Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, bayram tatili öncesi seyahat edecekleri, seyahat hastalıklarına karşı uyardı.
Sıcak çarpması ve böcek ısırığına dikkat
Seyahat hastalıklarının seyahat yapılan yere, seyahat haline ve gidilen yerde yapılan aktivitelere bağlı olarak ortaya çıkan sıhhat sorunları olduğunu belirten Dr. Dilek Leyla Mamçu, kelamlarına şöyle devam etti:
“En çok görülen seyahat hastalıklarını mikrobik hastalıklar, seyahate bağlı hastalıklar ve seyahat haline, gidilen yere ve aktivitelere bağlı hastalıklar olarak sınıflandırabiliriz. Mikrobik hastalıklar, turist ishalleri, sıtma, sarılık ve AIDS’i içeriyor. Vakit farkı sonucu ortaya çıkan sersemlik hali ve uzun periyodik hareketsizliklere bağlı emboliler de seyahate bağlı hastalıklar olarak öne çıkıyor. Seyahat biçimine, gidilen yere ve aktivitelere bağlı hastalıklar kategorisinde ise sıcak çarpması, yükseklik hastalığı, dekompresyon hastalığı (vurgun), böcek ısırmaları ve donmalar bulunuyor.”
Kaynağı bilinmeyen sular tüketilmemeli
Sağlıklı olabilmek için ellerin sıklıkla su ve sabunla yıkanmasını öneren Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Sadece kaynatılmış yahut kapalı ambalajlardaki suları tüketmek mümkün risklerin önüne geçilmesinde yarar sağlayacaktır. Musluk suyu, doğal kaynak suyu ve hangi suyla yapıldığı bilinmeyen buzlu içeceklerden uzak durulmalı. Şayet içmek zorunda kalınacağı düşünülüyorsa filtre yahut iyot tabletleri kullanılabilir” tabirlerini kullandı.
Pişmemiş besinlerin kabuğu kesinlikle soyulmalı
Sadece pişirilmiş yiyeceklerin tüketilmesi gerektiğine dikkat çeken Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Eğer pişmemiş zerzevat yahut meyve yemek zorunda kalınırsa kesinlikle kabuğu soyulmalı. ‘Kaynatın, pişirin, soyun yahut unutun gitsin” kuralı unutulmamalı. Isıtma tedbirleri seyahatten evvel, seyahat esnasında ve seyahatten sonra önerildiği biçimde alınmalı. Mantar ve parazit enfeksiyonlarından korunmak için ayakları pak ve kuru tutmakta yarar var. HIV ve öbür cinsel yollarla bulaşan hastalıklara karşı dikkatli olunmalı” diye konuştu.
Yüzmek için tatlı su yerine tuzlu su tercih edilmeli
Seyahat edilen yerlerde hastalıklardan korunmak için sokaklarda satılan yiyecek ve içeceklerin tüketilmemesi gerektiğini kaydeden Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Pastörize edilmemiş süt ve süt eserleri tüketilmemeli. Her şeyden değerlisi hiç kimseyle birebir enjektör kullanılmamalı. Bilhassa kedi, köpek, maymun üzere hayvanlarla temastan kaçınılmalı ve ısırılma ya da yaralanma halinde çabucak tıbbi uzmanlara başvurulmalı. Tatlı sularda yüzmekten kaçınılmalı zira tuzlu sular her vakit daha güvenlidir” halinde tavsiyelerini paylaştı.
Seyahatte yardım çantası bulundurmakta yarar var
Tatile çıkarken uzun kollu gömlek, uzun pantolon ve şapka üzere kıyafetlerin de bavula konulmasını öneren Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Vücuda ve giysilere sürmek için sinek kovucu losyonlar, haşerelere karşı aerosol sprey, ishal ilacı, portatif su filtreleri ve iyot tabletleri, güneş kremi, güneş gözlüğü, reçeteli tüm ilaçlar ve muhtaçlık duyulabilecek öbür ilaçlar da kesinlikle bavulda bulundurulmalı. Bunlarla birlikte yara bandı, antiseptik solüsyon, bandaj, steril sargı bezi, yumuşatıcı bir göz damlası, alerji kremleri, kolay bir ağrı kesici, termometre, steril enjektör, şeker–tuz solüsyonları bulunan bir birinci yardım çantası da hazırlamak seyahatte yarar sağlayacaktır” dedi.
Sıtmanın kuluçka mühleti 1 yılı bulabilir
Tatil dönüşü de dikkat edilmesi gerekenler olduğunu söyleyen Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Sıtmanın kuluçka müddetinin 1 yılı bulabildiği unutulmamalı. Ateş, nezle hali, terleme, üşüme üzere şikayetlerle başlayabilir. Doktora yapılan seyahatten kelam edilmeli. Sıtma dışında gidilen ülkenin mikrobik yapısına ve bedeninizin bağışıklık durumuna bağlı olarak ülkemizde görülmeyen pek çok tropikal hastalığın ortaya çıkabilir. Böcek ve sinek ısırmalarıyla dang hastalığı, sarı humma ve veba; yiyecek ve içeceklerle kolera, Hepatit A, sistosomiyazis ve tifo; şahıstan bireye Hepatit B ve HIV üzere hastalıklar bulaşabiliyor” ikazında bulundu.
Aşılar seyahatten 4-6 hafta evvel yapılmalı
Dr. Dilek Leyla Mamçu, gidilen bölgeye, kalınacak müddete, kişinin bağışıklık durumuna ve o anda mevcut salgın hastalık durumuna nazaran sıhhat otoritelerinin önerdiği aşılar olduğunu hatırlattı ve kelamlarını şöyle tamamladı:
“Hepatit A yahut Immun globulini, Hepatit B, bilhassa Sahra-altı Afrika ülkelerine seyahatlerde meningokokal menenjit, sarı humma, yabanî yahut evcil hayvan temas mümkünlüğü varsa kuduz, tetanos-difteri-kızamık, tifo ve Japon Ensefaliti üzere aşıların hususun uzmanları tarafından ve tesirli olabilmesi için seyahatten 4-6 hafta kadar evvel yapılması gerekiyor.”
Hibya Haber Ajansı