EkonomiHaber Girişi : 12 Nisan 2023 09:04

Küresel piyasalar

Küresel piyasalar

Dün piyasalarda neler oldu? Dün ABD piyasaları Fed’in faiz artırım patikasının ilerleyişi üzerinde belirleyici olacak olan mart ayı enflasyon verisi öncesinde karışık seyir izledi. Enflasyon verisi özelinde piyasa beklentisi manşet datanın aylık bazda %0,2, yıllık bazda da %5,1 artış kaydederek, evvelki aya nazaran ölçülü yavaşlama kaydedebileceğine işaret ediyor. Çekirdek bilgiye yönelik beklentiler de aylık bazda %0,4 yıllık bazda da %5,6 düzeyinde. Fakat datanın enflasyon baskılarında kayda paha azalmaya işaret etmesi halinde Fed’in sıkılaşma patikasını sonlandırması için gerekli periyodun oluşabileceği düşünülüyor.

Dün ayrıyeten Fed yetkililerinden gelen telaffuzlar de takibimizdeydi. Chicago Fed Lideri Goolsbee’nin konuşması takip edildi. Finansal gerilimin olduğu anlarda, gerçek iktisat üzerindeki potansiyel tesirini kıymetlendirmek için yanlışsız mali yaklaşım için sağduyu ve sabır olması gerektiğini düşündüğünü belirtti. Bu doğrultuda Goolsbee, faiz artırımları konusunda ihtiyatlı olunması gerektiğinin altını çizdi. Bununla birlikte Fed Yetkilisi Williams, bu yıl içinde son olarak bir sefer daha 25 baz puan faiz artışının yapılması gerektiğini akabinde duraklayarak Fed’in ileride açıklanacak bilgilere nazaran faiz patikasını şekillendirmeye devam edeceğini söyledi. ABD pay senedi endeksleri kapanışlarında S&P 500 endeksi yatay negatif seyirle 4.109 düzeyinde kalırken, Dow Jones endeksi ise %0,29 artışla 33.685 düzeyinde kapandı.

Nasdaq endeksi %0,43 kıymet kaybederek 12.032 düzeyine geriledi. Sektörel cephede ise S&P 500 endeksine dahil olan 11 daldan 9’u dün alımlara sahne oldu. Bilhassa güç kesimi paylarındaki %1’lik yükselişin bu temaya öncülük ettiğini söyleyebiliriz. Teknoloji dalı payları ise, Microsoft payında evvel çıkan realizasyonlarla %1 bedel kaybetti. ABD tahvil piyasasında 10 yıllık tahvil faizleri %3,43 düzeyine hafif yükselirken, 2 yıllık tahvil faizler ise %4,02 düzeyinden kapattı. VIX endeksi 0,13 puan artarak 19,1 düzeyine yükseldi. Euro Bölgesi’nde perakende satışlar aylık bazda beklentilere paralel %0,8 azalış kaydederken, yıllık bazdaki bilgi %3,0 azalışla beklentilerden daha az düşüş kaydetti. Paskalya tatilinden sonraki birinci süreç gününde Avrupa piyasaları genel olarak alıcılı bir gün geçirdi. Ayrıntısına bakıldığında; Dax %0,37 artışla 15.655 düzeyine yükseldi. FTSE 100 endeksi %0,57 artışla 7.786 ve CAC 40 endeksi ise %0,89 artışla 7.390 düzeyinden kapandı. Bugün ne bekliyoruz? Bu sabah Asya piyasalarında da ABD cephesinde açıklanacak olan TÜFE verisi öncesinde genel olarak karışık seyrin hakim olduğunu gözlemliyoruz. Bilhassa dün IMF tarafından açıklanan global büyüme iddialarında 2023 yılında son 33 yılın en zayıf ekonomik büyüme performansının yaşanabileceği tarafındaki bildiriler piyasalardaki görünümde tesirli oluyor.

IMF’nin yayımladığı Dünya Ekonomik Görünüm raporunda, global büyümeyi bir evvelki büyüme kestirimi olan %2,9’un hafif altına düşürerek %2,8 olarak açıkladı. Düşüşün sebebi olarak uygulanan sıkı para siyasetleri ve Ukrayna’da devam eden savaşın getirdiği yüksek belirsizlik ve riskler olarak belirtildi. 2024 yılı global büyüme varsayımı için de %3,1’den %3,0’a gerileme öngörüldü. Raporda ayrıyeten ABD’nin 2023 yılı büyüme kestirimi %1,4’ten %1,6’ya yükseltilirken, Çin’in 2023 yılı büyüme beklentisi olan %5,2 düzeyi korundu. Endeksler cephesinde, Hang Seng endeksi %0,61 düşüş kaydederken, IDX Composite endeksi de %0,19 ekside. Kospi endeksinde %0,15 ve Nifty 50 endeksinde %0,15’lik ölçülü olumlu seyir takip ediliyor. Nikkei ve Shanghai endeksleri ise sırasıyla %0,56 ve %0,47 artış kaydediyor. ABD vadeliler cephesinde ise yatay olumlu bir seyir takip ediyoruz. Bugün ABD’de Mart ayı enflasyon dataları ile birlikte gerçek ortalama saatlik ve haftalık yararlar açıklanacak. Fed Yetkilisi Barkin’in konuşmaları ve FOMC toplantı tutanakları takip edilecek. Gelecek gündemde neler var? Haftanın devamında ABD’de haftalık işsizlik maaşı müracaatları, devam eden müracaatlar, kapasite kullanım oranı, sanayi üretimi ve Michigan Üniversitesi bilgileri takip edilecek. Euro Bölgesinde ise sanayi üretim bilgileri, Almanya’da TÜFE, sanayi üretimi ve toptan satış fiyat endeksi izlenecek.

