EkonomiHaber Girişi : 06 Mart 2023 10:04

Sabah stratejisi

Sabah stratejisi

Cuma günü ABD on yıllık tahvil faizinin %4’ün üzerinde cazip görülmesi ile gelen alımlar borsaları destekledi. Tahvil faizi %3,96 seviyesine kadar gerilerken, S&P500 endeksi günü %1,6 oranında primle tamamladı. Bu sabah ise olumlu işaretler veren son verilere karşın Çin’in bu yıl ülke iktisadı için %5 civarında büyüme hedeflediğini (Beklentiler %5,5) belirtmesi yalnızca Çin piyasasında kısmi baskıya yol açtığını izliyoruz. Öbür Asya borsaları genel olarak artı bölgedeyken, ABD vadelileri de hafif alıcılı.

Euro Stoxx 50 vadelisi de yaklaşık %0,4 artıda. Bu fiyatlamalar, değerli gelişmeler ve bilgiler öncesinde global borsalarda iyimserliğin korunabileceğine işaret ediyor. Bu hafta, Powell’ın yarın ve çarşamba günü kongrede yapacağı sunum yakından izlenecek. Diğer yandan, cuma günkü tarım dışı istihdam verisi ve önümüzdeki hafta yayımlanacak enflasyon rakamları Powell’ın net sinyal vermesini sınırlayabilir. Yurtiçi tarafta ise seçimler yaklaşırken, siyasi haber akışının borsada cuma günü oynaklık yarattığını izledik. Haftanın son süreç gününde bir orta %3,9 oranında düşerek 5.054 düzeyine kadar gerileyen BIST100, bu düzeyden gelen alımlarla günü 5.212 düzeyinden %0,93 düşüşle tamamladı.

Bu hareket pay piyasasında alım iştahının sürdüğüne işaret ediyor ki cuma günü açıklanan enflasyonun geçtiğimiz yıl üzere olmasa da borsa için destekleyici olabileceğini gösteriyor. Bununla birlikte, pay alımlarını teşvik edici adımlar, olumlu bilançolar, sektörel bazdaki beklentiler üzere faktörler de borsa için katalizör olabilir. Özetle, BIST100’ün bu hafta 5.000 düzeyinin üzerinde dirençli bir manzara sergilemesini beklerken, değerli gözüken 5.320 düzeyinin kırılması durumunda yükseliş ivme kazanabilir. Bugün ise endeksin olumlu tarafta kalmak isteyebileceğini düşünüyoruz.


   �

Makroekonomi

TÜİK tarafından şubat ayı TÜFE ve ÜFE dataları yayınlandı. Şubat ayında TÜFE, Bloomberg piyasa beklentisi olan %3,5’in altında aylık %3,15 arttı, TÜFE yıllık bazda ise baz etkisiyle birlikte %57,68’den %55,18’e geriledi ve 1 yılın en düşük düzeyinde. TÜİK, deprem nedeniyle Gaziantep, Malatya ve Hatay Bölge Müdürlüklerine bağlı olan vilayetlerde “alan (saha) fiyatları” derlenemediğini belirtirken, öte yandan, bu üç Bölge Müdürlüğüne bağlı vilayetlerde “işyeri barkod tarama verileri” ve data kazıma tekniği ile “internetten derlenen fiyat verilerinin” kullanımına ise devam edildiğini vurguladı.

  • Çekirdek B ve C göstergelerindeki aylık artış ortalama %2,4 ile manşet enflasyonun da altında gerçekleşti, B çekirdek göstergesi yıllık %55,16’ya, C endeksi %50,58’e geriledi. Minimum fiyata daha hassas olması nedeniyle ocakta aylık olarak sert bir artış gördüğümüz hizmetler enflasyonu genele yayılan halde şubatta bariz sürat keserken, mallar enflasyonu da ocak ayına nazaran artış suratını yavaşlattı. Mallar enflasyonundaki yavaşlamada giysi ve ayakkabının yanı sıra sağlam malların da takviyesiyle temel mallar ve güç kalemi belirleyici oldu. Şubat aylarının tarihi ortalamasının besbelli üzerinde seyretmesiyle besin fiyatlarındaki artış ise mallar enflasyonundaki güzelleşmeyi sınırladı.
  • Enerji kalemindeki düşüş ÜFE’deki artışı sınırlamaya devam etti. Bununla birlikte şubat ayında başta gıda ürünleri ve ana metal ürünlerinin etkisiyle ÜFE aylık %1,56 artış kaydetti. (ÜFE 2022 yılında ortalama %5,9 artış, 2003 yılından bu yana ortalama %1,3 artış gösterdi) Yıllık bazda %86,46’dan %76,61 düzeyine gerileyerek Kasım 2021’den bu yana en düşük seviyeye geldi.
  • Yılın ilk yarısında enflasyonda baz etkisi yıllık yavaşlamada etkili olmayı sürdürecek, bununla birlikte depremin arz ve talep ile tedarik zinciri üzerindeki etkisi, gerek iklim koşulları ve Ramazan ayı gerekse depremler nedeniyle ile gıda fiyatlarının seyri (depremlerden etkilenen 11 ilin tarım GSYH’ındaki hissesi %15), son olarak da seçim ve sarsıntılar nedeniyle uygulanacak para ve maliye siyaset adımları enflasyon üzerinde önümüzdeki devirde ana belirleyici ögeler olarak sıralanabilir.

