İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB),kentin zelzeleye dirençli bir kent haline getirilmesi emeliyle başlattığı seferberlik planını kamuoyu ile paylaştı. Toplantı; CHP Genel Sekreter Yardımcıları Seyit Torun, Gökçe Gökçen, İBB Lideri Ekrem İmamoğlu, Adana Büyükşehir Belediye Lideri Zeydan Karalar, Mersin Büyükşehir Belediye Lideri Vahap Seçer, ortalarında Prof. Dr. Naci Görür, Prof. Dr. Celal Şengör ve Prof. Dr. Haluk Eyidoğan üzere ülkenin önde gelen yer bilimcilerinin bulunduğu isimlerin iştirakleriyle gerçekleştirildi.
“Eğer bu topraklarda durmadan depremler oluyor, binalar yıkılıyor, insanlarımız ölüyorsa; iktidarı, muhalefeti, bürokratı ve vatandaşıyla birlikte hepimiz, depremi Türkiye’nin birincil sorunu kabul etmeliyiz” diyen İmamoğlu, şunları söyledi:
“Bundan sonra deprem tartışması, fay çizgisi tartışması, deprem nerede olacak, ne vakit olacak, olacak mı, olmayacak mı, hangi büyüklükte olacak tartışmalarını bir tarafa bırakmalıyız. Deprem bu topraklar için bir realitedir. Nokta! Bu topraklarda milyonlarca yıl evvel, zelzelesi oluşturan düzenekler oluştu; milyonlarca yıl boyunca da var olmaya devam edecek. Sarsıntıları durduramayacağımıza nazaran, milletçe sarsıntıda yıkılmamak için, bir devlet olarak gelecekte de ayakta kalabilmek için, deprem dirençli yerleşim alanları ve deprem dirençli kentler yaratmak zorundayız. Biz, bugün itibariyle İBB olarak inisiyatif alıyoruz, tertip değiştiriyoruz. Deprem dirençli İstanbul için, seferberlik başlatıyoruz.”
“Şili ve Japonya’da nasıl mümkün olabilmişse, İstanbul’da da mümkün”
“Peki bu mümkün mü” sorusunu yönelten İmamoğlu, sorunun altını, “Evet; pekala mümkün. Kaliforniya, Meksika, İtalya, Endonezya, Şili ve Japonya’da nasıl mümkün olabilmişse, İstanbul’da da mümkün. İnsanlarımızı korumak için, deprem dirençli kent uygulamasını birinci defa İstanbul’da başarıp, Türkiye’ye örnek olacağız. Amacımız bu, seferberliğimizin emeli bu. Şayet bu topraklarda, millet olarak kuşağımızı ebediyen yaşatacaksak; kısa, orta ve uzun vadede deprem dirençli yerleşim alanlarını oluşturmak zorundayız. Ve tekrar kimsenin kuşkusu olmasın bunu başarabiliriz. Bunun için teknik bilgilerimiz, ‘know how’ımız, gücümüz var, irademiz var, finansal gücümüz var. Bu ulusal seferberlikte, devletimizle, hükümetimizle, bilim insanlarımızla, sivil toplumumuzla ve milletimizle birlikte çalışmak ve birlikte başarmak istiyoruz” kelamlarıyla doldurdu.
“Bugün, bu salonda, sizlerin katılımı ve şahitliğinde yeni bir başlangıç yapıyoruz. Deprem ve afetlere karşı bu kadim şehri dirençli bir kent haline getirmek için her şeyi sil baştan başlatıyoruz” diyen İmamoğlu, şöyle konuştu:�
“Bunları söylüyorum ancak şunu da bilmenizi isterim ki, işbaşına geldiğimizden beri yaptığımız pek çok afet hazırlığı çalışmasını ve projesini bir ortaya getirerek tekraren gözden geçirdik. Bilim etraflarına bir davet yaparak, süratle bir ‘Deprem Bilim Üst Kurulu’ oluşturduk. Bu heyet, birinci toplantısından sonra sarsıntının tüm boyutlarını kapsayan 7 alanda genişletilmiş toplantılar yaptı. Zelzeleye yönelik güçlendirmeden acil yardıma, lojistikten sıhhat tedbirlerine, semt örgütlenmesinden afet uyum merkezimize kadar tüm boyutları mercek altına aldık. Bugün itibariyle, 7 bilimsel suradan gelen kıymetlendirme raporları elimizde. Heyetlerimize katılan tüm akademisyenlere, uzmanlara ve kurum ve kuruluş temsilcilerine İstanbullular ismine buradan teşekkür ediyorum. Gruplarımız ve bilim insanlarımız, bundan sonra çalışmalarına devam edecek. Her evrede çalışmalarımızı gözden geçirip, seferberliğimizin icaplarını yerine getireceğiz. Bugün itibariyle, seferberliğimizin üçüncü basamağındayız. İBB’de zelzeleyle ilgili, ‘Neler yaptık, neler yapıyoruz’u samimi olarak paylaşacağız. Gerçek durumumuz nedir ne boyutta bir meseleyle karşı karşıyayız; bunu da paylaşacağız. Göreceğiz ki, yapılması gereken devasa işler var ve işin mali boyutuyla mevzuatıyla İBB iradesinin ötesi bir durum var. Bu durumu dikkate alan bir çıkış yolunu da son kısımda paylaşacağım.”
