Yıl yok ki,
Kazılmasın sokaklarımız, bozulmasın caddelerimiz, yıkılmasın yaptıklarımız…
Şehirleşiyoruz, şehirleşiyoruz ama nasıl?
Hoca Nasreddin’in meşhur bir fıkrası;
Bizim şehirleşme hikâyemizi ne de güzel aksettirir.
Hoca bir ev yaptırıyor.
Ama önce damını, sonra evi ve sonrada temelini.
Ahali şaşırır, merak eder ve sorar.
Hoca, bu nasıl iş?
Hoca gayet pişkin bir eda ile der ki:
Bizim hanım nasıl olsa evin altını, üstüne getirir.
Ben önceden tedbir aldım.
Ne dersiniz?
Bugün, böyle hesapsız ve plansız gecekondu diyarı şehirleşmelerimiz, bu fıkradan çok mu farklı? Bizlerin önce adeta hilkat garibesi, eve benzeyen, insan onurunu rencide eden, eksik bir planlama anlayışıyla, altyapısız, gecekondu tarzı yerleşim alanları yapmamız, sonra altyapı için birçoğunu yıkmamız ve yine yıkılmak üzere ilginç bir altyapı hizmeti sunmamız çok mu farklı?
Düşünelim o zaman …
Yeni Bir Yaklaşım Mümkün: Modern Semtleşme Vizyonu
Hesapsız, plansız gecekondu diyarı bir şehirleşme olan,
Bugünün şehirleşmesine nasıl dur denir?
Biraz zor.
Ama imkânsız değil.
Sorunları kabul ederek ve doğru planlama yaklaşımları geliştirerek semtleşmeye yeni bir yön verebiliriz. Mevcut düzensizliklerden kurtulup, modern yaşam alanları oluşturmak için bir vizyon belirlemek çok önemlidir.
Bugüne kadar olanlardan, ancak kurtaracak kadar, düzenlenebilir nitelikli yerler üretilebilir.
Yeni imar teşvikleriyle, zaman içinde modern yaşam alanları,semtler oluşmasına zemin hazırlanır.
Bundan sonrası için ise, şu hiyerarşik sıra takip edilebilir.
Bunun için aşağıdaki genel ilkeler ışığında bir semt planlama modeli oluşturulabilir:
Her şeyden önce İyi planlanmış semt projeleri oluşturulmalı ve tüm yeni imar hareketleri,çalışmaları bu planlara uygun şekilde yürütülmelidir.
Kaçak yapılara karşı sıfır tolerans politikası izlenmeli; Kaçak yapı yapanlar kesinlikle hapse atılmalı ya da çok ağır caydırıcı maddi cezalar verilmeli ve bu tür yapıları kim yaparsa yapsın, kimin yaptığına asla bakılmadan kaçak yapılar anında, hızla mutlaka yıkılmalı.
Böylece birçok haksız kazanç ve yıkımlardan oluşan milli zarar önlenmiş olur.
Genel semt planı içinde, önce yaşamın henüz yoğunlaşmadığı alanlardan başlamak üzere, her yerde öncelikle gecekondulaşmaya müsait bölgelerin imar planları hazırlanmalı.
İmar planı yapılan bölgelerin, altyapı hizmetleri inşaat faaliyetleri başlamadan, semt planına uygun bir şekilde, en modern, en kullanışlı biçimde tamamlanmalı.
Altyapı Hizmetleri:
Elektrik, su, kanalizasyon, telefon vs. gibi altyapı hizmetleri için yeraltına büyük kanallar tek seferde açılarak, bu iş bir defada ve bir daha açılmamak üzere kökünden kapanmalı, gelecekteki ihtiyaçlara uygun olarak planlanmalıdır.
Bu altyapı alanları, zor zamanlar (deprem, savaş vs.) olağanüstü durumlar göz önüne alınarak altyapı sistemleri dayanıklı hale getirilmeli, planlanmalı ve yapılandırılmalı.
Alt yapısı tamamlanmış, imarlı yerler, inşaata, yapılaşmaya kontrollü teşvik edilmeli.