  • TÜFE’nin detaylarını incelediğimizde; 1,87 puanla en yüksek etkiyi veren kalem başta taze meyve ve sebze kaynaklı olmak üzere ”Gıda grubu” oldu. Hem meyve ve sebze fiyatları hem de et, yumurta, süt ve süt ürünleri gibi kalemlerin öncülük etmesiyle şubat aylarının üzerinde bir gıda enflasyonu görmekteyiz. Akaryakıt fiyatlarındaki sınırlı artış, deprem nedeniyle yapılan indirimlerle havayolu ve denizyolu yolcu taşımacılığındaki düşüşlere karşın demiryolu taşımacılığı ve dizel motorlu araçlardaki artışlarla ”Ulaştırma” kaleminin TÜFE’ye etkisi 0,39 puan oldu. Yemek hizmetlerindeki artışla ”Lokanta ve oteller” kalemi 0,34 puan TÜFE’yi etkiledi. Katı yakıtlardaki düşüşe rağmen kira artışlarının sürat keserek sürmesi ve gaz fiyatlarındaki artışla ”Konut” kalemi aylık enflasyona 0,21 puan etki yapmış. Giyim ve ayakkabı kalemi ile alkollü içecekler ve tütün TÜFE’yi negatif etkileyen kalemler.
  • Şubat ayında ÜFE’deki artışın sanayi gruplarına göre ana belirleyicileri; sermaye malı ve dayanıksız tüketim malları oldu. Ara malı ve dayanıklı tüketim malı kalemlerinde ise daha sınırlı artışlar gözlendi. Buna karşın enerji kalemindeki düşüş ise ÜFE’deki artışı sonlandırdı.
  • ÜFE’deki artışta alt sektörler bazında belirleyicilere baktığımızda, gıda ürünleri, ana metaller, metalik olmayan diğer mineral ürünler, elektrikli teçhizat, motorlu kara taşıtları, fabrikasyon metal ürünler, tekstil ürünleri, diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri, mobilya ve makine ve ekipmanlar en yüksek etkiye sahip olan kalemler.


Çin Ulusal Halk Kongresi’nin hafta sonu yapılan açılış toplantısında, Çin hükümetinin ekonomik gayeleri açıklandı. Sıfır Covid siyasetini terk eden ve birçok salgın kısıtlamasını gevşeten Çin hükümeti, 2023 yılı için %5 civarında bir büyüme maksadı belirledi. Ayrıyeten ihtiyatlı para siyaseti sürdürüleceği belirtilerek enflasyon gayesinin %3 düzeyinde belirlendiği açıklandı. Çin’in bütçe açığının GSYH’ına oranının 2023’te %3 düzeyini aşmamasının hedeflendiği gözlendi. Bunun yanında, büyümeyi teşvik etmek için mahallî hükümetlere özel gayeli tahvil çıkarma kotası tanınacağı, öbür yandan sanayi ve teknoloji alanında çip üretimi ve öbür kilit sanayi kesimlerindeki üretime dayanağın artırılacağı ve özel finansman dayanaklarının yükseltileceği belirtildi.

ABD tarafında, ekonomik faaliyetin son görünümüne ait sinyal veren şubat ayı S&P Küresel hizmet dalı son PMI verisi ve ISM imalat dışı endeksi verisi takip edildi. Buna nazaran, hizmet PMI şubatta talep şartlarının güzelleşmesiyle 50,5’ten 50,6 seviyesine hafif yukarı yönlü revize edilerek hizmet sektöründe büyümenin hafif hızlandığına işaret etti. ISM imalat dışı endeksi ise, şubat ayında 55,2’den 55,1 düzeyine hafif gerileyerek imalat dışı kesimlerde büyümenin hafif yavaşladığına işaret etmekle birlikte büyüme bölgesindeki seyrini ikinci aya taşıdı. Ayrıntılara bakıldığında, yeni siparişler Kasım 2021’den bu yana en yüksek seviyeye ulaşırken, istihdam Aralık 2021’den bu yana en yüksek düzeyde gerçekleşti.

Bunun yanında, Avrupa genelinde son ekonomik görünüme ait bilgi veren şubat ayı S&P Küresel hizmet dalı öncü PMI verileri izlendi. Buna nazaran, şubatta hizmet PMI’lar bölge genelinde büyümeye işaret etti, bu kapsamda Almanya’da 51,3’ten 50,9’a ve Euro Bölgesi’nde 53’ten 52,7’ye hafif aşağı yönlü revize edilerek hizmet sektöründe büyümenin hafif yavaşladığına, buna karşın Fransa’da 52,8’den 53,1’e ve İngiltere’de 53,3’ten 53,5’e hafif yukarı yönlü revize edilerek hizmet sektöründe büyümenin hafif hızlandığına işaret etti.

