilir.”
“İlk Yardım eğitimi sayesinde kendimi güvende hissediyorum”
Deprem sonrasında birinci yardım eğitimi almaya karar veren Kozat Avanus, olay yeri canlandırmaları ile kendisini birinci yardım müdahalelerinde artık uzman hissettiğini belirtti. Bilinçsiz yapılan acil durum müdahalelerinin hasta yahut kazazede için büyük bir risk oluşturduğunu anlatan Kozet Avanus, “Şimdi evde veya işyerinde kendimi ve etrafımdaki insanları daha güvende hissediyorum. Bir evde, işyerinde veya okulda ilk yardım eğitimli bir kişinin bulunması bir gün sizin veya yakınınızın şansı olabilir. Siz de başkasının şansı olun” dedi.
Bir anaokulunda öğretmen olarak çalışan Nalan Usta ise “Çocuklarla ufak tefek kazalar yaşarsam nasıl müdahale edeceğim konusunda tereddütlerim vardı. Çok sayıda pratik ile işin doğrusunu öğrenmek kendime olan güvenimi yükseltti.” biçiminde konuşarak birinci yardım eğitiminin kıymetini vurguladı.
Hibya Haber Ajansı