EkonomiHaber Girişi : 20 Mart 2023 09:20

Küresel piyasalar

Küresel piyasalar

Dün piyasalarda neler oldu? Geçen cuma günü global piyasalarda finans kesiminde gözlenen yüksek volatilitenin tesiri ile satıcılı seyir izlendi. Financial Times haberine nazaran, İsviçreli banka UBS Credit Suisse’i 3,25 milyar dolar (3 milyar İsviçre frangı) karşılığında satın aldı. Haberde, muahedenin Credit Suisse için pay başına 0,76 İsviçre frangı ödendiği belirtilirken, yapılan mutabakatın payın cuma günkü kapanış fiyatı olan 1,86 frankın altında olması dikkat çekti. Muahede beraberinde İsviçre Merkez Bankası UBS’e 100 milyar İsviçre frangı likidite sağlarken, ek olarak İsviçre hükumeti Credit Suisse’in sahip olduğu riskli varlıklardan oluşa bilecek kayıplardan korunma maksatlı 9 milyar franga kadar kayıplara garantör oldu.

Birleşme sonrasında, Credit Suisse’in yüksek riske sahip 16 milyar CHF kıymetli AT1 bonolarının da ödenmeyeceği açıklandı. ABD Hazine Bakanlığı ve Fed ’den ise satın almaya ait olarak İsviçreli yetkililerin finansal istikrarı desteklemek için aldığı kararları memnuniyetle karşılanmasına yönelik açıklama yapıldı. Yapılan mutabakatın Credit Suisse üzerindeki belirsizlikleri azaltması açısından birinci tesir olarak ölçülü müspet tarafta olsa da; hem muahedenin piyasa fiyatının epey altında gerçekleşmesi hem de Credit Suisse bilançosuna yönelik tasaların finansal sistem üzerinde oluşturabileceği baskı ihtimali beraberinde global piyasalarda yüksek oynaklığın devam edebileceğine yönelik telaşlar devam ediyor.

Credit Suisse payları Cuma günü %8,01 bedel kaybederken, haftalık bazda paha kaybı %25,48 ile 13 Mart 2020’den beri en yüksek düzeye ulaştı. Bankadan geçtiğimiz hafta 10 milyar İsviçre frangı mevduat çıkışı yaşanırken, son 3 ayda toplam 111 milyar frank mevduat çıkışı yaşandığı açıklandı. Hatırlamak gerekirse, geçtiğimiz hafta bankanın büyük ortağı Suudi Ulusal Bankası Credit Suisse için sermaye artırımı yapmayacağını açıklamış ve haberin akabinde payda sert geri çekilmeler yaşanmıştı. Piyasalarda gözlenen yüksek volatilite sonrasında, Fed ve 5 büyük merkez bankasından yapılan ortak açıklama yapıldı.

Açıklamada, dolar fonlamasını sağlamada swap çizgilerinin aktifliğini artırmak için halihazırda dolar süreçleri sunan merkez bankalarının 7 gün vadeli süreçlerinin sıklığını haftalıktan günlüğe çıkarma konusunda anlaşıldığı bildirildi. Bloomberg haberine nazaran, Berkshire Hathaway CEO’su Warren Buffett ABD’de bankacılık dalında yaşanan son gelişmeler nedeniyle Lider Joe Biden’ın hükümetinden üst seviye yetkililerle görüşmeler gerçekleştirdiği belirtildi. Yapılan görüşmelerde, Buffett’in ABD’de bölgesel bankacılık dalına yatırım ihtimali olduğu, ayrıyeten Buffett’in son yaşanan gelişmeler nedeniyle hükumete birtakım tavsiyelerde bulunduğu açıklandı. Hatırlamak gerekirse, Buffet 2011’de mali meseleler yaşanan Bank of America’ya 5 milyar dolar, 2008 mali krizinde ise Goldman Sachs’a yatırım yapmıştı.





