*ŞEYH EDEBALİ* (1206-1326)
Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarında yaşamış bir Ahi Şeyhi.
*Şeyh Edebali Hazretleri; Ahi Teşkilatı'nın Şeyhi, Osman Gazi'nin Kayınbabası ve Hocasıdır.
Ayrıca Râbia Balâ Hâtun'un Babasıdır ve Osmanlı Devleti'nin de Fikir Babasıdır, aynı zamanda İslam Bilgini'dir.
Bilgeliği, İleri Görüşlülüğü,
Düşünceleri ve Öğütleriyle yıllar sonrasına bile ışık tutan bir Alim'dir
1206 yılında şimdiki Türkmenistan'ın Merv şehrinde doğduğu tahmin edilmektedir. 1326'da 120'li yaşlarında Bilecik'te vefat etmiştir ve dergâhının zikir odasına gömülmüştür.
OSMANLI DEVLETİ'NİN MANEVİ KURUCUSU
*ŞEYH EDEBALİ HAZRETLERİ'NİN,
OSMANLI DEVLETİ'NİN KURUCUSU,
OSMAN GAZİ' YE NASİHATLERİ* :
Ey OğuI, artık Bey’sin.!
Bundan sonra öfke, Bize.!
UysaIIık, Sana.!
GücenikIik, Bize.!
GönüI aImak, Sana.!
SuçIamak, Bize.!
Katlanmak, Sana.!
AcizIik, Yanılmak Bize.!
Hoşgörmek, Sana.!
Geçimsizlikler, çatışmalar, uyumsuzluklar,
anIaşmazIıkIar Bize.!
Adalet Sana.!
Kötü göz, şom ağız,
haksız yorum Bize; Bağışlama Sana.!
Bundan sonra bölmek Bize; Bütünlemek Sana.!
HaksızIık, Bize.!
BağışIamak, Sana.!
Ey OğuI,
En büyük zafer nefsini tanımaktır!
Düşman, insanın kendisidir.!
Dost ise, nefsi tanıyanın kendisidir.!
Bu dünyada inancını kaybedersen, yeşilken çorak olur, çöllere dönersin.!
Bunun için, daima sabırlı, sebatkâr ve iradene
sahip olasın!
Sabır çok önemlidir.!
Bir Bey, sabretmesini bilmelidir. Sabretmesini biI.! Vaktinden önce, çiçek
açmaz.!
Sevildiğin yere sık gidip gelme; muhabbet ve
itibarın zedelenir…
Açık sözlü ol! Her sözü üstüne alma!
Gördün, söyleme!
Bildin deme!
"İnsan kulağından zehirlenir!
Her duyduğuna inanma.!"
Faydalı ile faydasızı ayırt edebilenler, bilgi sahibi olanlardır..
Ham armut yenmez; yense bile bağrında kalır.!
Bilgisiz kılıç da tıpkı ham armut gibidir.!
Sen seni bil; ömrünce bu yeter sana.!
Kişinin gücü günün birinde tükenir ama bilgi yaşar.! Bilginin ışığı kapalı gözlerden bile içeri sızar, aydınlığa kavuşturur.!
Ananı ve Ata'nı say!
Bil ki bereket,
büyüklerle beraberdir.!
Durmaya, dinlenmeye hakkımız yok! Çünkü zaman yok, süre az!
Sabır; kara bir dikeni yutmak, diken, içini parçalayıp geçerken de hiç ses çıkarmamaktadır.!
Üşengeçlik bize; uyarmak, gayretlendirmek,
şekillendirmek sana.!
Yalnızlık, korkanadır! Toprağın ekim zamanını bilen çiftçi başkasına danışmaz. Yalnız başına kalsa da! Yeter ki toprağın tavda olduğunu bilebilsin.!
İnsan bir kere oturdu mu, yerinden kolay kolay kalkamaz.
Kişi, kıpırdamayınca uyuşur. Uyuşunca laflamaya başlar. Laf dedikoduya dönüşür. Dedikodu başlayınca da gayri iflah etmez.
Dost, düşman olur; düşman, canavar kesilir!
Mert ol, yürekli ol.!
Savaşı sevmem! Kan akıtmaktan hoşlanmam!
Yine de, bilirim ki, kılıç kalkıp inmelidir. Fakat bu kalkıp-iniş yaşatmak için olmalıdır.! Hele kişinin kişiye kılıç indirmesi bir cinayettir!!
