Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2021 yılı Nüfus ve Konut Sayımı verilerini paylaştı. Cumhuriyetin ilk yıllarında yapılan 1927 yılı genel nüfus sayımı sonucuna göre, 13 milyon 648 bin 270 kişi olan Türkiye nüfusu, yıllar içinde sürekli artma eğilimi göstererek 2021 yılında 84 milyon 680 bin 273 kişiye ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu, 2021 yılına ilişkin “Nüfus ve Konut Sayımı” verilerini açıkladı.
Veriler, ülke idari kayıtları temel alınarak oluşturuldu. Buna göre, Cumhuriyet’in ilk yıllarında yapılan
1927 yılı genel nüfus sayımı sonucunda 13 milyon 648 bin 270 kişi olan ülke nüfusu, yıllar içinde sürekli artma eğilimi göstererek 2021’de 84 milyon 680 bin 273 kişiye ulaştı.
Cinsiyete göre nüfusun dağılımına bakıldığında, Cumhuriyet’in ilk yıllarında geçmiş savaş döneminin de etkisiyle kadın nüfusu, erkek nüfusundan fazla iken yıllar içinde kadın ve erkek nüfusu hemen hemen eşit büyüklüğe ulaştı. Erkek nüfusu 1927’de 6 milyon 563 bin 879 kişi iken 2021’de 42 milyon 428 bin 101 kişiye çıktı. Kadın nüfusu da 1927’de 7 milyon 84 bin 391 kişi iken 2021’de 42 milyon 252 bin 172 kişiye yükseldi.
Türkiye’nin nüfus artış hızı yıllara göre incelendiğinde, 1935’te binde 21,1 olan yıllık artış hızının 2021’de binde 12,7’ye gerilediği görüldü.
Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısında meydana gelen değişimi gösteren grafikler olarak tanımlanıyor. Türkiye’nin 1935, 1960, 2000 ve 2021 yılı nüfus piramitleri incelendiğinde, sağlık alanında kaydedilen gelişmelere, yaşam standardının ve refah düzeyinin artmasına bağlı olarak doğurganlık ve ölümlülük hızlarının azalması ve doğuşta beklenen yaşam süresinin artmasıyla nüfusun yaş yapısının şekil değiştirdiği görüldü.
Bu duruma bağlı olarak yaşlı nüfus arttı, ortanca yaş yükseldi, çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oranı azaldı. Türkiye oransal olarak yaşlı nüfus yapısına sahip ülkelere göre hala genç bir nüfus yapısına sahip olsa da ülkede yaşlı nüfusun sayısal açıdan oldukça fazla olduğu kayıtlara geçti.
Nüfusun yaş yapısının değerlendirilmesinde kullanılan önemli göstergelerden biri olan ortanca yaş, Türkiye’de 1935’te 21,2 iken 2021’de 33,1 oldu. Cinsiyete göre incelendiğinde, 1935’te erkeklerde 19,1 olan ortanca yaşın 2021’de 32,4’e, kadınlarda ise 1935’te 23,4 iken 2021’de 33,8’e yükseldiği gözlendi.
Ülkede 1935’te yüzde 54,7 olan çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş grubundaki nüfusun oranı yıllar içinde artarak 2021’de yüzde 67,9’a ulaştı. Çocuk yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı 1935’te yüzde 41,4 iken yıllar içinde azalma eğilimi göstererek 2021’de yüzde 22,4’e geriledi.
Yaşlı nüfus olarak tanımlanan 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise 1935’te yüzde 3,9 iken 2021 yılında yüzde 9,7’ye yükseldi.
Ülkede yıllara ve cinsiyete göre medeni durumun dağılımı incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının kadınlara göre daha yüksek olduğu, kadınlarda ise eşi ölenlerin ve boşananların oranının erkeklerden daha fazla olduğu görüldü. Büyük çoğunluğu oluşturan evlilerin oranının yıllara göre her iki cinsiyette de birbirine yakın oranlarda olması dikkati çekti.