Dün piyasalarda neler oldu? BIST 100 endeksi dün %0,36 artışla 5.110,78 puandan başlangıç yaptıktan sonra sabah saatlerinde 5.143,53 düzeyini test eden endeks, ilerleyen saatlerde ağırlaşan realizasyonlarla 5.082 düzeyine kadar geriledi. Bu düzeyden tetiklenen reaksiyon alımlarının dayanağıyla endeks %0,63 artışla 5.124,25 düzeyinden kapattı. Toplam süreç hacmi 68,4 milyar TL olarak gerçekleşti. Dün sigorta endeksi %2,92 performans ile öne çıkarken, bankacılık endeksi %2,20 ve sanayi endeksi %0,58 artışla olumlu performans gösterdi. Bugün ne bekliyoruz? Global bazda kritik değer taşıyan ABD enflasyon verisi öncesinde BIST 100 endeksinde temkinli başlangıç görülebilir. Gelecek gündemde neler var? Haftanın geri kalanında makro gündem yurt içinde sakin seyredecek.

Fed’in Mayıs ayında 25 bp daha faiz arıtırımına gideceğini fiyatlayan tahvil ve döviz piyasaları bugün açıklanacak ABD enflasyon bilgilerine ve Fed tutanaklarına odaklanmış durumda. ABD 10 yıllık tahvil faizi Fed üyelerinden gelen şahin açıklamalarla dün de yükselişine devam ederek %3,44 düzeyinde süreç görürken, tatilden dönen Avrupa piyasalarında ise tahvil faizleri çift haneli yükselişler kaydetti. Türkiye’nin Eurobond getirilerinde kayda paha bir değişim izlenmezken, Eylül 2033 vadeli Eurobond faizi %8,75 düzeyinde yatay kaldı ve 5 yıllık CDS 5 bp düşüşle 550 bp düzeyinden süreç gördü. Döviz tarafında ise, ABD tarım dışı istihdam datalarının tesiri büyük ölçüde sindirilirken EUR/USD paritesi tekrar ECB’nin faiz artırımlarına odaklanarak 1,09’un üzerine yükseldi.

Dolar TL ise gelişmekte olan ülke para ünitelerindeki kıymet kaybıyla uyumlu olarak 19,29 düzeyine yükseldi. Yurt içi tarafta BIST Kesin Alım Satım Pazarında süreç hacmi 5,4 milyar TL düzeyinde gerçekleşirken 2 yıllık tahvil faizi 133 bp yükselişle %15,99 , 10 yıllık tahvil faizi ise 210 bp yükselişle %12,42 düzeyinden günü tamamladı. Dün ayrıyeten Hazine 3 ve 10 yıllık tahvillerin ihalelerini gerçekleştirdi. Hazine Eylül 2026 vadeli sabit kuponlu tahvilden %14,99 bileşik faizle 239 milyon TL ve Ekim 2032 vadeli sabit kuponlu tahvilden %12,39 bileşik faizle 15,2 milyar TL borçlandı. Dünkü ihaleyle birlikte Hazine bu hafta toplamda 30,2 milyar TL borçlanmış oldu. TL likidite tarafında TCMB 65 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü 95 milyar TL olarak yenilerken APİ ile haftalık repo fonlama meblağı 306 milyar TL düzeyine yükseldi. Ayrıyeten TCMB tıpkı gün valörlü swap süreçlerinden 9 milyar TL ek fonlama sağladı.

Şubat ayında sanayi üretimi yıllık üretim değişimi hem arındırılmış hem de arındırılmamış datada %8,2’lik düşüş gösterdi. Aylık bazda da, mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış olarak, evvelki iki ayın artışlarının akabinde Şubat’ta %6,0’lık gerileme kaydetti. Sanayi üretiminin ana bileşenlerinden orta malında zayıflama devam ederken; evvelki aylarda dengeleyici ögelerden biri olan sağlam ve dayanıksız tüketim malları da eksi bölgeye geçti. Öbür takviye ögesi olan yatırım mallarında ise artış trendi yavaşladı. Orta-yüksek teknoloji mallarına ilişkin üretim düşüşü sonlu kalırken, yüksek teknoloji eserleri güçlü gelişimini korudu. Sektörel bazda bakıldığında ise, iktisadın öbür dallarına dayanak vermesi açısından kıymetli olan kimya ve inşaatta üretim zayıflamasının besbelli olması, orta vadeli büyüme görünümü açısından temkinli bir görünüm yansıttı. TÜİK bilgilerine nazaran Şubat ayında bina inşaatı maliyet endeksi, bir evvelki aya nazaran %2,43, bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran %73,73 arttı. Bir evvelki aya nazaran gereç endeksi %4,02 arttı, personellik endeksi %1,32 azaldı. Ayrıyeten bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran materyal endeksi %63,88, personellik endeksi %104,10 arttı.