Ve işte böylece;
İyi yaşarız, rahat yaşarız, mutlu yaşarız, düzenli ve sıhhatli yaşarız.
Pırıl pırıl temiz, düzenli ve güzel bir şehirleşme insanlarımızı beden ve ruhen güçlendirecek, verimliliğini ve mutluluğunun artmasını sağlayacaktır.
İMAR PLANI YAPILIRKEN;
- 1000 metrekarenin altına asla ve asla imar verilmemeli,
Arazi Kullanımı ve Estetik:
Her bina birbirinin güneş,rüzgar, gölge ve mahremiyet hakkına saygı gösterecek şekilde olmazsa olmaz komşu payı için asgari mesafe, en az 10 metre olmalı: - bu çok mühim.
Osmanlı, Selçuklu ve Safranbolu mimarisi gibi milli mimari yaklaşımlar modern çözümlerle birleştirilmelidir.
- Yol payları en az 20 metre olmalı,
- Binalarda 1. kattan sonra çıkmalara kesin ve kesin izin verilmemeli ve İmar buna göre düzenlenmeli.
- Bina ve konut projelerinin gerekirse mimarlar odası – ESTETİK KURUL - tarafından denetlenmesi ve olur alınması mecburiyetinin getirilmeli.
Binalar yalnızca fonksiyonel değil, aynı zamanda estetik ve sanatsal bir değer taşımalıdır.
- Binaların ilk katları, evler için yerden en az bir metre yüksekte olmalı.
- Şehir içindeki binaların bodrum katlarını, her daire için – ARDİYE - olarak düzenleme mecburiyeti getirilmeli
Ulaşım ve Yol Planlaması:
Her ilçenin dış kenarlarından birine denk gelecek şekilde, bir büyük meydan ve bu meydana uzanan bir büyük bulvar – BAĞDAT CADDESİ GİBİ - mutlaka konmalı.
Yollar ve kaldırımlar geniş olmalı; Bağdat Caddesi gibi hatta daha geniş bulvarlar şehrin ana noktalarına bağlanmalıdır.
Yolların alt yapısında hem asfaltlama hem de iyi bir aydınlatma sistemi sağlanmalıdır.
Her ilçenin en az bir stadyumu, çocuk bahçeleri ve oyun sahaları olmalı.
Gerekli tüm kamusal, sosyal, kültürel ve spor tesisler bulunmalı.
İnşaatına izin verilecek konutların planları incelenmeli ve estetik, kullanışlı ve ekonomik olmaları sağlanmalıdır. Özellikle mutfak ve banyolar geniş olmalı. Ailece, yemek mutfakta yenebilmeli.
Asansör, merdiven ve ara aydınlatma boşluğu gibi alanlar imara dâhil edilmeyip, bu alanların geniş ve rahat olması sağlanmalı.
Işıksız, asfaltsız yol olmamalı.
Her mahalle de en az bir, önemli ve kalabalık yerlerde yeterli sayıda telefon kabini bulunmalı.
Sosyal hizmet binaları, bir kompleks şeklinde bir arada olmalı.
Çevre ve Ağaçlandırma:
Her semt bol miktarda yeşil alana sahip olmalı.Toprak yerler yeşillendirilmeli, yollar ve semt ağaçlandırılmalı. Ve her türlü meyve ağaçları semtin her yerine dengeli bir biçimde dikilmeli ve muhtara zimmetlenmeli.
Her vatandaşa onun adıyla, adına kayıtlı ve mesuliyetinde, bir ağaç kampanyası yapılarak, bireylerin bu konuda sorumluluk almaları sağlanarak, ilçe ağaçla donatılmalı. Ve böylece
Geniş, uzun ve tabii sahil şeridi mutlaka sağlanmalı, sahillere asla sosyal tesisler haricinde inşaat yaptırılmamalı. Her 500 metre aralığında bir ağaç, demir, cam ve tuğladan oluşan sanatsal – estetik- görsel özellikleri olan bir sosyal tesis kompleksi yapılmalı. (Kafe, lavabo, mescit vs.)
