Hastalık nedeniyle göz kapakları gözüne yapışan ve göz yüzeyi beyaz bir örtüyle kaplanan Aybaba, sağ gözü ile sadece ışığı fark edebiliyordu. Hayatını idame ettirmekte zorlanan Aybaba, birkaç kez ameliyat olmasına karşın gözünde sırf 1 ay kadar süren açılma oldu. Daha sonra gözü tekrar kapanan ve 4 yıl boyunca görme yetisini kaybeden Aybaba’nın tek isteği, geriye kalan ömründe aile fertlerini görebilmekti. Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Anıl Kubaloğlu’nun özel müsaadeyle gerçekleştirdiği keratoprotez ameliyatı ile yüzde 5’lik bir görme oranına ulaşan Aybaba, operasyondan sonra objeleri ayırt edebilmeye başladı.
Teknik yönetici Samet Aybaba’nın annesi Pakize Aybaba, yaşı ve bağışıklık sisteminin tetiklemesi sonucu oküler skatrisyel pemfigoid hastalığına yakalandı. Sol gözü hiç görmeyen sağ gözü ile de sadece ışığı fark edebilen Aybaba, daha evvel katarakt ve retina ameliyatları geçirmiş tıpkı vakitte sağ gözüne yapay kornea ameliyatı yapılmıştı. Geçirdiği ameliyatlarla yalnızca 1 aylık bir açılma sonrası gözü tekrar kapanan Aybaba, 4 yıldır hiçbir şeyi göremedi. Hayatının son yıllarında aile fertlerini görmek istediğini belirten Pakize Aybaba, son deva olarak Etiler Dünya Göz Hastanesi’nden Göz hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Anıl Kubaloğlu’na ulaştı. Bu hastalarda nakil ameliyatlarının muvaffakiyet talihinin olmadığını söyleyen Prof. Dr. Kubaloğlu, özel müsaade alarak gerçekleştirdiği keratoprotez ameliyatı ile Aybaba’nın etrafındaki objeleri ayırt edebilecek kadar bir görüşe kavuşmasını sağladı. Yaklaşık 1 ay önce ameliyat olan Aybaba, yaşa bağlı sarı nokta hastalığından ötürü yüzde 5’lik bir görme oranına ulaştı.�
“Keratoprotez bizim için son seçenektir”
Keratoprotezin bilinen kornea nakil ameliyatlarının başarısız olduğu durumlarda yapılan yapay kornea nakil operasyonu olduğunu ve hastanın görmesi için son bahtı olduğunu belirten Prof. Dr. Anıl Kubaloğlu, “Bu hastamız kornea nakil ameliyatının başarı şansı hiç olmayan ve daha önce buna benzer bir protez uygulaması geçiren bir hastamız. Böyle hastalıklarda doku kabul edilmediği için hasta kornea naklinden hiç fayda görmez. Hasta hiç göremediğinde ve özellikle tek göz ile görme şansı olduğu durumlarda keratoprotez bizim için son seçenektir” dedi.�
“Özel bir izin aldık”
Pakize Aybaba’nın özel bir hastalığı olduğunu aktaran Prof. Dr. Kubaloğlu, “Hastamızda oküler skatrisyel pemfigoid dediğimiz gözün ön tarafındaki kapakların göze yapıştığı, göz yüzeyinin beyaz bir örtüyle kaplandığı bir durum var. Yani bu immünolojik, bağışıklık sisteminin tetiklediği bir hastalık. Bu hastalarda nakil ameliyatlarının muvaffakiyet bahtı hiç yok. Bu nedenle körlük kaçınılmaz olarak bir sonuç haline geliyor. Bu hastamız daha evvel katarakt ve retina ameliyatları geçirmiş. Yapay bir kornea yapılmış. Bu yapay korneadan sonra başarılı sonuç alamadığımız vakit son deva olarak Boston