*KONFÜÇYÜS*
Doğum: M.Ö.28 Eylül 551
Ölüm:M.Ö. 479 (71-72 yaşında)
Çin'li Filozof, Eğitimci ve Yazar.
Çin uygarlığının en önemli temsilcilerinden biri kabul edilir. Kongzi (Konfüçyüs), Çin geleneklerini derleyip yeni kuşaklara aktarmıştır.
Çin düşünürleri arasında, insanlık tarihine katkısı olmuş en etkili şahıstır.
Öğretmenliği bir uğraş haline getirmiş ve kendine özgü eğitim yöntemlerini halka yaymayı başarmış bir düşünürdür.
(Kongzi) Konfüçyüs'ün
Temel görüşü, erdemli insan ve uyum içinde yaşayan toplum olmuştur. Fikirleri, kendisi tarafından yazılı hâle getirilmemiş, çoğunluğu birer düşünür ve bilim insanı olarak yetişen öğrencileri tarafından kâğıda dökülmüştür.
Konfüçyüs'ün düşüncelerini ve konuşmalarını derleyen “Lun Yu”(Konuşmalar) adlı kitap, öğretiler kitabı olarak kabul görmüştür.
Kitaba, Konfüçyüs'ün kendi konuşmalarından alıntılar ve öğrencileriyle yaptığı konuşmalar alındı.
Konfüçyüs geleneğinin en önemli kitapları :
"Dört Kitap Beş Klasik" adıyla bilinir.
Beş Klasik: Şiirler Klasiği, Tarihi Belgeler Klasiği, Âyinler, Törenler Klasiği, (Değişimler Klasiği), Bahar ve Güz Yıllıkları'ndan ibarettir.
Dört Kitap ise: Konfüçyüs'ün Konuşmaları, Mensiyüs'ün Kitabı, Büyük Bilgi ve Orta Yol Doktrini'dir.
Bu yapıtlar takipçileri tarafından en önemli bilinmesi gereken eserler olarak kabul görmüştür.
Konfuçyüs'ün devlet yönetimine ilişkin fikirleri beş ilke üzerinden ele alınmıştır. Bu ilkeler; Töreye Uymak, Erdemli ve Ahlaklı Olmak, Örnek Evlat Olmak, Bulunulan Konuma Uygun Davranışlar İçinde Olmak ve Dürüstlüktür..
Konfüçyüs'ün öğretisi
din değil, etik felsefedir. Öğretisinde kesin bir hiyerarşi söz konusudur. İnsan ilişkilerinde birbirine uyum gösterme silsilesi şöyledir:
Anaya ve babaya saygı
İnsancıllık/merhametlilik
Adalet
Törenler
Anaya ve babaya saygı, büyüklere hürmet, ahlak kurallarının başında gelen erdemlerdir. Her insan bu kurallara uygun yaşamayı amaçlamalı ve bunu çevresine dostça, sevecen, ılımlı, güvenilir, dürüst davranışlarla göstermelidir. (Kongzi'ye)Konfüçyüs'e göre, "Yüce" insan olmanın ilk şartı, bu dört erdeme ulaşılması asla mümkün olmasa da, yılmadan gayret göstermektir. Gerçeği görmek, çaba gösteren herkes için mümkündür.
Bunun aracı da Konfüçyüs'a göre 'Bilgi'dir. 'Bilgi sahibi olmak' insanların mevki durumuna göre ayrım yapmadan, herkese açık olmalıdır.!
Konfüçyüs, “Konuşmalar”ında, dünyada beş şeyi, herşeye uygulayabilme yeteneğine “Mükemmel Erdem” der. Bu erdemler; Ağırbaşlılık, Cömertlik, Samimiyet, Doğruluk ve Nezakettir.!
İnsan ilişkilerinde birbirine uyum gösterme silsilesi şöyledir:
Yöneten: Yer ve Göğü izlemeli
Vatandaş: Yönetene uymalı
Genç: Yaşlıya uymalı
Kadın: Kocasına uymalı
Çocuklar: Ana-babaya uymalı
Bu erdemlere ulaşmanın yolu bilgiden geçer.
İnsan, hayatı boyunca alçak gönüllülüğünü koruyarak, yeni şeyler öğrenmeye çaba göstermelidir.!
Konfüçyüs'e göre soyluluk miras yoluyla devralınmadığından herkes soylu olabilir.! Gerçek soyluluğun işaretleri ise ;
İnsanları sevmek,
Atalara saygılı olmak, Samimiyet,
İnsanlarla iyi ilişki kurmak, Doğruluk ve Dengeli Yaşamak'tır.