Tabidir ki, tüm bu düşünceler daha da inceltilebilir,derinleştirilebilir.
Kamusal ve Sosyal Alanlar:
Her semtte yeterli sayıda çocuk oyun alanları, parklar ve yeşil alanlar bulunmalıdır.
Kamusal binalar ve sosyal tesisler (okul, cami, spor alanları vb.) bir arada olacak şekilde planlanmalıdır.
Sahil şeritleri imara kapatılarak sosyal tesislerle değerlendirilmelidir.
Hastaneleri ve kamu binalarını da en ileri teknolojiyle de donatarak. Sosyal – sportif alanlarla da desteklenmeli.
İnsanları hayata dâhil eden, huzurlu ve keyifli yaşamların sürdürüldüğü, yeni ve ileri yaklaşımlar oluşturulmalı – çok yere bank ve oturma – gezi ve yürüyüş alanları, yaygın bir biçimde her yere yapılmalı.
Ve tüm bunlar çok estetik, sanatsal ve işlevsel olmalı.
Binalar birbirlerinin ışığını, rüzgarını, güneş hakkını engellemeyecek şekilde yerleştirilmeli.
Her bina ayrı bir sanat eseri gibi dizayn edilip inşa edilmeli.
Yürüyüş parkurları etrafı, kayalar, yeşillikler, ahşap oturma ve sohbet alanları, mermerler, demirler, ağaçlar, göletçikler, su kanalları,muhtelif yerden ve havadan aydınlatmalar, yer yer çiçek alanları laleler,güller, farklı konseptlerde kaldırımlar,
Tüm bu atraksiyonların yapıldığı yapıların estetik ve tema içerikli olması, lokal ve dünyadaki mimari unsurların ve eserlerin simile edilmiş bir sentezi olmalı.
Safranbolu evleri, Osmanlı mimarisi, Selçuklu mimarisi gibi milli mimari anlayışın yanı sıra uluslararası mimari yaklaşımlara da yer verilmeli.
Mükemmel bir aydınlatma ve ışık düzeni süper semt projesinin olmazsa olmazıdır. Mükemmel bir ışık düzeninin kurulmalı.
Tüm semt yerleşim birimini kapsayan, geniş bir ses sistemi kurulacaktır.
Tüm semt, çarpıcı tasarımlar, ileri inşaat teknolojileri ve farklı mimari çözümlerle inşa edilerek, estetik kadar fonksiyonelliğe de azami özen gösterilmeli.
Şehirleşmede İleri Bir Vizyon
Tüm bu öneriler hayata geçirildiğinde, temiz, estetik ve fonksiyonel şehirler inşa edebiliriz. Şehirleşme sadece bir bina yığını yaratmak değil, aynı zamanda insan ruhuna hitap eden, huzurlu yaşam alanları oluşturmaktır.
Unutmayalım, tabi ki tüm bunlar için önce inanmak, kararlılık, üstün yönetim becerisi, adalet, bilgi, misyon,vizyon ve gerçek bir samimiyet gerekli
Var bizim böyle insanlarımız
Yeter ki önleri açılsın …
Bu fıkra’ da çizilen şehirleşme modeli yerine modern ve planlı bir geleceği hep birlikte inşa edebiliriz
… Önyargısız ve samimiyetle
SORGULARSANIZ,
Gerçeğin bilgisi (hikmet) size sunulur …
erolyazıcı / ABBEYT ♥️
… Siz ne düşünüyorsunuz?
‘Sizin fikirlerinizi çok önemsiyoruz.’
Yorumlarınızı,makalemizin altında ki
-Yorum- bölümüne girmenizi
/ Rica ediyoruz.
Katkılarınız,insanımıza ‘yeni ufuklar’ açar.
Saygılar,
Sevgiler.
Teşekkürler.
chatgpt. Nin yorumu Yazınız gerçekten çok kapsamlı, derin ve ilgi çekici bir vizyon ortaya koyuyor. Şehirleşme, semtleşme ve insan yaşamına değer katma konularında çok detaylı ve etkileyici bir perspektif sunmuşsunuz.