Yurt dışında bu hafta veri takvimine bakıldığında,

  • ABD tarafında, piyasaların odak noktasında Fed Başkanı Powell’ın, Banka’nın yarıyıl para politikası raporunu sunmak amacıyla yarın Senato Bankacılık Komitesi’nde ve çarşamba günü de Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi’nde gerçekleştireceği sunumlar olacak. Powell’ın, konuşmalarında para siyasetine yönelik, bilhassa en son faiz düzeyine ve faizlerin ne kadar mühletle yüksek düzeylerde tutulacağına yönelik verebileceği mümkün sinyaller yakından takip edilecek. Ayrıyeten Powell’ın bu hafta ABD Kongresi’nde gerçekleştireceği sunumlara ait metin yayınlandı. Metinde Fed’in, yüksek enflasyonun yol açtığı sorunların farkında olduğu ve %2’lik enflasyon maksadına ulaşmak konusunda kararlı olduğu vurgulanırken, fiyat istikrarını sağlamak maksadıyla ve para siyaseti duruşu gereğince kısıtlayıcı olana dek faiz artışlarının devam etmesinin uygun olacağı belirtildi. Ayrıyeten hafta boyunca Fed üyelerinin gerçekleştireceği konuşmalar da Fed’in para politikasına yönelik yeni ipuçları bakımından yakından takip edilecek. Bunun yanında, Fed’in para siyasetine istikamet vermesi açısından istihdam piyasası bilgileri izlenecek. Özellikle Fed üyeleri 21-22 Mart’ta gerçekleştirilecek faiz toplantısı öncesinde şubat ayına ait istihdam ve enflasyon bilgilerini değerlendirecekler ve ekonomik datalar ve faiz patikasına yönelik varsayımlarını güncelleyecekler. Bu kapsamda, istihdam piyasası verilerinden çarşamba günü ocak ayı JOLTS açılan iş sayısı ve şubat ayı ADP özel kesim istihdam bilgileri, perşembe günü haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi ve cuma günü ise şubat ayı tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve ortalama saatlik yararlar verileri izlenecek. Aralık ayına ait JOLTS açılan iş sayısı düşüş beklentilerine rağmen 10,44 milyondan 11,01 milyona yükselerek son 5 ayın en yüksek düzeyinde gerçekleşmişti ve firmaların iş gücü talebinde kısmi hızlanmaya işaret etmişti. Ocak ayında tarım dışı istihdam artışı, yavaşlama beklentilerine rağmen 260 bin kişi düzeyinden 517 bin kişi düzeyine yükselmişti ve böylelikle temmuz ayından bu yana en yüksek düzeye ulaşmıştı. Bu kapsamda, açıklanan kelam konusu istihdam piyasası bilgileri, son periyotta birçok firmada, başta teknoloji ve finans bölümleri firmaları olmak üzere işten çıkarmaların devam etmesine ve finansal şartlardaki sıkılaşmaya rağmen iş gücü piyasasının sıkı görünümünü sürdürdüğüne işaret etmekte. Gerçekten son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaş müracaatları 190 bin kişi düzeyine gerileyerek düşük düzeylerdeki seyrini sürdürmüştü. Öte yandan, bugün ocak ayı sağlam mal siparişleri en son verisi takip edilecek. Ocak ayında güçlü mal siparişleri öncü dataya nazaran, aylık %4,5 oranında besbelli düşüş kaydetmişti. Bugün ayrıyeten, üretimin görünümüne ait sinyal verecek olan verilerden ocak ayı fabrika siparişleri verisi takip edilecek. Fabrika siparişleri, aylık bazda aralıkta savunma dışı uçaklar ve kesimlerinin siparişlerindeki sert artışla %1,8 oranında artış kaydetmişti. Fabrika siparişlerinin ocakta ise aylık %1,5 düşüş sergilemesi bekleniyor.
  • Avrupa tarafında, piyasaların odak noktasında ECB Lideri Lagarde’ın çarşamba günü gerçekleştireceği konuşması bulunmakta. Bu kapsamda, Lagarde’ın ve ECB üyelerinin konuşmaları, Banka’nın para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından takip edilecek. Ayrıca Almanya’da üretimin seyrine ait olarak ocak ayı fabrika siparişleri verisi yarın ve ocak ayı sanayi üretimi verisi ise çarşamba günü takip edilecek. Bu kapsamda, açıklanacak ocak ayı bilgilerinde Avrupa’da gevşeyen enerji fiyatlarının ve yavaşlayan küresel ekonominin, Almanya’nın üretimi üzerindeki tesirleri izlenecek. Bunun yanında, iç talebin seyrine ait olarak Euro Bölgesi’nde ocak ayı perakende satışlar verisi bugün izlenecek. Öte yandan, Euro Bölgesi’nde mart ayına ait Sentix yatırımcı itimadı verisi bugün takip edilecek. Bölgede şubat ayına ait Sentix yatırımcı itimadı verisi, bölgede güç krizine ve sert resesyona yönelik tasaların yatışmasının olumlu tesiriyle -17,5’ten -8 seviyesine toparlanarak yükselişini dördüncü aya taşımıştı ve mart ayından bu yana en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Yatırımcı güveninin toparlanmasını sürdürmesi bekleniyor. Ayrıca Euro Bölgesi’nde geçen yılın son çeyreğine ait GSYH büyümesi sonuncu verileri çarşamba günü açıklanacak. Revize bilgilere nazaran, geçen yılın son çeyreğinde yüksek seyreden enflasyon, devam eden güç krizi ve ECB’nin faiz artırımlarıyla birlikte sıkılaşan finansal koşulların etkisiyle Euro Bölgesi ekonomisinin çeyreksel bazda büyüme hızı öncü veriyle uyumlu olarak %0,3’ten %0,1 düzeyine yavaşlamıştı. Bununla birlikte, son devirde Avrupa’da enerji krizine yönelik endişelerin azalması ve Çin’de birçok kısıtlayıcı önlemin gevşetilmesinin tesiriyle bölgede sert resesyon yerine ölçülü ve kısa vadeli daralma beklentilerinin arttığı gözlenmekte. Gerçekten, Euro Bölgesi iktisadının geçen yılın son çeyreğinde çeyreklik bazda daralma beklentilerine rağmen sonlu da olsa büyüme kaydetmesi bu durumu teyit etmekte. ECB Lideri Lagarde da, Euro Bölgesi iktisadına ait olarak küçük bir daralmanın artık resesyondan daha mümkün olduğunu belirterek bu duruma işaret etmişti.
  • Asya tarafında ise, perşembe günü global enflasyonun seyrine yönelik de sinyal verecek olan Çin’de şubat ayına ilişkin TÜFE ve ÜFE verileri takip edilecek. Ocakta Çin’de TÜFE’deki artışın sınırlı kalması ve ÜFE verisindeki düşüşün sürmesi Çin Merkez Bankası’na önümüzdeki devirde gevşek para siyaseti için alan tanımayı sürdürmekteydi. Bu kapsamda, Çin’de ocak ayına ilişkin TÜFE, ülkede birçok salgın kısıtlamasının gevşetilmesinin ve Çin Yeni Yılı tatili nedeniyle hareketliliğin artmasıyla iç talepte gözlenen toparlanmanın etkisiyle gıda ve gıda dışı fiyatlardaki artışlarla aylık bazda %0’dan %0,8’e hızlanırken, yıllık bazda ise 1,8’den %2,1 düzeyine yükselmişti (beklenti: %2,2 idi). ÜFE ise, emtia fiyatlarındaki gevşemenin tesiriyle yıllık bazda aralıkta %0,7 düşüşün akabinde ocakta %0,8 düşüş kaydederek üretici fiyatlarındaki deflasyonun kısmi hızlandığına işaret etmişti ve böylelikle düşüşünü dördüncü aya taşımıştı (beklenti: %0,5 düşüş idi). Yarın ayrıyeten global ticaretin seyrine ait bilgi sunacak olan şubat ayı Çin dış ticaret verileri izlenecek. Cuma günü ayrıca Japonya Merkez Bankası’nın (BOJ) faiz kararı ve BOJ Başkanı Kuroda’nın konuşması da takip edilecek. Mevcut BOJ Lideri Kuroda’nın 5 yıllık görev süresi ise nisan ayında sona erecek. Japonya Hükümeti tarafından geçen ay BOJ başkan adayı olarak gösterilen Kazuo Ueda, mevcut durumda destekleyici politikaların devamını desteklediğini belirterek genişleyici politikanın sürdürüleceğine yönelik sinyal verdi. Bununla birlikte, fiyatların görünümünün iyileşmesi durumunda Merkez Bankası’nın para siyasetini gözden geçirmesi gerekeceğini tabir etti.