İmamoğlu’nun açılış konuşmasının akabinde İBB bürokratları kelam alarak, sorumluluk alanlarıyla ilgili çalışmaları kapsayan kısa sunumlar yaptı. Sırasıyla; İstanbul Planlama Ajansı (İPA) Lideri Emrah Şahan (Deprem dirençli İstanbul için ortak akıl),İBB Genel Sekreter Yardımcısı Dr. Buğra Gökçe (Deprem dirençli İstanbul için mevzuat – Deprem dirençli ulaşım),KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt (Deprem dirençli yapı stoku),İBB Genel Sekreter Yardımcısı Pelin Alpkökin (Deprem dirençli metro ve altyapı),İSKİ Genel Müdürü (Deprem dirençli su hatları),İGDAŞ Genel Müdürü Bülent Özmen (Deprem dirençli doğalgaz hatları), İBB Etraf Muhafaza ve Denetim Dairesi Lideri Prof. Dr. Ayşen Erdinçler (Çevre ve atık yönetimi için seferberlik),İBB Genel Sekreter Yardımcısı Becerikli Polat (Deprem dirençli tarihi miras için seferberlik) ve İBB Genel Sekreteri Can Akın Çağlar (Deprem dirençli konutlar için finansman modeli) bahislerinde sunumlarını gerçekleştirdi.
Valiliği’nden dün itibariyle davetler aldıklarını aktaran İmamoğlu, “AFAD bünyesinde toplantılar var. Bu toplantılar ve sonrasında olacak bütün toplantılardan sonra kamuoyunu en üst seviyede bilgilendireceğimizi, söyleyeceklerimiz ve takip edeceklerimiz üzerinden de toplumla iş birliği yapacağımızı şimdiden duyurmak isterim” diye konuştu. �
“Bütçemizi revize edeceğiz”
İBB olarak harekete geçmek için ülkü şartların oluşmasını beklemediklerine vurgu yapan İmamoğlu, “Uzmanlarla birlikte hazırladığımız ‘Deprem Eylem ve Müdahale Planı’yla birlikte, deprem hazırlıklarımızı bugünden itibaren daha ileri bir kademeye taşıyoruz. Bu hareket planına uygun olarak, afet hazırlık dahil, bütçemizi revize edeceğiz. Ne kadar artırabiliyorsak, zorunlu harcamalarımız bir yana konulmak kaidesiyle, deprem için ayıracağız. Önümüzdeki 3 ayda, içerisinde güç, su, barınma ve atık üzere kritik gereksinimlerin hazır olduğu 30 deprem parkını daha halkımıza kazandıracağız. Tahliye yollarındaki güçlendirme faaliyetlerimiz ile afete müdahalenin aktif olmasını sağlayacağız. Birçok alanda mevzuat çalışmaları öneriyoruz. Yaklaşık 1,5 yıldır ‘İstanbul İmar Yönetmeliği’nin yenilenmesi üzerine çalışıyoruz” sözlerini kullandı.