Türkiye’de okuma yazma bilmeyenlerin oranı 1935’te yüzde 80,8 iken bu oran yıllar içinde sürekli düşme eğilimi göstererek 2021’de yüzde 2,5’e geriledi. Cinsiyete göre incelendiğinde, erkeklerde okuma yazma bilmeyenlerin oranı 1935’te yüzde 70,7 iken 2021’de yüzde 0,8’e, kadınlarda 1935’te yüzde 90,2 iken 2021’de yüzde 4,2’ye düştü.
Türkiye’de 1970’te ilkokul mezunu olanların oranı yüzde 28,8 iken 2021’de yüzde 22,5 oldu. İlköğretim, ortaokul veya dengi okul mezunlarının oranı 1970’te yüzde 3,6 iken 2021’de bu oran yüzde 25’e çıktı.
Lise veya dengi okul mezunlarının oranı 1970’te yüzde 2,6 iken 2021’de yüzde 22,4 olarak kayıtlara geçti. Diğer yandan yükseköğretim mezunu olanların oranı 1970’te yüzde 1 iken 2021’de bu oran yüzde 17,6’ya ulaştı.
Türkiye’de bitirilen eğitim durumu yıllara ve cinsiyete göre incelendiğinde, 1970’te erkeklerde yüzde 36,5 ile ve kadınlarda ise yüzde 20,9 ile ilkokul mezunlarının oranının daha fazla olduğu görüldü. Diğer yandan 2021’de erkeklerde yüzde 27,4 ile ilköğretim, ortaokul veya dengi okul mezunlarının oranının daha yüksek olduğu görülürken kadınlarda yüzde 25,6 ile ilkokul mezunlarının oranının daha fazla bulunduğu gözlendi.
Ülkede yıllara ve cinsiyete göre yükseköğretim mezunlarının dağılımına bakıldığında, 1970’te erkeklerde yüzde 1,3 olan yükseköğretim mezunları oranının kadınlarda yüzde 0,6 olarak kaydedildiği görüldü. Diğer yandan 2021’de yükseköğretim mezunlarının oranı her iki cinsiyette de artış göstererek erkeklerde yüzde 18,5, kadınlarda ise yüzde 16,7 oldu.
Ülkede 2007-2008 döneminde yüzde 3,18 olarak kaydedilen iller arası göç eden nüfus oranı, yıllar içinde inişli çıkışlı seyir izleyip 2021’de yüzde 3,28 olarak kayıtlara geçti. Türkiye’de 2021’de 2 milyon 777 bin 797 kişi iller arasında göç etti. Bu nüfusun yüzde 47,5’ini erkekler, yüzde 52,5’ini ise kadınlar oluşturdu.
Türkiye’de ikamet nüfusun yüzde 94,9’unun doğum yerinin yurt içi, yüzde 3,7’sinin ise yurt dışı olduğu belirlendi. Doğum yeri bilinmeyenlerin oranı ise yüzde 1,4 olarak kayıtlara geçti. Diğer yandan ikamet ettiği ilde doğanların oranı yüzde 63,8 iken ikamet ettikleri ilden farklı bir ilde doğanların oranının yüzde 31,1 olduğu görüldü.
Türkiye’de ikamet eden ancak doğum yeri yurt dışı olan 3 milyon 141 bin 351 kişi arasında Bulgaristan doğumlular yüzde 11,4 ile ilk sırada yer aldı. Bulgaristan’ı sırasıyla yüzde 10,5 ile Almanya, yüzde 10,4 ile Irak, yüzde 8,8 ile Suriye, yüzde 5,7 ile Afganistan doğumlular izledi.
Aralarında akrabalık bağı bulunsun ya da bulunmasın aynı adreste yaşayan bir veya birden fazla kişiden oluşan topluluk olarak tanımlanan hane halkı sayısı, Türkiye’de 2014 yılında 21 milyon 91 bin 75 iken 2021 yılında 25 milyon 329 bin 833’e ulaştı.
Türkiye’de 2008 yılında 4 kişi olan ortalama hane halkı büyüklüğü, yıllar içinde azalma eğilimi göstererek 2021 yılında 3,23 kişiye indi.
Ülkede 2021 yılında doğan bebeklere verilen isimler incelendiğinde, erkeklerde Yusuf, kızlarda ise Zeynep ismi ilk sırada yer aldı. Türkiye nüfusu içinde cinsiyete göre en çok kullanılan isimler incelendiğinde ise erkeklerde Mehmet, kadınlarda da Fatma isminin ilk sırada yer aldı.