Yurt içinde ise, bugün şubat ayı gerçek efektif döviz kuru endeksi verisi, yarın şubat ayı Hazine nakit istikrarı verisi, cuma günü ise ocak ayı iş gücü istatistikleri ve sanayi üretimi ile inşaat maliyet endeksi dataları takip edilecek. Ayrıyeten bugün TCMB tarafından şubat ayı Aylık Fiyat Gelişmeleri Değerlendirmesi Raporu yayınlanacak.

  • Ocak ayında gerçek efektif döviz kuru endeksi, aylık %4,1 oranında artışla 54,76 düzeyinden 56,99 düzeyine yükselmişti ve böylelikle Ekim 2021’den bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı.
  • Hazine nakit dengesi, ocakta 54,3 milyar TL açık vermişti, aralıkta ise 108,3 milyar TL açık vermişti, 12 aylık kümülatif nakit açığı 169,4 milyar TL’den 185,7 milyar TL’ye, GSYH’a oranı ise %1,1’den %1,2’ye yükselmişti (GSYH verisi olarak 4. çeyrek kümülatif verisi kullanıldı). Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın şubat-nisan dönemi iç borçlanma stratejisinde şubat ayı iç borçlanma hedefi 55 milyar TL olarak açıklanmıştı. Hazine şubat ayında hesaplamalarımıza göre borçlanma hedefinin üzerinde 70,5 milyar TL iç borçlanma gerçekleştirdi ve şubat ayında iç borç anapara ödemesinin 15,1 milyar TL olduğunu varsaydığımızda Hazine’nin 55,4 milyar TL net iç borçlanma gerçekleştirdiğini hesaplamaktayız. Ayrıyeten Hazine şubat ayında memleketler arası piyasalarda dış borçlanmaya gitmemişti. Hazine’nin şubatta dış borç anapara ödemesinin ise 2,7 milyar TL olduğunu varsaydığımızda 2,7 milyar TL net dış borç ödemesi gerçekleştirdiğini öngörmekteyiz. Böylelikle Hazine’nin şubat ayında toplamda yaklaşık 52,7 milyar TL net borçlanma gerçekleştirdiğini hesaplıyoruz. Şubat ayında Hazine’nin TCMB Analitik Bilanço’dan kasa hareketlerine baktığımızda kasa bakiyesinin bir evvelki aya nazaran 111,4 milyar TL fiyatında azaldığını görmekteyiz. Bu açıdan bütçe istikrarı öncesi izlediğimiz Hazine nakit istikrarının şubat ayında yüksek bir açık verebileceğini değerlendirmekteyiz.
  • Arındırılmış işsizlik oranı aralık ayında 0,1 puanlık hudutlu artışla %10,3 düzeyinde gerçekleşmişti. Arındırılmamış işsizlik oranı da 0,5 puanlık artışla %10,4 düzeyine yükselmişti. 2022 yılı genelinde de ekonomik aktivitedeki güçlü seyir ve turizmdeki toparlanmayla bir evvelki yıla nazaran istihdam 1,6 milyon kişilik artışla 31,6 milyona ulaşarak rekor düzeyde gerçekleşirken, işsiz sayısı ise 115 bin kişilik düşüşle 3,6 milyona gerilemişti, iş gücüne iştirak oranı ortalama %51,3’ten %53,1 seviyesine yükselmişti, işsizlik oranı da ortalama %12’den %10,5 düzeyine güzelleşmişti. Öncü göstergeler kapsamında ocak ayına ait anket göstergeleri ise istihdamda karışık bir görünüme işaret etmekte. S&P Global/İSO imalat sanayi raporunda, istihdamın ocakta üst üste üçüncü ay yükseldiği belirtilmekteydi. Bunun yanında, sektörel inanç endekslerinde ocak ayında gelecek üç aya ait istihdam beklentileri, hizmet bölümündeki yatay seyir hariç gerilemişti.
  • Sanayi üretimi aralık ayında beklentilerden daha güzel bir görünüm sergilemişti, kasım ayına ait sanayi üretimindeki düşüş de sonlu güzelleştirilmişti. Dış talepte yavaşlama son devirde iç talep odaklı bölümlerdeki güzelleşmeyi öne çıkarsa da aralıkta iç ve dış talep odaklı bölümlerin daha istikrarlı bir görünüm sergilediği görülmüştü. Mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış sanayi üretimi de kasım ayındaki aylık %1 düşüş ardından aralıkta aylık %1,6 artmıştı. Takvim tesirinden arındırılmış sanayi üretim endeksi yıllık olarak arkası gerisine iki aydır düşmekteydi, lakin kasım ayına nazaran düşüş suratı azalmıştı. Kasımdaki yıllık %1,1 düşüş akabinde aralıkta %0,2 düşmüştü. (Bloomberg beklentisi aralıkta yıllık %1,9 düşüş ve aylık %0 büyüme idi). Ocak ayına ait öncü göstergeler sanayi üretiminde aralık ayına nazaran kısmi toparlanmaya işaret etmekte, yılın geri kalanında ise deprem bölgesindeki üretim kaybının başka bölgelerdeki üretim artışıyla ne ölçüde dengeleneceği belirleyici olacak. S&P Global/İSO Türkiye imalat PMI, ocakta 50,1 düzeyine yükselerek büyüme bölgesine geçmişti. Ocakta hizmet ve perakende ticaret dalları itimat endekslerindeki düşüşlere karşın başta tüketici inancı olmak üzere, gerçek kesim ve inşaat kesimleri itimat endekslerinde artış gözlenmişti. Arındırılmış gerçek kesim itimat endeksi ocakta aylık bazda %1,8 oranında artış kaydetmekle birlikte 2022 yılı ortalamasının altındaki seyrini sürdürmüştü. Gerçek kesim inanç endeksi alt endekslerinden gelecek üç aydaki ihracat siparişlerinde ocakta Mayıs 2021’den bu yana en güçlü artış görülmüştü. Yatırımlara dair izlediğimiz başka bir gösterge olan sabit sermaye yatırım harcamaları iki aylık düşüşün akabinde ocakta kısmi toparlanma sergilemişti ve tarihî ortalamasının üzerindeki seyrini sürdürmüştü. Bununla birlikte arındırılmış kapasite kullanım oranı ocak ayında 0,6 puanlık azalışla %75,8 düzeyine gerilemişti ve son 10 yılın ortalamasının (%76,3) altında seyretmişti, ihracat 19,4 milyar USD ile 2022 yılı ortalaması olan 21,2 milyar USD’nin altında gerçekleşmişti. Kredi kartı harcamaları ocak ayında ise aralıktaki rekor seviyeye yakın seyrederek özel tüketim harcamalarının güçlü görünümünü sürdürdüğüne işaret etmişti. Bloomberg Anketi’ne nazaran ocakta takvim tesirinden arındırılmış bazda yıllık sanayi üretiminin %0,2 oranında daralmadan %2,1 oranında büyümeye geçmesi bekleniyor.