“Maliyetine güçlendirme yapacağız”
İstanbul İmar Yönetmeliği’nin revizyon çalışmasını bu ay itibariyle İBB Meclisi’ne sunacaklarını altını çizen İmamoğlu, “Bu noktada değerli bir başlık da yapıların, iskan-yapı kullanım müsaadesi verildikten sonra, makul dönemlerde denetlenmesi konusunun bir an evvel hayata geçirilmesidir. Bunun kesinlikle imar mevzuatı içerisinde yer alması gerekmektedir. Tüm ilçe belediyelerimizle gerekli yazışmaları yaptık ve onları ortak aksiyon planı oluşturmaya davet ettik. Şayet ruhsatlı, iskanlı bir binaya sonrasında rastgele bir müdahale edilmişse, bu bir cürümdür ve bizler kamusal sorumluluğumuz ile bu suça meydan vermeyeceğiz. Güçlendirme çalışmalarımıza, Meclis’e sunduğumuz yönetmelik önerisi ile başladık. ‘İstanbul Güçleniyor’ sistemi kuruyoruz. Bu sistem ile süratli taramaya başvuran ve güçlendirme önerisi alan binalardan başlayıp maliyetine güçlendirme yapacağız. Kısmi ve kapsamlı güçlendirmeye ait farklı bir yönetmelik hazırlıyoruz. Bu yönetmelikte riskli bina tahlili ve süratli bina taraması sonuçlarına nazaran, güçlendirme kapsamında olacak yapılar için üretim süreci ve finansman modelleri tanım edeceğiz. Süratli taramayı yaygınlaştıracağız” bilgilerini paylaştı.
“Hızlı tarama sistemine başvuran sayısı 110 bini geçti”
Kahramanmaraş Sarsıntısı sonra süratli tarama sistemine başvuran sayısının 110 bini geçtiğini aktaran İmamoğlu, “Bu hususta süratli hareket edebilmek ve bu işi yaygınlaştırmak için, meslek odaları ve ilgili paydaşlarla birlikte ilerleyeceğimiz bir protokol yaptık. Bu sürecin daha da yaygınlaştırılması için, merkezi yönetim tarafından mevzuat çalışması yapılmasını öneriyoruz. Ruhsatsız, iskansız binalar ile ilgili hemen bir ortada çalışmaya koyulmalıyız. Bütüncül konut siyasetleri yaklaşımı dahilinde, Mart ayında, kendi mülkiyetimizde bulunan proje ve ruhsatlandırma süreci bitmiş alanlarda, birinci etapta 5.000 ünitelik toplumsal kiralık konut ve ödenebilir toplumsal konut üretiminin temelini atıyoruz. Orta vadede, 10 bin konutun daha inşa sürecini başlatacağız. Toplanma alanları ve süreksiz barınma alanlarında su deposu, foseptik çukuru, güneş paneli, alet ve gereç dolabı, çöp toplama alanı, çadır yerleşim alanı üzere tüm ayrıntıları planlıyoruz. Lojistik merkezlerimizi belirledik, gereksinimlerimizi tespit ettik. İstanbul’un mevcutta sahip olduğu, AFAD’ın belirlediği 2.450 hektar alanı, 2,2 kat artırarak, 7.850 hektara çıkartacağız” dedi.
“4,5 milyon vatandaş için geçici barınma alanları hazırlayacağız”
Avrupa ve Anadolu yakalarında 4,5 milyon vatandaş için süreksiz barınma alanlarını süratle hazırlayacaklarını belirten İmamoğlu, “Toplanma alanları, süreksiz barınma alanları ve 1. derece tahliye koridorları imar planlarına işlenecektir. Bunlarla ilgili plan değişikliği ve plan tadilatları yapılmayacaktır. Alt yapı çalışmalarının geliştirilmesi ve hızlanması için, merkezi idare takviyesi ve finansal takviyeye muhtaçlık bulunmaktadır. Bunu ısrarla talep ediyoruz. Afet anında ışıklandırma eksikliğinin değerini, geçtiğimiz zelzelede tekrar gördük. Elektrik ile ilgili projelendirmeye başlıyoruz. Ana arterlerde, peyder pey güneş güçlü sokak lambası projeleri gerçekleştireceğiz. Bağlantının kesilmemesi, elektrik ezası yaşanmaması için kamu binalarında, gemilerde taşınabilir baz istasyonlarının kurulması, toplanma alanlarında şarj ünitelerinin hazır edilmesi projelerimizi gerçekleştireceğiz. Erken ihtar konusunda, 50 kilometre uzunluğunda fiber optik tabanlı erken ihtar sistemimizi geliştiriyoruz. Bu sınır üzerindeki 5.000 sensör ve geliştirilecek olan yapay zeka sayesinde, sarsıntıya yönelik hazırlığımızı ve müdahalemizi en üst seviyeye çekeceğiz” biçiminde konuştu.