keratoprotezi dediğimiz keratoprotezin en son formunu Tip 2 modelini kullanıyoruz. Burada öbür Tip 1 modelinden farklı olarak Tip 2 modeli kornea dokusunun içerisine yerleşiyor ve hastaya kornea nakli üzere yapılıyor. Kornea nakli yaptıktan sonra bu protezi kapak aralığına sabitliyoruz ve kapak aralığını da kapatıyoruz. Böylece gözün tarafı kapak aralığı oluyor. Bildiğim kadarıyla bu protez Türkiye’de birinci kere yapılıyor, Sıhhat Bakanlığından ve Bilim Kurulu’ndan özel bir müsaade aldık. Sıhhat Bakanlığı incelemenin akabinde onay verdi ve Harvard Üniversitesinden göze takılan protezin siparişini verdik. Zira bu protezin kullanım müsaadesi Avrupa’da şimdi gerçekleşmedi. Amerika ve Hindistan üzere ülkeler de var. Türkiye’de de bu müsaade hasta özelinde alındı” sözlerini kullandı.�
“Yaşamın son günlerinde çocuklarını ve torunlarını görmek istiyordu”
Hastanın yaşı prestijiyle lokal anestezi altında ameliyatın gerçekleştiğini belirten Prof. Dr. Kubaloğlu, süreci şöyle anlattı:�
“Ameliyat sürecinde birinci evvel hastanın göz aralığı tekrar oluşturulup kapakları özgürleştirdikten sonra bu protezi yerleştirdik. Yerleştirdiğimizde hastanın daha evvel geçirdiği ameliyatlardan ötürü gözünde silikon ve göz içi kanaması olduğu görüldü. Kanama olduğu görülünce retina hekimleri devreye girip hastaya vitrektomi dediğimiz bir ameliyatla göz içi kanamalar temizlendi. Ameliyat bitiminde tekrar göze dokunmayacağımız için, glokom (tansiyon) hikayesi de olduğu için, tansiyonu denetim etsin diye yapay bir aygıt yerleştirdik sonra ameliyatımızı bu halde sonlandırmış olduk. Bilhassa istediği şey ömrün son günlerinde aile fertlerini, çocuklarını ve torunlarını görmekti. İnşallah hayatının geri kalanını bu türlü devam ettirir diye umuyorum.”�
“Eskiden hiçbir şey göremediğini ifade ediyordu”
Hastanın ameliyattan evvel yalnızca ışık fark ettiğini söyleyen Prof. Dr. Kubaloğu, “Yani bu durumda yüzde 100 görebilen bir hasta olsa yüzde 100 potansiyelini kullanılabilecek bir durumda. Fakat hastamızda yaşı prestijiyle hastalığının müsaade verdiği kadar yüzde 10-20 civarında bir görmesi var. Hastamız şu anda konutunu görebiliyor yemek yerken evvelden hiçbir şey göremediğini, yemeğini sıkıntı yediğini tabir ediyordu. Artık ise tabağını görebildiğini, torunlarını, meskenin perdesini ve meskenin ayrıntılarını görebildiğini söyledi. Bazen eline bakıp tırnaklarının özelliğinden bahsediyor. Bu onun için çok mana söz ediyor” diye konuştu.�
Aybaba: “Fevkalade bir doktor”
94 yaşındaki Pakize Aybaba ise “Daha önceki ameliyatlarımda ilk defa bir açılma oldu ancak 1 ay sonra kapandı. 3-4 senedir hiç görmüyorum. Şimdi çok güzel görüyorum. Sabahları hele pırıl pırıl, çok güzel. Köpekler var onların yürüyüşünü bile görüyorum. Doktoruma çok teşekkür ediyorum. Hiç olmazsa görüyorum artık çok şükür. İleride daha da iyi olacak. Artık kitap okuyabileceğim, her şeyi yapabileceğim. Hayatım daha düzgün olacak” dedi.