ABD pay senedi endeksleri cephesinde S&P 500 endeksi %1,10 paha kaybederek 3916,64 düzeyinden kapanırken; S&P 500 endeksinde en yüksek bedel kayıpları %3,29 ile finans ve %2,27 ile emlak kesimlerinde gözlendi. Nasdaq endeksi %0,74 kıymet kaybı ile 11630,51, Dow Jones endeksi ise %1,19 geri çekilme ile 31861,98 düzeyinden kapandı. Avrupa piyasalarında da satıcılı görünüm takip edildi. Almanya’da Dax endeksi %1,33 azalışla 14768,20 puana, Fransa’da CAC40 endeksi %1,43 paha kaybederek 6925,40 düzeyine geriledi. İngiltere’de ise FTSE100 endeksi %1,01 azalışla 7335,40 düzeyine geriledi. Faiz beklentilerine hassasiyeti yüksek olan iki yıllık tahvil faizleri %3,84 düzeyine gerilerken, 10 yıllık tahvil faizleri ise %3,43 düzeyine geriledi. VIX endeksi ise 2,52 puan yükselişle 25,51 düzeyine yükseldi.

Bugün ne bekliyoruz? Bu sabah Asya piyasalarında genel olarak satıcılı seyir izleniyor. Nikkei 225 Endeksi %1,01, Hang Seng endeksi %2,69, KOSPI Endeksi %0,50, Nifty 50 Endeksi %0,82 satıcılı seyir izliyor. ABD vadeliler cephesinde ise yatay olumlu seyir hakim. Bugün Almanya’da Şubat ayı ÜFE verisi takip edilecek. Son açıklanan datada aylık bazda %1 geri çekilen ÜFE yıllık bazda %17,8 düzeyinde gerçekleşmişti. Beklentiler ÜFE’nin aylık bazda %1,4 azalış göstermesi istikametinde bulunuyor. Çin cephesinde ise 1 ve 5 yıllık açıklanacak kredi faiz oranları takip edilecek. Evvelki datada bir yıllık fazi oranı %3,65, 5 yıllık ise %4,30 düzeyinde bulunuyordu. Gelecek gündemde neler var? Yarın ABD’de 2.el konut satışları verisi, Çarşamba günü ise FED’in faiz kararı takip edilecek. Saat 21:30’da FED Lideri Powell’ın basın toplantısı piyasaların odak noktası olacak. Tıpkı gün Euro Bölgesi’nde AMB Lideri Lagarde’ın konuşması izlenecek.

Dün piyasalarda neler oldu? Güne %0,92 artışla 5.277 puandan başlangıç yapan endeks, 5.291 puan düzeyine kadar yükseldi. Öğlenden sonra artan satışlarla bir arada endeks günü %1,78 kayıpla 5.136 puandan gerçekleştirdi. Toplam süreç hacmi ise 71,53 milyar TL düzeyinde yaşandı. Sanayi endeksi %1,39 geri çekilirken, Bankacılık endeksi %1,92 kıymet kaybetti. Bugün ne bekliyoruz? BIST 100 endeksinin global piyasalarda finans kesimi yüklü devam eden yüksek volatilite ve satıcılı seyrin tesiri ile haftaya zayıf başlangıç yapabileceğini düşünüyoruz. Yurt içinde bugün açıklanacak her hangi bir makro bilgi bulunmuyor.

Gelecek gündemde neler var? Yurt içinde Perşembe günü İşgücü İstatistikleri ve Tüketici İnanç Endeksi dataları takip edilecek. Bir evvelki ay tüketici inancı verisi 82,5 düzeyinde açıklanmıştı. Merkez Bankası faiz kararı, 23 Mart Perşembe günü saat 14.00’te açıklanacak. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun bu ayki toplantısına ait faiz beklentisi açıklandı. İştirakçilerin yarısı faiz sabit kalır, yarısı 50 baz puan faiz indirimi kestiriminde bulundu. Cuma günü ise saat 11:00’da yabancı turist istatistikleri verisi takip edilecek.

Tüm likidite takviyelerine karşın ABD ve Avrupa bankacılık bölümüne ait telaşların tam olarak giderilememiş olması, Cuma günü risk iştahı üzerinde baskı oluşturmaya devam etti. Merkez bankalarından gelen likidite desktekleri sonrası oluşan optimistlikle gün içinde %3,58 düzeyine kadar yükselen ABD 10 yıllık tahvil faizi risk iştahının aksine dönmesiyle tekrar %3,45 düzeyine geriledi. Global risk iştahındaki zayıflıkla birlikte Türkiyenin 5 yıllık Dolar cinsi CDS risk primi 8 bp artışla 539 bp’a yükseldi.

