Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, mevsimsel depresyon ve tedavisine ait değerlendirmede bulundu.
Mevsimsel depresyonun bir cins duygulanım bozukluğu olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Genellikle zaman olarak sonbaharda başlar ve kışın da devam edebilir. Klinikte tanısal olarak ayrı bir spektrumda değildir, depresyon tanısı içerisinde yar alır. Ayırıcı semptomları vardır.” dedi.
Mevsim değişiklikleri değerli bir tetikleyici
Mevsim değişikliklerinin tüm hastalıklar açısından kıymetli bir tetikleyici olduğunu kaydeden Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Genel manada tüm hastalıkların mevsimsel olarak etkilenebileceği görülmektedir. Hatta Hipokrat ‘Hastalıkları doğuran esas sebep mevsimlerdeki değişimlerdir’ demiştir. Hipokrat’tan bu yana mevsimsel değişimler ve hastalıklar ortasındaki bağ araştırılmaya devam etmektedir. Elbette yalnızca depresyon açısından değil tüm hastalıklar açısından mevsim değişiklikleri değerli bir tetikleyicidir. Ancak kışa yanlışsız gün ışığı ölçüsü da azaldığı için ortaya çıkan ‘kış üzüntüsü’ dediğimiz durum mevsimsel depresyon ile karıştırılmamalıdır. Mevsimsel depresyonun kendine has belirleyici semptomları vardır.” diye konuştu.
Mevsimsel depresyona daha sık rastlanıyor
Mevsimsel depresyonun teşhis özelliklerine bakıldığında depresyonun başlama süreci ile yılın makul vakti ortasında oluşan tertipli bir başlangıç vakti olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Mesela depresyon mevsim geçişlerinde ortaya çıkmaktadır. Ama bu durumların içine bağlantı sıkıntıları, geçim sıkıntıları üzere dış stresörler katılmamalıdır. Yılın muhakkak vakitlerinde başlayan bu depresyonlarda yeniden birebir halde yılın muhakkak vakitlerinde düzelme olmaktadır. Mevsimsel depresyonlara mevsimsel olmayan depresyonlara nazaran daha sık rastlanır ve kişinin bu durumdan muzdarip olması epey sık olmaktadır. Çabucak çabucak her mevsim geçişinde kişi bu durumu yaşayabilmektedir.” diye konuştu.�
Mevsimsel depresyonda uyku ve iştah bozuluyor
Mevsimsel depresyon ile depresyon ortasında birtakım farklılıklar görülebildiğini kaydeden�Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Depresyonda keyif alamama, bezmişlik, uykuda bozulma, iştahta bozulma, mutsuzluk, enerjisizlik, değersizlik hissi, suçlu hissetme, zihni toplamakta zorluk, odaklanamama, ölüm düşünceleri görülebilir. Ancak mevsimsel depresyonda ön planda bozulan durumlar uyku ve iştahtır.” dedi. Taşkın, “Depresyonda uykuda azalma, kilo kaybı daha sık olurken aksine mevsimsel olan depresyonda fazla uyuma, aşırı yeme ve kilo alma görülebilir. Elbette bunun yanında düzensiz duygulanımlar da görülebilir.” diye konuştu.
Kişinin fonksiyonelliğini bozacak seviyedeyse dikkat!
Mevsimsel depresyonu anlamada kimi işaretler olabileceğini söz eden Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Özellikle yataktan kalkmama isteği, güne enerjisiz başlama, doyduğumuz halde yeme isteği, duygusal yeme, kiloda artış, zihni toparlamada zorluk, unutkanlık, işlevsellikte azalma, keyif alamama ve sürekli uyuma isteği görülebilir. Bu belirtileri duyunca birçok kişi ‘Bende var’ diyebilir fakat buradaki kritik nokta kişinin işlevselliğini bozacak düzeyde şiddetli yaşamasıdır.” dedi.
Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Kişinin işlevselliği bozuluyorsa bu klinik tablo intihar girişimlerine kadar varabilen ağır depresyon türlerine dönüşebilir” ihtarında bulunarak bu belirtileri yaşayan bireylerin kesinlikle teşhis ve tedaviye başvurmaları gerektiğini söyledi.
Tedavi ihmal edilmemelidir
Mevsimsel depresyonun tedavisine de değinen Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Mevsimsel depresyonu olduğunu düşünen bir kişi kesinlikle depresyon ilerlemeden evvel tedaviye başvurmalıdır. Halk lisanında çokça söylenen ‘Depresyon herkeste var’ telaffuzuna kulak asmamalıdır. Depresyon kişinin hayat kalitesini önemli seviyede düşürmektedir. Kişinin hayat kalitesi düşmesi ile bir arada fonksiyonelliği de düşmektedir. Tedaviye başvurulduğunda kişi mevsimsel depresyon teşhisini alıyor ise doktor gerekli ise ilaç ve terapi şayet gerekli değil ise yalnızca terapiye yönlendirecektir. Terapide ise kişinin muhtaçlıkları ve ömür evreleri gözden geçirilerek şahsa özel planlama yapılacaktır. Depresyonda olan bir şahsa ‘bunu kendin yapıyorsun , kalk yürüyüş yap, kalk ev işi yap’ demek bacağı kırık birisinden maraton koşusuna çıkmasını istemek üzeredir. Kesinlikle tedaviye yönlendirilmelidir.”
Hibya Haber Ajansı