Hane halklarının konuttaki mülkiyet durumuna göre dağılımına bakıldığında, yüzde 60,7’sinin oturduğu konutun sahibi olan, yüzde 27,6’sının kiracı olan, yüzde 8,4’ünün oturdukları konutun sahibi olmayan fakat kira da ödemeyen ve yüzde 0,9’unun da lojmanda oturan hane halklarından oluştuğu görüldü.
Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusta iş gücüne katılma oranı yüzde 51,9 oldu. Cinsiyete göre incelendiğinde, iş gücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 69,9, kadınlarda ise yüzde 34 olarak kayıtlara geçti.
İstihdam oranına bakıldığında, toplamda yüzde 46,2, erkeklerde yüzde 63,3 ve kadınlarda ise yüzde 29,2 oldu. Diğer yandan işsizlik oranının toplamda yüzde 10,9, erkeklerde yüzde 9,4, kadınlarda ise yüzde 14,1 olduğu görüldü.
İstihdamın tarım, sanayi ve hizmet olarak üç ana sektöre göre dağılımı incelendiğinde, toplam istihdam içerisinde yüzde 57,7 ile hizmet sektörü en yüksek paya sahip oldu. Cinsiyete göre değerlendirildiğinde, erkeklerin yüzde 55,5’i, kadınların ise yüzde 62,4’ü hizmet sektöründe yer aldı.
İstihdamda yüzde 26,9 ile ikinci büyük paya sahip olan sanayi sektörünün cinsiyete göre dağılımı incelendiğinde, erkeklerin yüzde 31,3’ünün, kadınların ise yüzde 17,6’sının bu sektörde yer aldığı tespit edildi.
İstihdamda yüzde15,4 ile üçüncü büyük paya sahip olan tarım sektörünün cinsiyete göre dağılımında ise erkeklerin yüzde 13,2’si, kadınların yüzde 20’si tarım sektöründe yer aldı.
İstihdamın işteki duruma göre dağılımı incelendiğinde, toplam istihdam içerisinde ücretli ve yevmiyeli olarak çalışanların yüzde 71 ile en yüksek paya sahip olduğu görüldü. Bunu sırasıyla yüzde 15,8 ile kendi hesabına çalışanlar, yüzde 8,5 ile ücretsiz aile işçileri ve yüzde 4,7 ile işverenler izledi.
Cinsiyete göre işteki durumun dağılımına bakıldığında, her ikisinde de yüzde 71 ile ücretli veya yevmiyeli çalışanların ilk sırada olduğu görüldü. Erkeklerde ikinci sırada yüzde 19,1 ile kendi hesabına çalışanlar yer alırken, kadınlarda yüzde 18,2 ile ücretsiz aile işçisi olarak çalışanlar yer aldı.
Öte yandan, Türkiye’nin en kalabalık şehri İstanbul, en az nüfusa sahip şehri ise Tunceli oldu. İşte il il Türkiye’nin yeni nüfusu…
ADANA
2020 Nüfusu: 2 milyon 258 bin 718
2021 Nüfusu: 2 milyon 263 373
ADIYAMAN
2020 Nüfusu: 632 bin 459
2021 Nüfusu: 632 bin 148
AFYONKARAHİSAR
2020 Nüfusu: 736 bin 912
2021 Nüfusu: 744 bin 179
AĞRI
2020 Nüfusu: 535 bin 435