Hazine’nin eurobond randıman eğrisinde ise geri çekilme devam ederken Eylül 2033 vadeli Eurobond faizi 6 bp azalışla %8,68 düzeyinden süreç gördü. Döviz kurları tarafında ise ECB’nin 50 bp’lık faizi artırımı sonrası Euro/Dolar paritesi 1,06’nın üzerinde tutunurken Dolar/TL ise 19,00 düzeyindeki yatay hareketini sürdürdü. Yurt içi tarafta BİST Kesin Alım Satım Pazarı’nda süreç hacmi 6,7 milyar TL düzeyinde oluşurken 2 yıllık tahvil faizi 75 bp yükselişle %11,57, 10 yıllık tahvil faizi ise 2 bp artışla %11,41 düzeyinden günü tamamladı.

TL likidite tarafında TCMB 50 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü 90 milyar TL olarak yenilerken APİ ile haftalık repo fonlama meblağı 166 milyar TL düzeyinde oluştu. Ayrıyeten TCMB tıpkı gün valörlü swap süreçlerinden 4,6 milyar TL ek fonlama sağladı. TCMB swap süreçleriyle piyasayı fonlamaya devam ederken, Cuma günü prestijiyle yaşayan swap süreçleri toplamı evvelki haftaya nazaran yaklaşık 55 milyar TL azalarak 687,7 milyar TL düzeyine geriledi ve ABD doları bazında da 36,4 milyar Dolar düzeyinde gerçekleşti. Böylelikle Swap ve haftalık repo dahil toplam fonlama fiyatı evvelki haftaya nazaran 97 milyar TL azalarak 853 milyar TL düzeyinde oluştu. TCMB para siyaseti gayeleri çerçevesinde piyasa fonlama komposizyonunda swap tartısının önümüzdeki günlerde azalmaya devam etmesi beklenebilir.

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, yatırım bedeli 80 milyon dolar olan Bandırma Bor Karbür Üretim Tesisinin açılışını gerçekleştirdi. Tam kapasite çalıştığında 279 kişinin istihdam edileceği tesiste, yılda 1000 ton bor karbür üretilecek. Bor karbür, zırh aşınmaya güçlü mekanik modül üretimi üzere uygulama alanların da savunma sanayiinin vazgeçilmezi olduğunu belirten cumhurbaşkanı, Eskişehir’de keşfedilen 694 milyon tonluk az toprak elementi rezervini de yıllık 1200 ton cevher işleyecek bir tesisle kara dönüştürüleceğine vurgu yaptı. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), Türkiye’nin bu yılki büyüme iddiasını % 3’den% 2,8’e revize etti. Türkiye’nin 2023 yılı için manşet enflasyon varsayımını % 44,6’da sabit tutan örgüt, bu yıl için çekirdek enflasyon kestirimini ise % 45,6’dan % 43,8’e indirdi.

Enerji Bakanı Sayın Fatih Dönmez, güç bölümündeki gelişmelere ait yaptığı değerlendirmelerde, Karadeniz gazı çalışmalarının kara sürece tesisinde yaklaşık 1200 ile 1300 çalışanın deprem sürecinden etkilendiğini belirtti. Çalışanın kademeli olarak çalışmalara döndüğünü belirten Dönmez, Nisan sonunda gazı karada yakmayı hedeflediklerini açıkladı. Milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch yılın birinci değerlendirmesinde Türkiye’nin kredi notu ve görünümünü değiştirmedi. Hatırlamak gerekirse, Fitch 8 Temmuz 2022’deki değerlendirmesinde Türkiye’nin B+ olan kredi notunu B’ye indirmiş, görünümünü negatif olarak korumuştu.

Japonya Başbakanı Kişida Fumio ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz, global tedarik zincirlerindeki aksaklıklara karşı iktisat güvenliği konusunda yakın işbirliği yapma kararı açıkladı. Scholz, her iki ülkenin Kovid-19 ve Rusya-Ukrayna Savaşı üzere global krizlerin ortaya çıkardığı ekonomik bağımlılıklardan gerçek dersler çıkarmaya istekli olduğunu belirtti. Kişida ise iki ülkenin, hukukun üstünlüğüne dayalı ve özgür bir memleketler arası sistemin korunması ve güçlendirilmesi için işbirliğini artıracağına vurgu yaptı. Yarı iletken, çip ve batarya üzere stratejik alanlarda nüfuzu artırmayı istediklerini belirten Kişida, sağlam tedarik zincirlerinin kurulmasında deneyim paylaşımı yapacaklarını kaydetti. ABD Lideri Joe Biden, kurumlarının başarısız olmasına neden olan banka yöneticilerine daha sert cezalar uygulanması için Kongre’yi harekete geçmeye çağırdı. Biden, kötü yönetim ve aşırı risk alma nedeniyle bankaların batmasıyla ilgili yöneticilerin sorumlu tutulması gerektiğini bildirdi.