Beylik, memleketten öte değildir. Bir savaş, yalnızca Beylik için yapılmaz.!
Kimsenin umudunu kırma!
Bütün fethedilmemiş gizemIer, biIinmeyenIer, görüImeyenIer..
Ancak senin erdemIerinde,
fazilet ve adaletinle
Gün ışığına çıkacaktır.!
Şunu da unutma;
"İNSANI YAŞAT Kİ DEVLET YAŞASIN !"
Ey OğuI!
İşin ağır, işin çetin, gücün kıIa bağIı..AIIah yardımcın oIsun.!
“İNSANA RAST GELESİN!” "Güzel olana! İyi olana! Hakkı bilene! Hakkı uygulayana! Hakka uyana.. Kalpten Sevene, Akıldan görene! İyilikten gelene, Kötülükten dönene.!"
Ey OğuI.!
İnsanIar vardır, şafak vaktinde doğar
Akşam ezanında öIürIer.!
Avun oğIum avun,
"Güçlüsün! Kuvvetlisin! Akıllısın! Kelâmlısın.!
Ama; bunları nerede, nasıl kullanacağını bilmezsen, Sabah rüzgarında savrulur gidersin! Öfken ve nefsin bir olup aklını yener.! Daima sabırlı, sebatlı ve irâdene sahip olasın!
Dünya senin gözIerinin gördüğü gibi büyük değiIdir.!
Hayvan ölür, semeri kalır, insan ölür eseri kalır! "
"Gidenin değil, bırakmayanın ardından ağlamalı! Bırakanın da bıraktığı yerden devam etmeli!"
"Sevgi, davanın esası olmalıdır. Sevmek ise sessizliktedir!"
Bağırarak sevilmez! Görünerek de sevilmez!
Gördün söyleme.!
Bildin bilme.!"
"Haklı olduğun mücadeleden korkma!" "Bilesin ki Atın iyisine doru! Yiğidin iyisine deli derler"
"CAHİL İLE DOST OLMA"
İLİM BİLMEZ, İRFAN BİLMEZ, SÖZ BİLMEZ, ÜZÜLÜRSÜN.!
"SAYGISIZLA DOST OLMA" USUL BİLMEZ, ADAP BİLMEZ, SINIR BİLMEZ, ÜZÜLÜRSÜN.!
"AÇ GÖZLÜ İLE DOST OLMA"
İKRAM BİLMEZ, KURAL BİLMEZ, DOYMAK BİLMEZ, ÜZÜLÜRSÜN.!
"GÖRGÜSÜZLE DOST OLMA"
YOL BİLMEZ, YORDAM BİLMEZ, KURAL BİLMEZ, ÜZÜLÜRSÜN.!
"KİBİRLİYLE DOST OLMA"
HAL BİLMEZ, AHVAL BİLMEZ, GÖNÜL BİLMEZ, ÜZÜLÜRSÜN.!
"UKALAYLA DOST OLMA"
ÇOK KONUŞUR, BOŞ KONUŞUR, KEM KONUŞUR,
ÜZÜLÜRSÜN.!
"NAMERTLE DOST OLMA" MERTLİK BİLMEZ, YÜREK BİLMEZ, DOST BİLMEZ, ÜZÜLÜRSÜN.!
Sadakatle, Sana itaat edenleri hoş tutasın!
Allah rızası için çalışan, Askeri Erkan-ı iyi koru!.. Alimler, fazıllar, sanatkarlar, edipler; devletin bedeninin gücüdür. Bunlara iltifat ve ikramda bulun.!
Vefatlarından sonra,
böyle kimselerin çoluk-
çocuğuna bak, ihtiyaçlarını karşıla.! Halkından hiç kimsenin malına tecavüz etme!..Hak edenlere yardım ile iltifat elini uzat, böylelerinin yakınlarını sıkıntıdan kurtar.!
"Milletin, kendi irfanın içinde yaşasın.!
Ona sırt çevirme.!
Her zaman duy varlığını. Toplumu yöneten de, diri tutan da bu irfandır.
Unutma ki, yüksekte yer tutanlar, aşağıdakiler kadar emniyette değildir.!
Geçmişini bilmeyen, geleceğini de bilemez.! Geçmişini iyi bil ki, geleceğe sağlam basasın! Nereden geldiğini unutma ki, nereye gideceğini unutmayasın.!
Şeyh Edebali Hz.