IMF dün yayımladığı Dünya Ekonomik Görünüm raporunda, Türkiye’nin 2023 yılı büyümesini Ekim raporuna nazaran 0,3 puan aşağı çekerek %2,7 olarak açıkladı. 2024 yılında büyümeyi ise evvelki kestirime nazaran 0,6 puan üst çekerek %3,6 düzeyine yükseltti. Ayrıyeten 2023 yılı için ortalama TÜFE varsayımını %50,6, 2024 yılı ortalama TÜFE varsayımını %35,2 düzeyinde açıkladı. Cari denge/GSYH oranı varsayımını ise 2023 yılı için %- 4, 2024 yılı için %-3,2 düzeylerinde belirtti. DEİK ve TÜSİAD’ın düzenledikleri ankete nazaran, Çin’e ihracattaki en büyük sorunun %40 ile lojistik taraftan geldiğini %35 ile Çin’deki yasal düzenlemelerin takip ettiğini ve %30 ise finansman sıkıntılarının olduğu belirtildi. İhracattaki meseleleri aşmak için Türk iş dünyası temsilcilerinin görüşleriyle TÜSİAD ve DEİK 11 unsurluk bir siyaset seti oluşturdu. Çin’e ihraç edilecek eserlerde GTIP bazında çalışma yapılması, kamu ve özel bölüm iş birliğinde katma kıymetli eser ihracatına yönelik çalışma yapacak platform oluşturulması beklentiler dahilinde yer alıyor. Türkiye’den Çin’e gerçekleştirilecek eihracatın artması emeliyle iki ülke ticaret bakanlıklarının geniş kapsamlı bir “E-Ticaret” mutabakat zaptı imzalanması öneriliyor.

Suudi Arabistan Güç Bakanlığı ile Çin Halk Cumhuriyeti Ulusal Güç Yönetimi ortasında pak hidrojen gücü alanında ve iki ülkenin vergi daireleri ortasında işbirliği için imzalanan mutabakat zaptları onaylandı. Rusya'nın dış ticaret fazlası yılın birinci çeyreğinde %65 azalarak 29 milyar dolara düştü. Rusya Merkez Bankası bilgilerine nazaran, ülkenin cari süreçler bilanço fazlası, bu yılın birinci çeyreğinde geçen yılın birebir periyoduna kıyasla %73,4 azalarak 18,6 milyar dolara geriledi.

Ukrayna, Avrupa'ya elektrik ihracatına tekrar başladı. Ukrayna güç bakanı Galushchenko, Rusya'nın kritik güç altyapısına nizamlı füze ve drone akınları başlattığı Ekim ayında askıya alındıktan sonra Avrupa'ya elektrik ihracatına tekrar başlandığını söyledi. Avrupa Birliği, Ukrayna'nın ana güç ihracat pazarı olmakta. Bakan, ihracatın yine başlamasına karşın ülke halkına elektrik arzının ülkenin önceliği olmaya devam ettiğini belirtti.

Birikim Varlık İdare (BRKVY, Pozitif): Şirket, Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.'nin gerçekleştirdiği tahsili gecikmiş alacak satışında, 11/04/2023 tarihinde satışa çıkarılan 5 portföyden toplam 149,3 milyon TL anaparaya sahip 1 kişisel portföyün ihalesini en yüksek teklifi vererek kazandığını açıkladı.

Migros (MGROS, Nötr): Şirket genel konseyi hisse başına brüt 2,6069536, 2,3462582 TL net nakit kar hissesi ödemesini 30.06.2023 tarihinde dağıtılmasını onayladı. Açıklanan temettü fiyatı payın son kapanış fiyatına nazaran % 1,48 temettü verimliliğine işaret ediyor.

Pasifik GYO (PSGYO, Nötr): Şirket dün hisse 6,19-6,20 TL aralığından (Ağırlıklı ortalama 6,1986 TL) toplam 300.000 TL nominal pahalı hisse geri alımı gerçekleştirdi. Böylelikle toplam geri alınan hisselerin sermayeye oranı %0,846'ya ulaştı.

Eczacıbaşı Yatırım Holding (ECZYT, Nötr): Şirket genel heyeti hisse başına brüt 1,90, 1,71 TL net nakit kar hissesi ödemesini 27.04.2023 tarihinde dağıtılmasını onayladı. Açıklanan temettü fiyatı payın son kapanış fiyatına nazaran %1,27 temettü verimliliğine işaret ediyor.

Kaynak: Halk Yatırım
Hibya Haber Ajansı