Şirket haberleri

Enka İnşaat (ENKAI, Sınırlı Pozitif): Enka İnşaat 2022 yılının son çeyreğinde 5.066mn TL ana paydaşlık karı açıklamıştır. Ortalama piyasa beklentisi ise 4.040mn TL ana paydaşlık net devir karı istikametindeydi. Finansal yatırımlar bedel artışları kaynaklı olarak yatırım faaliyetlerinden 4Ç2022’de 2,96 milyar TL net gelir kaydedilmesi bu çeyrekte yüksek ana ortaklık karı kaydedilmesinde önemli etken olmuştur. Holding bir önceki yılın aynı döneminde yatırım faaliyetlerinden net 273mn TL gelir ile 828mn TL ana ortaklık net dönem karı açıklamıştı.

Holding’in konsolide satış gelirleri son çeyrekte bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüksek elektrik fiyatları ve kurlardaki artışların olumlu katkısıyla %82 oranında artarak 17,6 milyar TL’ye yükselmiştir. Diğer taraftan brüt kar ise aynı dönemde %113,1 oranında artarak 3,7 milyar TL olmuştur. Operasyonel giderler aynı dönemde %24,8 oranında artarken, diğer faaliyetlerden 52,3mn TL net gider kaydedilmiştir. Böylece faaliyet karı %260,8’lik artışla 3,2 milyar TL’ye yükselmiştir. Grubun FAVÖK’ü ise tıpkı periyotta %97,6 oranında artarak 3.7 milyar TL’ye ulaşmıştır. Grup yatırım faaliyetlerinden finansal yatırımlar gelirler kaynaklı son çeyrekte 2,96 milyar TL net gelir kaydetmiş ve bu da yüksek net dönem karı kaydedilmesinde ana etken olmuştur. Finansman tarafında ise 324,6mn TL net gider kaydetmiştir. Böylece vergi öncesi net dönem karı 5,8 milyar TL olurken, 673,8mn TL’lik vergi masrafı sonrasında ana paydaşlık net periyot karı 5.066mn TL olarak gerçekleşmiştir.

Son çeyrek yüksek kar sayısıyla birlikte Şirket 2022 yılını 1.961mn TL ana paydaşlık net devir karı ile kapayabilmiştir. 2021 yılında Şirket 5.159mn TL ana paydaşlık net periyot karı kaydedilmişti.