“Bedelli askerlik yapacak insanlara afet gönüllüsü eğitimi verilsin”
İstanbul’un her mahallesinde tesirli arama-kurtarma takımları oluşturmak üzere bir proje başlattıklarını kaydeden İmamoğlu, “İstanbul İtfaiyesi’nde, ilçe belediyelerinin uyumunda eğitimler verip, gerekli ekipmanı eğitimli bireylere sağlayacağız. Meslek örgütleriyle yapacağımız protokol ile 5 bin tane meslek insanını yetiştirip, ilgili ekipmanlarıyla tüm mahallelerde hazır edeceğiz. Bu yapacaklarımız, İstanbul’un sarsıntıya hazırlığında çok kıymetli bir kademeyi daha geride bırakmamızı sağlayacak lakin maalesef ‘çürük binalar’ üreten bu tertibi değiştirmeye yetmeyecektir. Bunun için, TBMM’nin ve merkezi idarenin atması gereken hayati adımlar vardır. Birçok kurumun bu bahiste hazırlıklı olması ve yalnızca İstanbul’a dahil değil, yakın bölgedeki birçok kentte tekrar bu manada gönüllülerin tanzimi ve yetiştirilmesi konusunda süratli ve aktif bir çalışmanın ortaya konulması kuraldır. Örneğin; ağır bir formda son periyotta bedelli askerlik hakkının açıklandığı ve oluşturulduğu bir ortamda, 1 aylık askerlik yapan insanlara yalnızca afet gönüllüsü eğitimi verilse bile, değerli bir adım olduğunu buradan duyurmak istiyorum. Yalnızca askerlik vazifesini yapan Mehmetçiklerimiz değil, bu süreçte 1 aylık periyotta dahi afet gönüllüsü eğitimini alan yüz binlerce insanımızın yüzde 30’un, 40’ını bu sürece katabilirsek ülke çapında ne büyük kazanım olduğunu hepinize hatırlatmak istiyorum” sözlerini kullandı.
“Her imar affı teklifini, geleceğimiz için bir ihanet gibi görmeliyiz”
“Bu süreçte, İstanbul’a özel kanun çıkarılması bir zorunluluktur” diyen İmamoğlu, “Ama tüm ülke için de imar aflarını artık geri dönmemek üzere, hayatımızdan sonsuza kadar çıkarmalıyız. Bu ülkede bundan böyle her imar affı teklifini, geleceğimiz için bir ihanet gibi görmeliyiz. Dahası, imar aflarının yasaklanmasına ilişkin anayasal düzenleme yapmalıyız” dedi.
“Yapı denetimi ve müteahhitlik sistemini baştan aşağı yenilemeliyiz” diyen İmamoğlu, şunları söyledi:
“Denetim faaliyetleri, içerisinde güçlü mahallî idarelerin, meslek odalarının yer aldığı bir yapıyla, kamusal bir hizmet olarak sunulmalıdır. Tüm yapıların deprem güvenlik sertifikasının belediyelerce çıkarılarak, gerek yapı üzerinde ve gerekse dijital ortamda açık bilgi olarak, toplumun her bir ferdinin görebilmesine müsaade verecek bir düzenleme yapmalıyız. Öncelikle ruhsatsız binalardan başlayarak, binaların 6 ay içerisinde güçlendirilmesi yahut yıkılıp tekrar yapılması için ruhsat alması mecburî hale getirilmelidir. 1 yıl içerisinde de güçlendirme yahut yine yapılmasına yönelik inşaat başlatılmalıdır. İmar planlarında, ‘toplanma alanı ve kent içi park alanı, sağlık alanı, eğitim alanı, itfaiye alanı’ olarak belirtildiği halde, üzerinde bina bulunan yerlere yönelik, ‘Acil Kamulaştırma Programı’ hayata geçirilmelidir. Bütün bu bahislerde somut çalışma ve tekliflerimiz vardır. Bugün, ülkemizde imar düzenlemeleriyle ilgili cari 25 yasa, 11 yönetmelik bulunuyor. Ve uygulamada 19 farklı kurum yetkilidir. Bu karışıklığı önlemekle bile süreçler hızlanabilir.”
