Hibya, programda ekonomist Ece Pulaş’ı stüdyosunda ağırladı.
Sohbet havasında gerçekleşen yayında ‘son iki buçuk yılın analizi’ konuşuldu.
Ece Pulaş, son iki buçuk yılın tahlilini yaparak, “Pandemi çok değişik bir kriz devriydi bizim için. Son iki buçuk yılın kronolojisini yaparsak pandemi periyoduyla başlıyor, pandemi devri sonrası başka bir kriz, sonrasında Rusya-Ukrayna savaşı, savaşla birlikte Rusya’nın swift sisteminden çıkartılmasıyla Rusya’nın bu işe daha da sonlanması ve Avrupa gaz kesilmesini gerçekleştirmesi ve bununla daha da yayılan bir güç krizi durumu, bütün ülkelerin globalde enflasyonun kronikleşmesinden korkması ve bizim faiz indirimine devam ediyor olmamız. Ve sonrasında yaşadığımız afet yaşadığımız deprem durumumuz, can ve mal kayıplarımız, en sonunda da seçim gündemimiz olarak kronolojik sıraya koyabiliriz.” dedi.
Pandeminin başlı başına bir kriz olduğundan bahseden Pulaş, “Dönemler krizlere aittir. Yüzyıllardır dünyada krizler var ve bu krizlerin başında ve sonunda sermaye el değiştirmiş oluyor. Bir krizde bazı sektörler zenginse, diğer krizde zenginleşenler fakirleşiyor. Onun yerine diğer sektörler zenginleşiyor. Ama pandemi çok değişik bir dönemdi ve gerçekten büyük bir krizdi. Çok fazla can kaybı verdik, çok inanılmaz günlerden geçtik ve sonrasında ise pandemi krizi bitti derken pandemiden de daha kötü pandemiden çıkış krizi oldu.” formunda konuştu.
Pulaş, pandemiden çıkışın daha da problemli bir periyot olduğunu, pandemi boyunca stoplanan hizmetlerin pandemi sonrasında yaydan çıkan ok üzere hayata geçtiğini söz etti. Pulaş, “Zararlarını telafi etmek isteyen her türlü bölümdeki mal ve hizmetlerin fiyatının maalesef ki fahiş fiyatlarla geri döndüğünü gördük. Münasebetiyle bu da hammaddenin maliyetini arttırdı. Geri dönüş çok daha agresif oldu. Bu aralıkta da Rusya Ukrayna savaşı berbat bir periyottu. Swift sisteminden çıkartılması deniz çok ülkelerde dövizle ödeme yapamaması manasına geldi Rusya üzere bir ülkenin üzerine ben de İtalya’ya gaza keserim dedi ve İtalya etkilendi oradan da Avrupa Birliğine güç krizi sıçradı. Almanya üzere bir ülke bir günde yüzde 35 elektrik artırımı gördü. Bu yayıla yayıla Amerika’ya gitti. Enflasyonun kronikleşmesinden endişelerine geçtiğimiz yıl 375 baz puan faiz artışı yaptı. Bu yıl da yapacaktı ki şu an bankaların batması gündemde tahminen o kadar agresif durmaz.” tabirlerini kullandı.
İlkay Arıkan, krizlerin kapitalist sistemin kaçınılmaz gerçekleri olduğunu söyledi. Arıkan, “Bu aslında sermayenin el değiştirmesine de neden oluyor. Tahminen işte kapitalizmin tabiatında olan bir şey zati bir sefer varlıklı olan birisi daima güçlü olup gitseydi daha evvelki burjuvaziden evvelki aristokrasi devri üzere klanların ailelerin karar sürdüğü bir periyot olacaktı. Bu kapitalist sistem işte daha yeni daha beceriklinin tekrardan sermaye elde ederek faaliyet sürdürmesine neden oluyor. Tahminen de her şey 2008’de morgage krizi ile başladı her şey. 2008’deki krizde Fed inanılmaz bir nakdî genişleme yaptı. Daha sonra kölelerle geri almaya çalıştı. Bunda başarılı da oldu önemli enflasyonlarla karşılaşmadık. Oysa andemi devrinde tüm dünyada ekonomiler kapanınca beşerler konutlarında oturunca para vermek gerekiyordu tekrar Merkez Bankaları çalıştı. Tahminen bunlar bir formda geri alınacaktı ancak alınamadı.” diye konuştu.
‘İlkay Arıkan ile Ekonomi Sohbetleri’ yayınının tamamı ise şöyle:
�
Hibya Haber Ajansı