2021 Nüfusu: 524 bin 644
AMASYA
2020 Nüfusu: 335 bin 494
2021 Nüfusu: 335 bin 331
ANKARA
2020 Nüfusu: 5 milyon 663 bin 322
2021 Nüfusu: 5 milyon 747 bin 325
ANTALYA
2020 Nüfusu: 2 milyon 548 bin 308
2021 Nüfusu: 2 milyon 619 bin 832
ARTVİN
2020 Nüfusu: 169 bin 501
2021 Nüfusu: 169 bin 543
AYDIN
2020 Nüfusu: 1 milyon 119 bin 84
2021 Nüfusu: 1 milyon 134 bin 31
BALIKESİR
2020 Nüfusu: 1 milyon 240 bin 285
2021 Nüfusu: 1 milyon 250 bin 610
BİLECİK
2020 Nüfusu: 218 bin 717
2021 Nüfusu: 228 bin 334
BİNGÖL
2020 Nüfusu: 281 bin 768
2021 Nüfusu: 283 bin 112
BİTLİS
2020 Nüfusu: 350 bin 994
2021 Nüfusu: 352 bin 277
BOLU
2020 Nüfusu: 314 bin 802
2021 Nüfusu: 320 bin 14
BURDUR
2020 Nüfusu: 267 bin 92
2021 Nüfusu: 273 bin 716
BURSA
2020 Nüfusu: 3 milyon 101 bin 833
2021 Nüfusu: 3 milyon 147 bin 818
ÇANAKKALE
2020 Nüfusu: 541 bin 548
2021 Nüfusu: 557 bin 276
ÇANKIRI
2020 Nüfusu: 192 bin 428
2021 Nüfusu: 196 bin 515
ÇORUM
2020 Nüfusu: 530 bin 126
2021 Nüfusu: 526 bin 282
DENİZLİ
2020 Nüfusu: 1 milyon 40 bin 915
2021 Nüfusu: 1 milyon 51 bin 056
DİYARBAKIR
2020 Nüfusu: 1 milyon 783 bin 431
2021 Nüfusu: 1 milyon 791 bin 373
EDİRNE
2020 Nüfusu: 407 bin 763
2021 Nüfusu: 412 bin 115
ELAZIĞ
2020 Nüfusu: 587 bin 960
2021 Nüfusu: 588 bin 88
ERZİNCAN
2020 Nüfusu: 234 bin 431
2021 Nüfusu: 237 bin 351
ERZURUM
2020 Nüfusu: 758 bin 279
2021 Nüfusu: 756 bin 893
ESKİŞEHİR
2020 Nüfusu: 888 bin 828
2021 Nüfusu: 898 bin 369
GAZİANTEP
2020 Nüfusu: 2 milyon 101 bin 157
2021 Nüfusu: 2 milyon 130 bin 432
GİRESUN
2020 Nüfusu: 448 bin 721 2021
Nüfusu: 450 bin 154
GÜMÜŞHANE
2020 Nüfusu: 141 bin 702
2021 Nüfusu: 150 bin 119
HAKKARİ
2020 Nüfusu: 280 bin 514
2021 Nüfusu: 278 bin 218
HATAY
2020 Nüfusu: 1 milyon 659 bin 320
2021 Nüfusu: 1 milyon 670 bin 712
ISPARTA
2020 Nüfusu: 440 bin 304
2021 Nüfusu: 445 bin 678
MERSİN
2020 Nüfusu: 1 milyon 868 bin 757
2021 Nüfusu: 1 milyon 891 bin 145
İSTANBUL
2020 Nüfusu: 15 milyon 462 bin 452
2021 Nüfusu: 15 milyon 840 bin 900
İZMİR
2020 Nüfusu: 4 milyon 394 bin 694
2021 Nüfusu: 4 milyon 425 bin 789
KARS
2020 Nüfusu: 284 bin 923
2021 Nüfusu: 281 bin 77
KASTAMONU
2020 Nüfusu: 376 bin 377
2021 Nüfusu: 375 bin 592
KAYSERİ
2020 Nüfusu: 1 milyon 421 bin 455
2021 Nüfusu: 1 milyon 434 bin 357
KIRKLARELİ
2020 Nüfusu: 361 bin 737
2021 Nüfusu: 366 bin 363
KIRŞEHİR
2020 Nüfusu: 243 bin 042
2021 Nüfusu: 242 bin 944
KOCAELİ
2020 Nüfusu: 1 milyon 997 bin 258
2021 Nüfusu: 2 milyon 33 bin 441
KONYA