“İstanbul depreminden yıkılmadan, depreme yenilmeden çıkmak için yeni bir merkezi hükümet-yerel yönetim-sivil toplum iş birliği inşa etmemiz gerekiyor. Bunun için yeni bir siyaset, dinç ve taze bir sistem kurmamız gerekiyor. Bu artık, yaşamsal bir zorunluluktur” diyen İmamoğlu, birlikte çözülmesi gereken mevzuları şöyle sıraladı:
“Marmara Deprem Konseyi’nin kurulması. İBB deprem bütçesinin revizyonuna dayanak. İstanbul’un zelzeleye dirençli hale getirilmesi için mevzuat çalışmalarının yapılması. Yapı güçlendirme konusuna ait yasal düzenleme için, merkezi idareyle iş birliği ve finans takviyesi. Süratli tarama metodunun, mevzuata konarak yaygınlaştırılması. Boş konutların kullandırılması programına ait yasal, yönetimsel düzenlemeler. Deprem sonrası toplanma ve süreksiz barınma alanlarının tam donanımlı bir formda fiziki altyapılarının geliştirilmesi için merkezi yönetim ile eşgüdüm. İstanbul’un irtibat, elektrik, güç üzere tüm altyapı sistemlerini zelzeleye dirençli hale getirmek için, ilgili aktörlerle birlikte çalışma. İstanbul özelinde yasa çalışması.”
“Kayıtsız şartsız bir iş birliği çağrısıdır”
İlgili tüm kişi, kurum ve kuruluşa yönelik yaptığı seferberlik davetini yineleyen İmamoğlu, şunları söyledi:
“Kayıtsız kuralsız bir iş birliği davetidir. Ulusal Savunma Bakanlığı’ndan İçişleri Bakanlığı’na, Şehircilik Bakanlığından Ulaştırma Bakanlığı’na kadar tüm bakanlıklarımıza bir davettir. Bilhassa Marmara’daki tüm lokal idarelere, 39 ilçe belediyemize mülki ve askeri yönetimlere, meslek odalarımıza, iş dünyası örgütlerine ve her ölçekten ilgili tüm kurumlarımıza, şirketlerimize davettir. Doğrusu sarsıntıya hazırlık ve İstanbul’un deprem dirençli bir kent olması yolunda işbaşına geldiğimizden beri tekraren seferberlik daveti yaptık. Bu seferberlik davetimize icap etmeyenleri, tekrar tekrar davet ediyoruz. Kahramanmaraş sarsıntısı, istisnasız hepimiz için bir milat olmalıdır.”
“Yerel yönetimlerle iş birliği yapmadan, oldu-bittiye getirme yöntemlerinden, seçim vaadi gibi konuşmalardan vazgeçelim” diyen İmamoğlu, “Biz, bugün itibariyle, İstanbul’u zelzeleye dirençli bir kente dönüştürme konusunda kararlıyız, merdiz. Biz, artık duramayız. Hepimiz biliyoruz ki; İstanbul durursa, Türkiye durur. İstanbul durursa, Türkiye diz üstü çöker. Bizim için bu, bir başlangıç. Bu gayeyle, bugün itibariyle alana çıkıyoruz. 15 gün sonra güçlendirme müracaatlarını almaya başlıyoruz. Perşembe günü mahalle ortalarına giriyor ve yıkımlarımıza devam ediyoruz. Nisan’da tekrar bir ortaya geleceğiz ve afet aksiyon planımızın ayrıntılarını sizlerle paylaşacağız. Toplantılarımıza gelinmese de biz, tüm kurumlarımızın toplantılarına tam motivasyonla katıldık, katılmaya devam edeceğiz. Gelin, kentlerimizde ağır ağır, sinsi sinsi katliamlar üreten, canlarımızı bizden koparan bu nizamı daima birlikte değiştirelim. Artık başlayıp, 5 yıllık plan, 10 yıllık plan ve 20 yıllık planla, tüm kentlerimizi deprem dirençli kent haline getirelim. Yazgımız, bu topraklarda yükselip, zelzeleyle yıkılıp giden başka medeniyetlerin yazgısına benzemesin. Yaşadığımız bu kadim kenti, zelzeleye dirençli bir kent haline getirmek için başlattığımız seferberliğin İstanbullular ismine güzel sonuçlar getirmesini diliyor, hürmetlerimi sunuyorum.” diyerek konuşmasını tamamladı.
Hibya Haber Ajansı