Türkiye’de tüm yaş kümeleri için değerlendirildiğinde her iki mevtten birinin kalp ve damar hastalıkları nedeniyle gerçekleştiğini, üstelik bu erken ölümlerin yüzde 80’inin önlenebilir nitelikte olduğunu vurgulayan Anadolu Sıhhat Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nermina Alagiç, “Kalp ve damar hastalıklarının gelişiminde kuşkusuz pek çok faktörün rolü var. Özellikle diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol, tütün ürünleri kullanımı ve ileri yaş ana risk faktörleri arasında. Ayrıca erken yaşta kalp ve damar hastalık öyküsünün bulunması, fiziksel hareketsizlik, obeziteye yol açabilen sağlıksız beslenme gibi risk faktörleri de kalp-damar hastalıkları için önemli” dedi.
“Aile bireylerindeki kalp-damar hastalıkları riski arttırıyor”
ABD’de 20 yıldan uzun müddettir takip edilen 49 bin 255 erkek hastayla yapılan bir çalışmaya nazaran, aile risk faktörü olan ve olmayan hastalar karşılaştırıldığında, aile üyelerinde 50 yaş öncesi kalp ve damar hastalık hikayesi olan kümede, aile risk faktörü olmayan kümeye kıyasla yüzde 50 oranında daha yüksek kalp ve damar hastalığı gelişme riskinin görüldüğünü lisana getiren Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nermina Alagiç, “Aile bireyleri ne kadar erken yaşta kalp krizi, stent veya bypass öyküsüne sahipse hastanın riski de buna paralel olarak artıyor” diye konuştu.
Ailesel yüksek kolesterolün genetik olduğunu, besbelli yüksek kolesterol düzeylerinin izlendiği ve kalp krizi riskinin yüksek olduğu bir hastalık olduğunu tabir eden Dr. Alagiç, “Bu sorunu yaşayan bayanların yüzde 30’u 60 yaşına kadar; erkeklerin ise yüzde 50’si 50 yaşına kadar kalp krizi geçiriyor. Bir öteki yandan ailesel hiperlipidemisi olan şahıslarda erken teşhis ve tedavi ile koroner arter hastalığını yüzde 80 oranla azaltmak mümkün. Bu nedenle ileride kalp krizi geçirme riskini azaltmak ismine mümkün risk faktörleri için gözetici tedbirlerin alınması kıymetli. Alınacak hami tedbirler hastanın risk faktörlerine ve sahip olduğu riske bağlı olarak değişiyor. Bu, yalnızca hayat biçimi değişikliği olabilirken bazen de buna ek olarak ilaç başlamayı içerebiliyor” formunda konuştu.
“Riskin ölçülmesi korunmak için önemli”
Kalp ve damar hastalıklarıyla çabanın temelini kardiyovasküler hastalık risk faktörlerinin tespiti ve risklere karşı tedbir alınmasının oluşturduğunun altını çizen Kardiyoloji Uzmanı Dr. Nermina Alagiç, kelamlarına şöyle devam etti:�
“Fakat tedbir ve tedaviden ne kadar fayda elde edileceğini belirleyen en kıymetli faktörlerden biri erken teşhis. Kalp ve damar hastalıklarının oluşmasına sebep olan risk faktörlerinin araştırılması ve tesirinin daha kolay anlaşılabilir hale gelmesi gayesiyle çeşitli skorlama sistemleri mevcut. Örneğin bireylerin kalp ve damar hastalıkları risklerini belirlemek için kullanılan, 12 Avrupa ülkesinin çalışmalarından elde edilen bilgilerin incelenmesiyle oluşturulan risk skorlamasında, bireye ilişkin farklı parametrelere bakılarak 10 yıllık risk seviyesi belirlenebiliyor. Münasebetiyle 40-69 yaşları ortasında olup görünürde sağlıklı bireylerde 10 yıllık ölümcül ve ölümcül olmayan kalp hastalıklarıyla müsabaka riski ölçülebiliyor. Yükselmiş riske sahip olmak maalesef kalp krizi, inme, kalp yetmezliği ve öteki meselelere dair risklerin arttığını gösteriyor. Risk belirlemede ve teşhiste kullanılan ana görüntüleme yolları ortasında koroner arter kalsiyum skoru, kontrastlı bilgisayarlı tomografi, koroner anjiyografi, karotis ultrasonu ve ekokardiyografi var. Gaye, önleyici müdahalelerden en fazla yararlanması gereken riski yüksek şahısları belirlemek. Bilhassa belirtilerin olmadığı bireylerde riskin ölçülmesi, korunma açısından çok kıymetli.”
“Kalp-damar riskini azaltmanın 9 yolu”
Kalp ve damar hastalıkları riski yüksek çıkan hastalara öncelikle hayat tarzı değişikliğinin önerildiğini ve yüksek risk faktörlerin azaltılması için gerekirse ilaç tedavisi başlatılıp hastanın yakın takibe alındığını vurgulayan Dr. Nermina Alagiç kalp damar hastalıklarından korunmanın yollarını paylaştı:
“Tütün eserleri kullanıyorsanız bırakın.�
Haftada 150-300 dakika orta şiddette (yürüme, yüzme, jogging vb.) yahut 75- 150 dakika yüksek tempoda idman yapın.
Kilonuzu koruyun.
Her gün en az 200 gram meyve ve zerzevat tüketin.
Haftada 2 kere somon, uskumru, sardalya üzere omega-3 ölçüsü yüksek balık tüketin.
Kırmızı et tüketiminizi haftada en fazla 350-500 gram ile sonlandırın.�
Günde 30 gram çiğ kuruyemiş tüketin.�
Diyabetiniz varsa tekliflere uyun ve şeker dengenize dikkat edin.
Tansiyonunuzu korumak için günde 5 gramdan fazla tuz tüketmeyin.”
Hibya Haber Ajansı