Çok kıymetli Pendik’liler;
Dünyada yaşayan milyonlarca insan, binlerce kent var. Hal böyle olunca aslında çoğu zaman büyük bir kaos baş gösteriyor. Bu yüzden zaman zaman şehrin karmaşasından uzaklaşmak ve sakin bir ortamda kendinizle baş başa kalmak isteyebilirsiniz. İşte böyle anlar için aklınızda bulunması gereken, ülkemizin Marmara Denizi içinde yeralan Paşalimanı Adası’ndan bahsetmek istiyorum.
Sakin ve huzurlu ortamının yanı sıra doğal güzellikleri ile de göz kamaştırıyor. Sadece 2bin şanslı kişinin ikamet ettiği bölge, ülkemizin en sakin bölgelerinden biri.
Paşalimanı Adası, Marmara takımadalarında Marmara Adası’nın güneyinde , Avşa Adası’nın doğusunda bir adadır. Adada, Paşalimanı, Poyrazlı, Harmanlı, Balıklı ve Tuzla isimli beş köy bulunmaktadır. Balıkesir ilinin Erdek ilçesine bağlıdır.
Prokennoslar M.Ö. 493 yılında Persler’e karşı ayaklanan İyon siteleriyle birlikte oldukları için şehirleri Fenikeliler tarafından tamamen yakılınca Sisam ve Miletos’tan gelerek Marmara Adasına geçmişler, oraya ‘Yeni Prokennos’ adını vermişlerdir. Daha sonra ‘harman yeri’ anlamına gelen ‘Haloni’ adı verilmiştir. Kizikoslu Diegonos bu adadan Halone diye bahseder. Bizans zamanında adanın ismi Aulonia’ya çevrilmiştir. Tarihçi La Mottraye 18. yy başında adaya ‘Alonya’ dendiğini yazmaktadır. Son zamanlarda modern Yunancaya göre adaya hem ‘Aloni’ ya da ‘Alonisos’ hem de Paşalimanı denmiş ve bugün bu adla anılmaktadır.
Ada, 14. yy da Osmanlı Egemenliğine geçmiş. I. Dünya Harbinden sonra kısa bir süre Yunan işgali haricinde tamamen Türklerin yönetiminde kalmıştır. 1949 yılına kadar Marmara Kazasına bağlı bir kaza merkeziyken sonradan Erdek ilçesine’e bağlanmıştır.
Lala Mustafa Paşa’nın Kıbrıs Seferi dönüşünde, çok sert bir havaya tutulması ve bu adanın kuytusuna yaklaşarak sığınması ve orada kalması üzerine, Paşa’nın Limanı anlamında Paşalimanı adını almıştır. Lala Mustafa Paşa bu ziyareti ile adada yaralı askerlerini tedavi ettirmiş, şehit askerlerini defnetmiş, cami ve çeşme gibi halkın kullanımına açık meskenler inşa ettirmiştir. Caminin çatısını gemisinin direği ile desteklemiştir. 1935’teki depremde cami tamamen yıkılmış yerine şimdiki cami yapılmıştır. Caminin yanındaki mezar taşlarında çok eski mezarlar mevcuttur. Bunların en eskileri ‘Sahib-i hayat ve hasenat Paşalimanı Zabiti Elhoş Halil Ağa 1200’ ve ‘Merhum Tiryaki Mehmet Paşa 1174’ kitabelerini taşayan taşlardır. Bu eserler halâ ayakta durmaya çalışmaktadır.
Paşalimanı Adası’nda beş köy bulunmaktadır. Bunlardan Harmanlı (Halonia(rum=Harman yeri)) ve idari merkez olan Paşalimanı batı tarafında, kuzeyinde Poyrazlı (Voria(rum=poyrazlı)) doğusunda Tuzla (Huhla(rum=Salyangoz)) ve son olarak güneyinde Balıklı (Skupia(rum=sığınak)) köyleri bulunmaktadır. Toprak ve havasının uygunluğu nedeniyle bağcılığa son derece uygun olan adada özellikle şaraplık olarak “ada karası” üzümü yetiştirilmekte ve Avşa Adası ile birlikte burada yetiştirilen üzümler şarap yapımında kullanılmaktadır.
Başta zeytin, üzüm, elma, incir olmak üzere her türlü meyve ve sebzenin yetiştiği, havası ve doğal güzellikleri, Bizans ve Osmanlı İmparatorlukları zamanında saraydaki ruh ve sinir hastalarının tedavisinde büyük rol oynamıştır.
Marmara adası yüzünde bulunan batık gemi Paşalimanındaki yıkık limandan çıkmış bir eserdir. Zamanında sert poyraza dayanamayıp batmış bir gemidir.
Temiz ve doğal sahil şeridi, berrak suları ile deniz sevdalılarına kucak açmış olan Paşalimanı adası bölgenin balık çeşidi olarak en zengin adalarında biridir. Özellikle dalış, rüzgar sörfü ve yelkencilik gibi su sporlarına meraklılar için gözde mekan olmaya adaydır. Her sene ağustos ayında Ataköy Marina’dan başlayıp Bodrum´da son bulan yelken yarışlarının da uğrak noktasıdır.
Caminin yanındaki mezarlıkta çok eski mezarlar mevcuttur. Bunların en eskileri “Sahib-i hayat ve hasenat Paşalimanı Zabiti Elhoş Halil Ağa 1200” ve “Merhum Tiryaki Mehmet Paşa 1174” kitabelerini taşıyan taşlardır. Bu eserler halâ ayakta durmaya çalışmaktadır.
Ulaşım:
GESTAŞ Deniz Feribotu
Erdek Narlı-Paşalimanı Adası
2022 Yaz Tarifesi Sefer Saatleri
* Narlı Kalkış : 12:45.
* Paşalimanı Adası : 13:15.
* Avşa Adası : 14:30.
* Paşalimanı Adası : 15:30.
Kaynak: https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Pa%C5%9Faliman%C4%B1_Adas%C4%B1
Paşalimanı Adası Web Sitesi: http://www.pasalimaniadasi.com.tr/#/icerik/adamiza-gelen-yatlar/43