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Ukrayna’da işlenen cürümlere ait yürüttüğü soruşturma kapsamında, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ve Rusya’nın Çocuk Hakları Komiseri Maria Alekseyevna Lvova-Belova hakkında savaş suçu gerekçesiyle yakalama kararı çıkarıldığını duyurdu. Açıklamada, Ukraynalı çocukların Rusya’ya hukuka karşıt olarak götürülmesi cürmüne her iki şüphelinin de iştirak ettikleri belirtilerek Putin’in denetimi altındaki şahısların bu cürmü işlemesine mani olmadığı gerekçesiyle sorumlu tutulduğu tabir edildi. ABD Orta Ölçekli Banka Koalisyonu (MBCA), Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) sigortasının gelecek 2 yıl boyunca tüm mevduatları kapsayacak biçimde genişletilmesini talep etti. MBCA, Hazine Bakanı Janet Yellen ve FED’e gönderdiği mektupta federal düzenleyicilerden FDIC sigortasını gelecek 2 yıl boyunca tüm mevduatları kapsayacak biçimde genişletmelerini ve bunun bankalardan daha fazla mevduat çıkışına neden olmamak için gerekli olduğunu savundu.

Alarko Holding A.Ş. (ALARK, Pozitif): Bağlı Paydaşlığı Alarko Tarım Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 16.03.2023 tarihi itibariyle hisselerinin tamamını satın aldığı Alsera Jeotermal Tarım Gıda Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından, Ser Farm Seracılık Gıda Tarım ve Sanayi A.Ş.’nin sahibi olduğu yaklaşık 30.000 m² ‘lik sera 17.03.2023 tarihinde KDV dahil 60.170.355,00 TL bedel karşılığında devralınmıştır.

Mackolik İnternet Hizmetleri Ticaret A.Ş. (MACKO, Pozitif): Şirket, sahip olduğu mahallî ve milletlerarası Mackolik, Matchendirect ve Matchoholic platformlarındaki spor içeriklerine, Voleybol ve Formula 1 spor kollarının da eklenmesi için, memleketler arası bir veri sağlayıcısı ile mukavele imzalamıştır.

Formet Metal Ve Cam Sanayi A.Ş. (FORMT, Pozitif): Şirket 1.200.000.000 TL olan kayıtlı sermaye tavanı içerisinde 269.065.476 TL olan çıkarılmış sermayesinin tamamı nakden olmak üzere 269.065.476 TL artışla 538.130.952 TL’ye çıkarılması nedeniyle ihraç edilecek 269.065.476 TL nominal değerli payların halka arzına ilişkin hazırlanan izahnamenin onaylanması amacıyla Sermaye Piyasası Kurulu’na müracaat yapılmıştır.

Gübre Fabrikaları (GUBRF, Negatif): Gübre Fabrikaları 4Ç22 yıllık %18,5 artışla 5,389 milyar TL ciro açıkladı. -66 milyon TL FAVÖK açıklayan şirketin FAVÖK marjı ise %-1,2 olarak gerçekleşti. Şirket 4Ç22’de 108 milyon TL ana paydaşlık net devir ziyanı açıkladı.

Yükselen Çelik (YKSLN, Nötr): Şirket idare heyeti, pay başına brüt 0,10, net ise 0,09 TL nakit kar hissesi ödemesini 17.10.2023 tarihinde dağıtılmasına ait teklifini şirket genel heyeti onayına sunacağını açıkladı. Açıklanan temettü meblağı payın son kapanış fiyatına nazaran % 0,98 temettü verimliliğine işaret ediyor.

Türk Hava Yolları (THYAO , Nötr): Şirket dün 130,30 TL – 131,70 TL (ağırlıklı ortalama 131,05 TL) fiyat aralığından toplam 310.000 TL nominal bedelli hisse geri alımı gerçekleştirdi. Böylelikle toplam geri alınan hisselerin sermayeye oranı % 0,102522’ye ulaştı.

Kaynak: Halk Yatırım
Hibya Haber Ajansı