Kanser dünya genelinde en sık mevte yol açan hastalıklar ortasında ikinci sırada yer alıyor. Yaklaşık her 6 mevtten biri, ülkemizde de her 5 mevtten biri kanser nedeniyle gerçekleşiyor. Dünya Sıhhat Örgütü 2020 yılı datalarına nazaran; dünya genelinde her yıl yaklaşık 19.3 milyon kişi kanser teşhisi alıyor ve yaklaşık 10 milyon kişi de bu hastalıktan hayatını kaybediyor. Yüreklere su serpen gelişme ise erken teşhis ve tedavide yaşanan kıymetli gelişmeler sayesinde günümüzde birçok kanser cinsinin ölümcül olmaktan çıkması. Neredeyse her ay yenilenen çok farklı tedavi prosedürleri sayesinde ileri evre olsa dahi, birtakım kanser tipleri diyabet ve hipertansiyon üzere kronik hastalıklar sınıfına girmek üzere. O denli ki, toplumda kanserin son devri olarak bilinen 4. evre kanser tanısı almanın bahtı de değişiyor.
Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Tıbbi Onkoloji Uzmanı Dr. Mustafa Bozkurt, erken teşhis edilmesi için kanserin erken periyot belirtilerini bilmenin ve vakit kaybetmeden tabibe başvurmanın son derece kıymetli olduğuna dikkat çekerek, “Ancak beşerler yakınmaları olduğunda ‘kötü bir şey çıkacak’ tasasıyla sıhhat kuruluşuna başvurmayı daima öteliyorlar. Halbuki erken teşhis sayesinde artık pek çok kanser tipi tedavi edilebiliyor, hatta tam şifa sağlanabiliyor. Münasebetiyle dehşetleri bir kenara bırakmak ve hiçbir yakınma olmasa dahi kanser taramaları dahil nizamlı sıhhat denetimleri yaptırmak hayat kurtarıyor” diyor. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Dr. Mustafa Bozkurt, kanserin kimi erken belirtilerini anlattı; kıymetli ihtarlarda bulundu!
İstem dışı kilo kaybı
Kanser hücreleri, denetimsiz çoğalan ve orantısız büyüyen bir yapı olarak, etkiledikleri dokunun damar yapısını kendi lehine dönüştüren unsurlar salgılayarak besin ve oksijeni orantısız olarak yüksek düzeyde alıyor. Ayrıyeten, metabolizmayı kendi lehine yöneten ve iştah kaybı kaybına yol açan unsurlar salgılıyor. Hasebiyle istem dışı kilo kaybı, iştahsızlık ve eşlik eden halsizlik ile yorgunluk kanserin erken sinyali olabiliyor.
Geçmeyen ağrı
Tüm dünyada insanların en sık yakındıkları sorun ağrı oluyor, hasebiyle her ağrı kansere işaret etmiyor. Lakin istirahat halinde geçmeyen ağrı, ağrılı bir göğüs kitlesi ya da dışkıda kan ve karın ağrısı birlikteliği, erken teşhis için sıhhat kuruluşuna başvuruyu gerektiriyor.
Anormal kanamalar
İdrarda kanama, menopoz sonrası kanama, pek çok kişi tarafından basur kanaması olarak geçiştirilen dışkıda kanama yahut bayanlarda cinsel ilgi sonrası kanama, karın alt bölgesi organlarına yönelik kanserin erken sinyalleri ortasında yer alıyor.
Tuvalet alışkanlığında değişiklik
Büyük tuvalet alışkanlığında kabızlık ve ishal istikametinde beklenmedik değişiklik bağırsak kanserinden kaynaklanabiliyor. Çünkü bağırsakta gelişen makus huylu tümör, dışkının bağırsaktan geçişini zorlaştıran kabızlığa yol açıyor. Kimi durumlarda ise darlık noktasının gerisinde yığılan dışkı bağırsak bakterilerinin tesiriyle yumuşuyor ve bu kere ishal tablosu gelişiyor. Dr. Mustafa Bozkurt, “Düzenli bağırsak alışkanlığında beklenmedik kabızlık yahut ishal gelişirse sıhhat kuruluşuna başvurmak çok önemlidir” diyor.
Sırta vuran öksürük
Öksürüğün bilhassa kış ve bahar aylarında en yaygın görülen nedenleri viral enfeksiyonlar ile mevsimsel alerjiler oluyor. Ayrıyeten sigara içen şahıslarda kronik öksürük de yaygın görülüyor. Lakin öksürük birebir vakitte kimi önemli hastalıkların da erken belirtisi olabiliyor, örneğin akciğer kanseri gibi! Sırta vuran öksürük, daha da kıymetlisi kanlı öksürük, vakit kaybetmeden tabibe başvuruyu gerektiriyor.
Benlerdeki değişimler
Özellikle açık ciltli bireylerin, benlerini orta ara fotoğraflayarak, form değişikliği açısından izlemeleri, en saldırgan cilt kanseri tipi olan melanomun erken teşhisi için çok değerli. Bu nedenle bedende yeni bir ben oluştuysa ya da var olan bir ben renk ve hal değiştiriyorsa, kaşıntılı ve/veya kanamalı bir durum geliştirmişse, tabibe başvurmakta tez etmek gerekiyor.
Yutma zahmeti ve ağrı
Yiyecekleri ve bilhassa çayı olağandan daha sıcak yeme-içme alışkanlığına sahip şahıslarda yemeğin takılması ile yutma zahmeti formundaki yakınmalar, yemek borusu kanserine işaret edebiliyor. Dr. Mustafa Bozkurt, “Zira, makûs huylu tümör varlığında yutulmaya başlanan yiyeceklerin yahut içeceklerin boğaza, akabinde yemek borusuna taşınmaları zorlaşabiliyor. Bunun sonucunda yutma zahmeti ile ağrı yakınmaları gelişebiliyor” ihtarında bulunuyor.
İştah kaybı
Pek çok hastalığın belirtisi olan iştah kaybı da kanser için erken ihtar sinyali olarak karşımıza çıkabiliyor. Uzamış iştah kaybı tüm kanserler için bir ihtar olabilirken, bilhassa baharatlı yemek kültürünün yaygın olduğu Güneydoğu Anadolu bölgesi üzere yörelerde, alışılmadık biçimde çabuk doyma yahut yemek yiyememe mide kanserinin erken habercisi olabiliyor.
Sık sık hasta olmak
Kanser hastalığı bağışıklık sistemini zayıflatarak kolay hasta olmanın önünü açabiliyor. Ayrıyeten yeniden birebir nedenle güzelleşmeyi de güçleştiriyor. Bu durum lösemi ve lenfoma üzere kan ve lenf sistemi kanserlerinde öne çıkıyor. Hasebiyle genel olarak sık ve uzun süren ateşli hastalık ileri incelemeyi gerektiriyor.
Ciltte güzelleşmeyen yaralar
Mesleği gereği yahut bronzlaşmak uğruna güneş altında uzun saatler kalan şahısların dudaklarında, saçlı derileri ile yüz cildinde çıkan ve güzelleşmeyen yarayı cilt kanseri açısından önemsemeleri büyük ehemmiyet taşıyor.
Hibya Haber Ajansı