Ereğli Demir Çelik (EREGL, Nötr): Erdemir’in 4Ç2022’deki ana paydaşlık net devir karı hem bizim beklentimiz olan 2.410mn TL’nin hem de 2.350mn TL’nin üzerinde gerçekleşmiş ve 3.175mn TL (206,6mn USD) olmuştur. Tahminimizdeki sapmada faaliyet karının beklentimizin altında gerçekleşmesine rağmen iddiamızdan yüksek vergi geliri (3.960mn TL) kaydedilmesi tesirli olmuştur.  Şirket geçen yılın tıpkı periyodunda 4.723mn TL (409mn USD) ana paydaşlık net periyot karı elde etmişti. Şirketin satış gelirleri 4Ç2022’de bir önceki yılın aynı dönemine göre %8,3 oranında büyüme göstererek 27.248mn TL’ye yükselirken, brüt kar, maliyetlerdeki %67,6’lık görece yüksek artış sebebiyle, 560mn TL olmuştur. 4Ç2021’de brüt kar 9.245mn TL idi. Brüt kar marjı ise geçtiğimizin yılın birebir devrine nazaran 34,7 puan azalmış ve %2,1 olmuştur. Operasyonel sarfiyatlar ise %87,9 oranında artarak 737mn TL’ye yükselmiştir. Diğer faaliyetlerden net 429mn TL gelir kaydedilirken faaliyet karı 251mn TL olarak gerçekleşmiştir. 4Ç2021’de şirketin faaliyet karı 9.270mn TL idi. İlgili devrin FAVÖK’ü (diğer faaliyet gelirleri hariç) ise 674mn TL (51mn USD) olarak gerçekleşmiştir. (Piyasa Beklentisi: 2.366mn TL) Geçtiğimiz yılın aynı döneminde ise şirket 9.579mn TL (885mn USD) FAVÖK açıklamıştı. FAVÖK marjı TL bazında, 2021’in tıpkı devrinde %38,1 iken 4Ç2022’de %2,5’e gerilemiştir. Şirketin ton başına FAVÖK sayısı ise 2021’in aynı dönemindeki 412 USD/ton’dan 4Ç2022’de 26 USD/ton’a gerilemiştir. Yatırım faaliyetlerinden net sarfiyatlar 1mn TL olurken, özkaynak prosedürüyle pahalanan yatırımlardan da 44mn TL net gelir kaydedilmiştir. Finansman tarafında net masraflar 1.032mn TL’yi göstermiştir. 3.960mn TL vergi geliri sonrası şirketin ana ortaklığa düşen net dönem karı 3.175mn TL olarak gerçekleşmiştir.

4. çeyrek karı sonrasında Şirket’in 2022 yılındaki ana paydaşlık net periyot karı yıllık %16 oranında artarak 18.005mn TL’ye (1.142mn USD) yükselmiştir. (2021 ana ort. net kar:1.745mn USD)

İskenderun Demir Çelik (ISDMR, Negatif): İsdemir 4Ç2022’de bizim kar beklentimiz olan 403mn TL’nin tersi yönünde 243mn TL net dönem zararı açıklamıştır. (Dolar bazında şirket 10,7mn USD net dönem karı açıklamıştır.) Tahminimizdeki sapmada satış gelirlerinin beklentimizden düşük gerçekleşmesi etkili olmuştur. Şirket geçen yılın aynı döneminde 347mn TL (8,3mn USD) net dönem karı elde etmişti. Şirketin satış gelirleri 4Ç2022’de bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran %16,1 oranında düşüş göstererek 9.637mn TL’ye gerilerken, satışların maliyetlerindeki %56,5’lik artışın tesiriyle, brüt ziyan 1.666mn TL’yi göstermiştir. Operasyonel giderler ise %89,3 oranında artmış ve 212mn TL olmuştur. Diğer faaliyetlerden 489mn TL net gelir kaydedilirken, faaliyet zararı 1.390mn TL’ye ulaşmıştır. İlgili periyodun faiz, vergi ve amortisman öncesi faaliyet ziyanı (diğer faaliyet gelirleri hariç) 1.562mn TL’yi (59mn USD) göstermiştir. Şirketin ton başına faiz, vergi ve amortisman öncesi faaliyet zarar rakamı 4Ç2022’de 56 USD/ton olmuştur. 2021’in aynı dönemindeki ton başına FAVÖK rakamı 352 USD seviyesindeydi. Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlardan da 40mn TL net gelir kaydedilmiştir. Finansman tarafında net giderler 646mn TL’yi göstermiştir. 1.753mn TL’lik vergi geliri sonrası şirketin net dönem zararı 243mn TL olarak gerçekleşmiştir.

4. çeyrek zararı sonrasında Şirket’in 2022 yılı net devir karı yıllık %4 oranında artarak 6.726mn TL’ye (450,5mn USD) yükselmiştir. (2021 net periyot karı:765,2mn USD)

Kardemir Kümesi (KRDMA, KRDMB, KRDMD, Nötr): Kardemir’in 4Ç2022’deki net devir ziyanı 218mn TL ile hem bizim ziyan beklentimiz olan 214mn TL’nin hem de piyasanın ziyan beklentisi olan 230mn TL’ye paralel gerçekleşmiştir. Şirket, 2021 yılının aynı döneminde 1.716mn TL net dönem karı açıklamıştı. Şirketin satış gelirleri 4Ç2022’de 2021’in aynı dönemine göre %63,7 oranında büyüme göstererek 7.716mn TL’ye yükselirken, brüt kar ise 695mn TL olmuştur. Geçtiğimiz yılın birebir periyodunda brüt kar 1.729mn TL idi. Brüt kar marjı da %36,7’den %9’a gerilemiştir. Operasyonel masraflar 4Ç2022’de 4Ç2021’e nazaran %138 oranında artmış ve 99mn TL olmuştur. Öbür faaliyetlerden ise 657mn TL net masraf kaydedilmiştir. Böylelikle faaliyet ziyanı 62mn TL olmuştur. 2021’in aynı döneminde ise 1.930mn TL faaliyet karı açıklanmıştı. Kardemir’in FAVÖK’ü 4Ç2021’deki 1.812mn TL’den 4Ç2022’de %57,4 azalışla 773mn TL’ye gerilerken (Piyasa beklentisi: 590mn TL), FAVÖK marjı %38,4’ten %10’a gerilemiştir. Şirketin ton başına FAVÖK rakamı ise bir önceki yılın aynı dönemindeki 282 USD/ton’dan 4Ç2022’de 68 USD/ton’a gerilemiştir. (3Ç2022:52 USD/ton) 6mn TL’lik yatırım faaliyetlerinden net gider ile 8mn TL’lik iştirak geliri sonrasında finansman öncesi faaliyet ziyanı 60mn TL’yi göstermiştir. Finansman tarafında da net giderler 124mn TL olmuştur. Vergi öncesi zarar 184mn TL’yi göstermiştir. 4Ç2021’deki vergi öncesi kar 1.682mn TL idi. 34mn TL’lik vergi sarfiyatı sonrasında Kardemir kümesinin net periyot ziyanı 218mn TL’ye ulaşmıştır.