Konfüçyüs ahlâkının temeli 'Sevgi'dir. Konfüçyüsçülük'te, evrensel veya en üstün erdem olarak bilinen,
bu sevgi anlayışı terimiyle ifade edilmiştir.
Faziletin en yüksek derecesi bir insanın daima değişmez olan orta yoldan yürümesidir. Âlicenap ruhlu adam için en önemli şey adalettir; adaleti icra eden kişi ahlâk ve âdâba göre davranmış olur.
Konfüçyüs üstün insanla küçük insan arasındaki farkı şöyle belirtmiştir: "Büyük ve üstün insan erdemi, küçük insan ise rahatı düşünür.!
Üstün insan kanunlar üzerinde kafasını çalıştırır. küçük insan ise kendi rahatını aramaya bakar.!
Büyük ve üstün insan yalnız doğruluğu, küçük insan ise yalnız faydayı düşünür!"
Konfüçyüsçülük'te bütün ahlâkî faziletleri içine alan beş temel faziletin en üstünü başkalarının duygularını paylaşabilmek ve onlara şefkat göstermekle eyleme dönüşür.
“Nerede olur olursa olsun beş ahlak ilkesini uygulamak iyiliktir.” demiştir.. bunlar;
“Ciddi, hoşgörülü, samimi, çalışkan ve incelikli olmak.
Buna kısaca 'İyilikseverlik' denilmektedir.
İkincisi 'Görev'dir
Yapılan bir yanlıştan sonra utanma duygusunda ortaya çıkar.
Üçüncüsü âdetlere riayet duygusuyla dışa yansıyan 'Görgü kuralları'dır. Dördüncüsü, doğru ve yanlışa karar verme duygusuyla dışa yansıtılan 'Hikmet'tir. Beşincisi ise
'Doğru inançtır' Bu da güvenilirlik olarak açıklanmıştır.
Konfüçyüs bir kimsenin bütün hayatına rehber olabilecek ilkeyi, "Kendine yapılmasını istemediğin şeyi başkalarına yapma" diye özetlemiş
Onun bu sözü "altın kural" olarak nitelendirilmiştir.
Konfüçyüs Sözleri:
"İnsanlar sahip olduklarını küçümser, sahip olamadıklarını önemser."
"İyi insan, güzel söz söyleyen değil, söylediğini yapan ve yapabileceklerini söyleyen adamdır."
"Üç büyük tehlike: Akıllı insanların duygusuz oluşu, duygulu insanların etkisiz oluşu ve etkili insanların akılsız oluşu."
"Mutluluğu bulmak için değil, paylaşmak için evlenilir. Bir şeyler almak için değil, vermek için sevilir!"
"Adalet kutup yıldızı gibi yerinde durur ve geri kalan her şey onun etrafında döner!"
"Üç çeşit dost yararlı, üç çeşidi ise zararlıdır. Dostlar dürüst, içten ya da bilgili oldukları zaman yararlıdırlar. Sahteci, yaltaklanmacı ya da fırsatçı olduklarında ise, zararlıdırlar!"
"Erdemli olan insanların, söyleyecek sözleri vardır, ama söyleyecek sözleri olanların tümünde, erdem yoktur! İnsancıl olanlar cesaretlidir, ama cesaretli olanların tümü insancıl değildir!"
"Güzel yeteneklerin dahi olsa, kibirli ve cimriysen, diğer özelliklerine göz atmaya bile değmez!"
"Etraflıca çalış, doğru bir şekilde araştır, dikkatlice düşün, düşündüklerini gözden geçir, ciddi ve samimi bir şekilde uygula"
"Hayatta üç şeyi iyi düşün. Kırmadan önce bir kalbi, çarpmadan önce bir kapıyı, ve bitirmeden önce son sözünü!"
Herkesle arkadaşlık yapın ama sadece erdemli kişilerle dost olun.
"Onlara başkanlık ederken saygınlığı eksik etme ki ciddi olsunlar! Babacan ve şefkatli ol ki, sadık olsunlar! İyiyi teşvik et, acemiye öğret ki hevesli olsunlar!"
"Elde edilecek bir çıkarı olduğu halde adaleti düşünen, tehlike karşısında hayatını hiçe sayan ve eski taahhütlerini unutmayan insan mükemmel bir insandır!"
"Bilgi insanı şüpheden, iyilik acı çekmekten, kararlı olmak korkudan kurtarır!"