2020 Nüfusu: 2 milyon 250 bin 20
2021 Nüfusu: 2 milyon 277 bin 17
KÜTAHYA
2020 Nüfusu: 576 bin 688
2021 Nüfusu: 578 bin 640
MALATYA
2020 Nüfusu: 806 bin 156
2021 Nüfusu: 808 bin 692
MANİSA
2020 Nüfusu: 1 milyon 450 bin 616
2021 Nüfusu: 1 milyon 456 bin 626
KAHRAMANMARAŞ
2020 Nüfusu: 1 milyon 168 bin 163
2021 Nüfusu: 1 milyon 171 bin 298
MARDİN
2020 Nüfusu: 854 bin 716
2021 Nüfusu: 862 bin 757
MUĞLA
2020 Nüfusu: 1 milyon 773 bin
2021 Nüfusu: 1 milyon 21 bin 141
MUŞ
2020 Nüfusu: 411 bin 117
2021 Nüfusu: 405 bin 228
NEVŞEHİR
2020 Nüfusu: 304 bin 962
2021 Nüfusu: 308 bin 3
NİĞDE
2020 Nüfusu: 362 bin 071
2021 Nüfusu: 363 bin 725
ORDU
2020 Nüfusu: 761 bin 400
2021 Nüfusu: 760 bin 872
RİZE
2020 Nüfusu: 344 bin 359
2021 Nüfusu: 345 bin 662
SAKARYA
2020 Nüfusu: 1 milyon 42 bin 649
2021 Nüfusu: 1 milyon 60 bin 876
SAMSUN
2020 Nüfusu: 1 milyon 356 bin 79
2021 Nüfusu: 1 milyon 371 bin 274
SİİRT
2020 Nüfusu: 331 bin 70
2021 Nüfusu: 331 bin 980
SİNOP
2020 Nüfusu: 216 bin 460
2021 Nüfusu: 218 bin 408
SİVAS
2020 Nüfusu: 635 bin 889
2021 Nüfusu: 636 bin 121
TEKİRDAĞ
2020 Nüfusu: 1 milyon 81 bin 65
2021 Nüfusu: 1 milyon 113 bin 400
TOKAT
2020 Nüfusu: 597 bin 861
2021 Nüfusu: 602 bin 567
TRABZON
2020 Nüfusu: 811 bin 901
2021 Nüfusu: 816 bin 684
TUNCELİ
2020 Nüfusu: 83 bin 443
2021 Nüfusu: 83 bin 645
ŞANLIURFA
2020 Nüfusu: 2 milyon 115 bin 256
2021 Nüfusu: 2 milyon 143 bin 20
UŞAK
2020 Nüfusu: 369 bin 433
2021 Nüfusu: 373 bin 183
VAN
2020 Nüfusu: 1 milyon 149 bin 342
2021 Nüfusu: 1 milyon 141 bin 15
YOZGAT
2020 Nüfusu: 419 bin 95
2021 Nüfusu: 418 bin 500
ZONGULDAK
2020 Nüfusu: 591 bin 204
2021 Nüfusu: 589 bin 684
AKSARAY
2020 Nüfusu: 423 bin 011
2021 Nüfusu: 429 bin 69
BAYBURT
2020 Nüfusu: 81 bin 910
2021 Nüfusu: 85 bin 42
KARAMAN
2020 Nüfusu: 254 bin 919
2021 Nüfusu: 258 bin 838
KIRIKKALE
2020 Nüfusu: 278 bin 703
2021 Nüfusu: 275 bin 968
BATMAN
2020 Nüfusu: 620 bin 278
2021 Nüfusu: 626 bin 319
ŞIRNAK
2020 Nüfusu: 537 bin 762
2021 Nüfusu: 546 bin 589
BARTIN
2020 Nüfusu: 198 bin 979
2021 Nüfusu: 201 bin 711
ARDAHAN
2020 Nüfusu: 96 bin 161
2021 Nüfusu: 94 bin 932
IĞDIR
2020 Nüfusu: 201 bin 314
2021 Nüfusu: 203 bin 159
YALOVA
2020 Nüfusu: 276 bin 50
2021 Nüfusu: 291 bin
KARABÜK
2020 Nüfusu: 243 bin 614
2021 Nüfusu: 249 bin 287
KİLİS
2020 Nüfusu: 142 bin 792
2021 Nüfusu: 145 bin 826
OSMANİYE
2020 Nüfusu: 548 bin 556
2021 Nüfusu: 553 bin 12
DÜZCE
2020 Nüfusu: 395 bin 679
2021 Nüfusu: 400 bin 976