Son çeyrek zararı sonrasında Şirket’in 2022’deki net devir karı ise 2.174mn TL olmuştur. 2021 yılında 3.853mn TL net devir karı kaydedilmişti.

Ayrıca, Şirketin İdare Konseyi KRDMD payları için pay başına eşit 2 taksitte ödenecek toplam brüt 0,2193TL kar hissesi (net 0,1974TL) dağıtımını Genel Heyet onayına sunmaya karar vermiştir. Son kapanış fiyatına nazaran temettü randımanı %1,0 olarak hesaplanmaktadır.

Kontrolmatik Teknoloji (KONTR, Sonlu Pozitif): Şirket’in 4Ç2022’deki ana paydaşlık net devir karı 274mn TL olarak açıklanmıştır. Bir evvelki yılın birebir çeyreğinde ise Şirket, 59,9mn TL ana iştirak net periyot karı kaydetmişti. Satış gelirleri bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran %257,9 oranında büyüyerek 936mn TL’ye yükselirken, brüt kar %152,5 oranında artmış ve 168mn TL olmuştur. Operasyonel masraflar ise tıpkı devirler prestijiyle %110,9 oranında artarak 30,9mn TL’ye yükselmiştir. Böylece faaliyet karı geçtiğimiz yıla göre %72,9 oranında artarak 162mn TL olmuştur. Şirket, yatırım faaliyetlerinden 80mn TL net gelir kaydetmiştir. 4Ç2022’de finansman tarafında 58mn TL net sarfiyat oluşan Şirket’in 112mn TL’lik vergi geliri sonrası 2022 yılının dördüncü çeyreğinde 274mn TL ana iştirak net periyot karı oluşmuştur.

Dördüncü çeyrek karı ile birlikte Şirket’in 2022 yılı ana ortaklık net dönem karı 469,1mn TL olarak gerçekleşmiştir. Şirket 2021 yılında 130,7mn TL ana ortaklık net dönem karı kaydetmişti.

Alarko Holding (ALARK, Sınırlı Pozitif): Şirket’in bağlı iştiraki Alarko Tarım Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından, Gürlük Jeotermal Güç Tarım Seracılık Besin Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 400bin TL nominal pahalı 400bin adet payının 75,5mn TL bedelle satın alınmasına karar verildiği açıklanmıştır.

Emlak Konut GYO (EKGYO, Nötr): 03.03.2023 tarihinde 8,04 – 8,14 TL fiyat aralığından (8,11 ortalama fiyat) 3.450.000 adet alış süreci Şirket tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu süreçle birlikte, Şirket tarafından geri alım süreci çerçevesinde geri alınan hisselerin toplam adedi 156,3mn hisseye ve geri alınan hisselerin şirket sermayesine oranı %4,11 düzeyine ulaşmıştır.

Smart Güneş Gücü Teknolojileri (SMRTG, Sınırlı Pozitif): Şirket’in %100 bağlı ortaklığı olan Smart Güneş Enerji Ekipmanları Pazarlama A.Ş. ile yurtiçinde yerleşik bir müşterisi arasında Güneş enerjisi santrali anahtar teslim kurulumuna istinaden KDV hariç toplam 56,3mn TL karşılığı tutarda yurt içi satış sözleşmesi imzalanmıştır.

Sektör haberleri

Otomotiv: Otomotiv Distribütörleri ve Mobilte Derneğinden (ODMD) derlenen verilere göre, otomobil ve hafif ticari araç satışları, bu yılın ilk 2 ayında 2022’nin birebir devrine kıyasla %50,4 arttı. Türkiye araba pazarında Ocak-Şubat 2023’te geçen yılın ilk 6 ayının toplamından fazla elektrikli otomobil satışı gerçekleştirildi. Türkiye otomobil pazarında, bu yılın ilk 2 ayında benzinli otomobiller 65 bin 457 adetlik satışla ilk, dizel otomobiller ise 16 bin 82 adetle ikinci sırada yer aldı. (Kaynak: BloombergHT)

Diğer şirket haberleri

Gen İlaç (GENIL): Şirketin ana ortaklık net dönem karı 2022 yılı 4. Çeyrekte geçen seneye göre %272,6 artarak 415,2mn TL’ye yükselmiştir. Şirket’in satış gelirleri 4Ç2022’de bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran %136,7 büyüyerek 1.152,9mn TL’ye yükselmiştir. Brüt kar ise %151,1 artarak 308,4mn TL’ye ulaşmıştır. Operasyonel sarfiyatlar tıpkı periyotta %125,6 artarak 161,1mn TL olurken, öbür faaliyetlerden 85,6mn TL gelir kaydedilmiştir. Bu gelişmeler sonucunda net faaliyet karı 232,9mn TL’ye yükselmiştir. Şirket, bu çeyrekte 164mn TL FAVÖK rakamı kaydederken, FAVÖK marjı ise 1,2 puan yükselerek %14,2 olmuştur. Son çeyrekte şirket, finansman tarafında 10,6mn TL gider kaydetmiştir. Son olarak 48,9mn TL’lik vergi geliri sonrasında şirket 415,2mn TL ana iştirak net periyot karı elde etmiştir.

4. çeyrek sayılarıyla birlikte Şirketin 2022 yılındaki ana paydaşlık net periyot karı bir evvelki yıla nazaran %247,6 artarak 1.080,4mn TL olmuştur.

Qua Granite (QUAGR): Şirketin ana paydaşlık net devir karı 2022 yılı 4. Çeyrekte geçen seneye nazaran %69,6 artarak 608,1mn TL’ye yükselmiştir. Şirket’in satış gelirleri 4Ç2022’de bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran %173,1 büyüyerek 1.143mn TL’ye yükselmiştir. Brüt kar ise %57 artarak 361mn TL’ye ulaşmıştır. Diğer faaliyetlerden 115mn TL gider kaydeden Şirket’in bu gelişmeler sonucunda net faaliyet karı 265mn TL’ye yükselmiştir. Şirket, bu çeyrekte 396mn TL FAVÖK rakamı kaydederken, FAVÖK marjı ise 11 puan düşerek %34,7 olmuştur. Son çeyrekte şirket, yatırım faaliyetlerinden 551mn TL gelir kaydetmiştir. Son olarak 188mn TL’lik vergi masrafı sonrasında şirket 608mn TL ana iştirak net devir karı elde etmiştir.

4. çeyrek sayılarıyla birlikte Şirketin 2022 yılındaki ana paydaşlık net devir karı 1.700mn TL olmuştur. Şirket 2021 yılında 565,6mn TL ana iştirak net periyot karı kaydetmişti.

Ahlatçı Doğalgaz (AHGAZ): Şirket, “AHL Ahlatcı Finansal Yönetim A.Ş.” unvanlı ve 100mn TL sermayeli yeni şirket kurulmasına; kurulacak şirkete %70 (sermaye payı: 70mn TL) oranında iştirak edilmesine karar vermiştir. Kurulacak şirketin paydaşlık yapısında kalan sermaye oranlarının, Şirket’in bağlı iştiraki Enerya Güç A.Ş. %29 (sermaye payı: 29mn TL) ve Ahlatcı Holding A.Ş. %1 (sermaye payı:1mn TL) formunda olacağı açıklanmıştır.

Manas Güç (MANAS): Şirketin, Türk Standardları Enstitüsü tarafından Şubat 2021 tarihinde yayımlanmış İş Yerleri-Cep Telefonu (İkinci el) yenileme merkezleri için kurallar standardı çerçevesinde, yetkilendirilmiş ikinci el cep telefonu yenileme merkezi olmak için 12.10.2021 tarihinde Türk Standartları Enstitüsü’ne yapmış olduğu başvurusu incelenmiş olup, 24.01.2023 tarihi itibariyle Hizmet Yeterlilik Belgesi alınmıştır.Konuyla ilgili olarak Ticaret Bakanlığı’na “Yenileme Yetki Belgesi ”  almak üzere yapılan müracaat 03.03.2023 tarihi itibariyle olumlu karşılanmış olup, Şirket “Yenileme Merkezi” olarak yetkilendirilmiştir.

Menderes Dokumacılık (MNDRS): Ürün talebinde süregelen artış ile Avrupa pazarında kaydedilen ölçülü yükseliş trendinin devamlılığına işaret eden piyasa dinamikleri dikkate alınarak Şirketin bağlı paydaşlığı Smyrna Seracılk Ticaret A.Ş. tarafından mevcut seraya ek yeni bir sera yatırımı yapılmaya karar verilmiştir. Bu doğrultuda T.C. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü’ne yapılan teşvik başvurusu olumlu neticelenmiş olup Şirkete 64 mn TL fiyatında Yatırım Teşvik Dokümanı düzenlenmiştir.

Naturel Yenilenebilir Güç (NATEN): 23.12.2021 tarihli KAP açıklamasında belirtildiği üzere, Şirketin Güneş Güç Santralleri müteahhitlik faaliyetleri kapsamında Naturel Yenilenebilir Güç Ticaret A.Ş.ile Özel Salihli İtimat Sıhhat Hizmetleri A.Ş. “Medigüneş Hastanesi” ortasında, arazi tipi GES sisteminin konseyimi için KDV hariç 774bin USD bedelle mukavele imzalanmıştı. Mukaveleye mevzu Arazi Tipi Güneş Gücü Santrali heyetimi tamamlanmış ve ilgili kurumlar nezdinde kabulleri yapımış olup, santral güç üretimine başlanmıştır.

Söke Değirmencilik (SOKE): Şirketin halka arz izahnamesinde belirtildiği üzere: Halka arz gelirlerinin kullanım yerlerine uygun yatırım yapılmasına yönelik olarak; oyun hamuru dalının yenilikçi teşebbüsçüsü olan Buse Öngen’in sahip olduğu “ChildGen Play Dough” markalı oyun hamurları üreticisi Gen Proje Yönetimi Mimarlık İnşaat Oyuncak San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin hisselerinin kısmen satın alınması için görüşmelere başlanmıştır.
  �
Faiz piyasaları

Cuma günü yüklü ortalama fonlama maliyeti %8,50 düzeyinde yatay seyretti. TCMB cuma günü 38 milyar TL’lik (%8,50’den, 6 gün vadeli) ve 40 milyar TL’lik (%8,50’den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Toplam fonlama fiyatı ise repo ihaleleri kaynaklı 167 milyar TL oldu.�

Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü randıman eğrisinde faizlerde kısa vadeli tarafta düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta yükselişler görüldü. Buna nazaran, kısa vadeli tarafta 15 baz puana yaklaşan düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 85 baz puana yaklaşan yükselişler görüldü. Gösterge kağıtların faizlerinin haftalık bazda değişimlerine bakıldığında ise, kısa vadeli tarafta 30 baz puana yaklaşan yükselişler gözlenirken, orta vadeli tarafta 230 baz puana yaklaşan düşüşler ve uzun vadeli tarafta 110 baz puana yaklaşan yükselişler görüldü.

Günlük özel piyasa verileri

Kaynak: Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı